17PTAKI LAK I MOKRADEL POLSKI.pdf

Ma³opolska
urz¹dzenia melioracyjne (zastawki, wypusty itp.) do niczego najwyraŸniej nie s³u¿¹
skoro w lipcu 1994 r. ze zmeliorowanych ³¹k zebrano tylko jeden pokos, bo w lipcu
obszar ten by³ wysuszony do go³ej ziemi, a olbrzymi obszar ³¹ki by³ wypalony.
Zastawkami najwyraŸniej nikt siê nie interesuje, skoro wobec groŸby po¿aru b¹dŸ
erozji gruntu nie podwy¿szono poziomu wody, a zatem u¿ytkownikom tych ³¹k
powinno byæ wszystko jedno, czy jest tam go³a ziemia podlegaj¹ca erozji, czy bogate
przyrodniczo bagno.
Problem braku œwiadomoœci ekologicznej, b¹dŸ biernoœci we w³adzach
administracyjnych gminy i województwa oraz ich nie liczenie siê ze stanowiskiem
Nadnidziañskiego Parku Krajobrazowego i œrodowisk przyrodniczych, wydaje siê
byæ g³ównym i najgoŸniejszy m zagro¿eniem omawianego obszaru, bowiem sytuacja
ta umo¿liwia realizacjê najprostszego i zarazem najgorszego wariantu rozwi¹zania
konfliktu w³aœcicieli ziemi z przyrod¹ – osuszenia terenu i zamienienia go w uprawy.
Brak œwiadomoœci ekologicznej wyra¿a siê tak¿e w stosunku mieszkañców okolicznych
wsi do rozlewisk – s¹ one w ich œwiadomoœci wielkim marnotrawstwem,
nieu¿ytkiem, rodzajem œmietniska. Tym nale¿y szukaæ przyczyny wyrzucania œmieci
do starorzeczy z unikatow¹ limnofaun¹, czy podpalania suchych szuwarów lub
trawy. Jest niezbêdne by podj¹æ dzia³ania uœwiadamiaj¹ce przynajmniej w³adze
gminy o przyrodniczej wartoœci tego obszaru.
Rozwi¹zaniem problemu jest przede wszystkim zmiana statusu w³asnoœciowego
ziem. Powinny one zostaæ wykupione przez Skarb Pañstwa (lub organizacje ochroniarskie)
i pozostawaæ pod zarz¹dem Nadnidziañskiego Parku Krajobrazowego jako
rezerwat czêœciowy (podobne rozwi¹zanie znalaz³o zastosowanie w parkach krajobrazowych
i narodowych pó³nocno-wschodniej Polski). Zalecane jest wyst¹pienie
w tym celu do organizacji ochroniarskich o wsparcie tudzie¿ do ró¿norodnych fundacji
i funduszów z wnioskiem o dofinansowanie. Rozwi¹zanie to jest proste i korzystne
dla rolników, poniewa¿ ziemia ta mog³aby byæ w dalszym ci¹gu przez nich
u¿ytkowana – nie jest bowiem pewne czy ekosystem ten mo¿e powstrzymaæ sukcesjê
olszy na tereny ³¹k i szuwarów. Nida odznacza siê olbrzymi¹ dynamik¹ wód i transportowanego
materia³u – skutki melioracji bardzo szybko zanikn¹ i uk³ad powróci
do naturalnego stanu. Wydaje siê tak¿e, ¿e organ administracji pañstwowej stopnia
wojewódzkiego, podobnie PIOŒ, powinny zacz¹æ wykorzystywaæ uprawnienia przys³uguj¹ce
im na mocy rozporz¹dzenia o ochronie gatunkowej, by zapobiec przypadkom
nieliczenia siê z prawodawstwem ekologicznym.
11.3. Powierzchnie badawcze: Kostrze, Dolina
Drwinki, Dolina Nidzicy pod Kazimierz¹ Wlk.,
£¹ki Gorys³awickie, £¹ki Królewskie,
£¹ki ko³o Stawów, £¹ki w Cacowie
11.3.1. Charakterystyka terenu badañ
Kostrze. W przesz³oœci dolina Wis³y charakteryzowa³a siê bardzo dobrym
stopniem zachowania walorów przyrodniczych, o czym œwiadcz¹ badania wykonane
299