17PTAKI LAK I MOKRADEL POLSKI.pdf

Pojezierze Mazurskie
¿erowiska, czêœæ z nich wraca³a wczesnym przedpo³udniem i tu spêdza³a dzieñ do
czasu wieczornego wylotu na ¿erowisko, czêœæ zaœ powraca³a dopiero wieczorem.
¯urawie, a szczególnie ich klangor by³ sta³ym i jednym z czêstszych ptasich g³osów
podczas prowadzonych badañ. Liczebnoœæ tego gatunku przedstawia³a siê nastêpuj¹co:
6 V – oko³o 350 ptaków na noclegowisku;
19 V – o godz. 8 50 wróci³o z ¿erowiska oko³o 300 osobników;
1 VII – 361 osobników przyby³o na noclegowisko w niewielkich grupach.
WyraŸne zwiêkszenie liczby nocuj¹cych ptaków zaobserwowano w koñcu lipca,
27 VII na noclegowisko przyby³o oko³o 600 ptaków, a miesi¹c póŸniej wzrost ten by³
jeszcze wiêkszy. 27 VIII nocowa³o na Nietlickich Bagnach 1466 ¿urawi. Oprócz ptaków
miejscowych z bli¿szej i dalszej okolicy, w tej du¿ej liczbie nocuj¹cych ¿urawi
by³y ju¿ niew¹tpliwie ptaki przelotne z Pó³nocy.
Znacznie krócej ni¿ pierz¹ce siê kaczki i nielêgowe ¿urawie korzysta³y z tego
terenu du¿e skupienia nielêgowych bocianów. 14 VI obserwowano oko³o 45 ¿eruj¹cych
bocianów na ³¹kach ko³o Marcinowej Woli. Równie¿ czêsto, ale nie stale
przebywa³y tu m³odociane bieliki (1-3 osobniki), które nie tylko zdobywa³y pokarm,
ale przede wszystkim odpoczywa³y, spêdzaj¹c dzieñ na skraju torfowiska.
Grupê trzeci¹ reprezentuj¹ najwyraŸniej ¿urawie (Grus grus) i siewkowe
(Charadriiformes). Wysoki poziom wody w 1994 r. sprawi³, ¿e siewkowe podczas
wêdrówki wiosennej nie mia³y dobrych warunków wypoczynku i ¿eru. Nieco wiêcej
obserwowano ich póŸnym latem, choæ te¿ niewiele. Najwiêksze mieszane stadko
obserwowane 27 VIII liczy³o oko³o 60 osobników bataliona (Philomachus pugnax),
kszyka (Gallinago gallinago) i ³êczaka (Tringa glareola).
Nietlickie Bagna s¹ wa¿nym miejscem zatrzymywania siê i odpoczynku przelotnych
¿urawi. Podczas wieczornych liczeñ zanotowano nastêpuj¹ce liczby ptaków:
oko³o 1500 – 25 IX 1994;
oko³o 1300 – 1 X;
oko³o 500 – 8 X;
oko³o 1000 – 12 X.
Ostatnie stado ¿urawi obserwowano 2 XI [Z. Konefa³, inf. ust.]. Nietlickie Bagna
w przeciwieñstwie do innych miejsc jesiennych zlotów i noclegowisk ¿urawi na Pojezierzu
Mazurskim, ze wzglêdu na sw¹ rozleg³oœæ i niedostêpnoœæ, s¹ nie tylko miejscem
nocowania, ale równie¿ dziennego odpoczynku ¿urawi [Mellin, Szymkiewicz
1992]. Rozleg³oœæ zaœ sprawia, ¿e nawet w czasie przypadkowego sp³oszenia ¿urawie
nie opuszczaj¹ bagien, a tylko przelatuj¹ w ich inn¹ czêœæ.
Omawiany obszar jest miejscem koczowania tak¿e wielu innych interesuj¹cych
gatunków, zarówno rzadkich, jak i pospolitych. W 1994 r. obserwowano rybitwê
bia³ow¹s¹ (Chlidonias hybridus), rybitwê bia³oskrzyd³¹ (Ch. leucopterus), mewê ma³¹
(Larus minutus), b³otniaka zbo¿owego (Circus cyaneus). Z gatunków pospolitych,
w okresie dyspersji polêgowej czêsto obserwowano œmieszki (Larus ridibundus)
i czaple siwe (Ardea cinerea) – do 11 ptaków.
Powierzchnia I rzêdu. Wielkoœæ powierzchni wynosi³a 30 ha. Obejmowa³a ona
centraln¹ czêœæ torfowiska otwartego. Porasta³a je mozaika zbiorowisk trzêsawiskowych,
wœród nich najwiêkszy udzia³ mia³y zespo³y trzcinnika prostego (Calamagrostis
stricta), trzciny pospolitej (Phragmites australis) i zespó³ turzycy b³otnej (Carex
145