17PTAKI LAK I MOKRADEL POLSKI.pdf

Mazowsze
erythrinus) jak te¿ gatunki wystêpuj¹ce w niewielkiej liczebnoœci i dobrze wykrywalne.
Dla gatunków pozosta³ych uznanych za lêgowe, podano jedynie przybli¿on¹
ocenê liczebnoœci (tab. 8.1). Najliczniej (co najmniej kilkadziesi¹t par) na badanej
powierzchni wystêpowa³y ptaki otwartych ³¹k – skowronek (Alauda arvensis), œwiergotek
³¹kowy (Anthus pratensis), pokl¹skwa (Saxicola rubetra) i pliszka ¿ó³ta (Motacilla
flava). Dane o ich zagêszczeniach uzyskano podczas badañ na powierzchni I rzêdu.
Ponadto na powierzchni II rzêdu gniazdowa³o 14 gatunków tworz¹cych stosunkowo
du¿e populacje, licz¹ce kilkanaœcie-kilkadziesi¹t par, wystêpuj¹ce w ³êgach oraz
³ozowiskach, dla których nie prowadzono ocen liczebnoœci. S¹ to: ³ozówka
(Acrocephalus palustris), ziêba (Fringilla coelebs), trznadel (Emberiza citrinella), s³owik
szary (Luscinia luscinia), sroka (Pica pica), makol¹gwa (Carduelis cannabina), piecuszek
(Phylloscopus trochilus), gajówka (Sylvia borin), bogatka (Parus major) i in.
Dla licznej grupy gatunków (26) zasiedlaj¹cych zarówno pó³otwarte ³¹ki, np.
pliszka siwa (Motacilla alba), ba¿ant (Phasianus colchicus), jak równie¿ ³êgi i ³ozowiska,
reprezentowanych przez nieliczne populacje lêgowe licz¹ce kilka-kilkanaœcie par
(tab. 8.1), nie przeprowadzono oceny liczebnoœci ze wzglêdów metodycznych
(niewielka liczba kontroli, niska wykrywalnoϾ itp.).
Uwzglêdniaj¹c powy¿sze problemy, postuluje siê w przysz³ych badaniach na
powierzchniach II rzêdu, zw³aszcza z du¿ym udzia³em ³ozowisk i ³êgów,
zwiêkszenie liczby kontroli do 8-9. Dotychczas postulowana liczba jest ca³kowicie
wystarczaj¹ca do oceny liczby par lêgowych tylko dla siewkowców (Charadrii) oraz
ptaków drapie¿nych.
Powierzchnia I rzêdu – Czepielin. Powierzchnia próbna I rzêdu, licz¹ca 38,70 ha,
obejmuje pó³nocno-zachodni fragment powierzchni II rzêdu, stanowi¹cy odga³êzienie
szerokiej na tym odcinku doliny Liwca. Jest to otwarte torfowisko u¿ytkowane
ekstensywnie jako ³¹ki koœne oraz pastwisko. W zwi¹zku z tym znaczna czêœæ powierzchni
próbnej jest wygrodzona drutem kolczastym. W ostatnich latach coraz czêœciej
do wygradzania poszczególnych kwater stosowany jest tzw. pastuch elektryczny.
D³ugoœæ powierzchni I rzêdu w kierunku pó³noc-po³udnie wynosi³a 1300 m, œrednia
szerokoœæ oko³o 450 m. Od strony pó³nocnej i po³udniowej dochodzi³y ³¹ki o podobnym
charakterze, od wschodu i zachodu natomiast na znacznym odcinku powierzchnia
graniczy³a z polami uprawnymi. Od strony zachodniej do granic powierzchni
przylega³y trzy niewielkie powierzchniowo zadrzewienia sosnowe.
Na powierzchni wystêpowa³y w niewielkiej liczbie pojedyncze wierzby (Salix),
jeden szpaler drzew oraz niewielkie, o powierzchni oko³o 9 arów, zadrzewienie
wierzbowo-olszowe. Na powierzchni wystêpowa³o 6 niewielkich powierzchniowo
zag³êbieñ wype³nionych wod¹. Niektóre z nich wysycha³y na pocz¹tku lata. Niektóre
by³y wykorzystywane jako wodopój dla pas¹cych siê krów. Ponadto na powierzchni
wystêpowa³o szeœæ p³ytkich studni, z których czerpano wodê do pojenia byd³a, oraz
piêæ szop s³u¿¹cych do przechowywania siana lub jako schronienie dla byd³a.
Przez œrodkow¹ czêœæ powierzchni przechodzi³ w kierunku pó³noc-po³udnie
dosyæ g³êboki rów melioracyjny, do którego (od strony wschodniej) dochodzi³ inny
rów o zbli¿onej g³êbokoœci. Rowy te w okresie maja i czerwca by³y czyszczone
i pog³êbiane. Pozosta³e rowy melioracyjne dochodz¹ce prostopadle do rowu g³ównego
zosta³y ca³kowicie zaroœniête i wyp³ycone. Pozosta³y po nich jedynie niewielkie
zag³êbienia.
199