17PTAKI LAK I MOKRADEL POLSKI.pdf

Lubelszczyzna
Poni¿ej omówiono szerzej charakterystyczne dla tego terenu gatunki œrednioliczne
i nieliczne w skali kraju:
B¹k (Botaurus stellaris). Jednego odzywaj¹cego siê samca stwierdzano co roku w latach
1986-1993 w trzcinowisku w po³udniowo-wschodniej czêœci torfowiska. Mimo intensywnego
penetrowania tego obszaru gniazda nie znaleziono.
Cyranka (Anas querquedula). Pojedyncze pary (1-2 w latach 1986-1993) obserwowane
by³y na podmok³ych ³¹kach po wschodniej stronie torfowiska.
B³otniak ³¹kowy (Circus pygargus). W latach 1985-1993 w obrêbie badanego terenu
stwierdzono gniazdowanie od 3 do 9 par tego gatunku. Maksymaln¹ liczebnoœæ stwierdzono
na bagnie BrzeŸno w 1987 r.: 6 par i na B³otach Serebryskich w 1986 r.: 6 par.
W latach 1992-1993 wystêpowa³y tu po 4 pary tego ptaka (z czego 3 na bagnie BrzeŸno).
Jest to najmniejsza liczebnoœæ tego gatunku spoœród stwierdzonych na wszystkich torfowiskach
wêglanowych. Zasadnicz¹ tego przyczyn¹ jest z jednej strony silne przesuszenie
B³ot Serebryskich, a z drugiej odmienny charakter bagna BrzeŸno. Szuwary k³ociowe
poprzecinane s¹ tutaj licznymi gr¹dzikami poroœniêtymi zaroœlami krzewiastymi i drzewami.
Tego typu fragmentacja siedliska nie sprzyja wystêpowaniu gatunków terenów
otwartych, w tym pierwotnie stepowego b³otniaka ³¹kowego.
B³otniak stawowy (Circus aeruginosus). BrzeŸno nale¿y do torfowisk najs³abiej zasiedlonych
ptakami tego gatunku. Liczebnoœæ par fluktuowa³a w latach 1986-1993 w granicach
4-7. Przy ma³ej liczebnoœci w pocz¹tkowych latach obserwacji nie stwierdzono te¿
zwiêkszenia siê w kolejnych latach badañ, jak mia³o to miejsce na innych torfowiskach.
Kobuz (Falco subbuteo). Co roku gniazduj¹ 2 pary w opuszczonych gniazdach wron,
w koronach drzew porastaj¹cych wysepki kredowe.
Czajka (Vanellus vanellus). Liczebnoœæ tego gatunku cechowa³a na torfowisku stosunkowa
stabilnoœæ i wynosi³a w latach 1986-1993 od 6 do 10 par. Czajki gniazdowa³y
g³ównie na obrze¿u torfowiska BrzeŸno, na terenie podmok³ych ³¹k.
Kszyk (Gallinago gallinago). Liczebnoœæ tego gatunku, który wymaga specyficznych
metod cenzusów, jest trudna do precyzyjnego okreœlenia. Jednak¿e na podstawie obserwacji
mo¿na okreœliæ jego liczebnoœæ na 12-15 tokuj¹cych samców.
Rycyk (Limosa limosa). Na terenie projektowanego rezerwatu gniazdowa³o co roku
3-6 par tych ptaków. Nie stwierdzono zmniejszania siê liczebnoœci tego gatunku (1993 r.
– 6 par).
Kulik wielki (Numenius arquata). Nieliczny na badanej powierzchni. W latach
1986-1993 gniazdowa³y tu 1-2 pary, w roku 1995 – 2 pary.
Krwawodziób (Tringa totanus). Jedna para co roku obserwowana by³a na podmok³ych
³¹kach po wschodniej stronie torfowiska BrzeŸno.
Sowa b³otna (Asio flammeus). Stwierdzona jako lêgowa tylko jeden raz – w 1991 r. –
w czasie inwazji tego gatunku zwi¹zanego z wysok¹ liczebnoœci¹ populacji gryzoni.
Stwierdzono wówczas gniazdowanie 2 par.
Wodniczka (Acrocephalus paludicola). Podobnie jak w rezerwacie Bagno Serebryskie
badania iloœciowe wodniczki prowadzone by³y w 1986 r. przez Pasztaleñca [1987]
i w 1991 r. przez Nizio³ [inf. ust.]. Na powierzchni badawczej 12 ha stwierdzili oni
w sierpniu i wrzeœniu zagêszczenie równe 1,4 œpiewaj¹cych samców na 10 ha. Ekstrapolacja
pierwszego z tych wyników na ca³kowit¹ powierzchniê szuwarów k³oci (200 ha)
271