17PTAKI LAK I MOKRADEL POLSKI.pdf

Fundacja IUCN Poland
daje szacunkow¹ liczebnoœæ tego gatunku: 10-15 wodniczek na torfowisku BrzeŸno. Na
prze³omie maja i czerwca wykonano cenzus na ca³ej powierzchni projektowanego rezerwatu
zarówno na torfowisku BrzeŸno jak i B³ota Serebryskie. £¹cznie stwierdzono tu
wystêpowanie 40 œpiewaj¹cych samców. Na bagnie BrzeŸno, gdzie obserwowano 14
wodniczek, prawie wszystkie osobniki wystêpowa³y w pó³nocnej i wschodniej czêœci
torfowiska. Jest to teren najbardziej otwartego bagna, poroœniêty jednolitym ³anem k³oci
wiechowatej. Czêœæ wschodnia zawiera równie¿ du¿¹ otwart¹ przestrzeñ, w znacznej
mierze dziêki ingerencji cz³owieka, tj. wyciêciu krzaków na grondzikach jesieni¹ 1992 r.
przez Nadleœnictwo Che³m. Tu stwierdzono najwiêksz¹ koncentracjê wodniczki w obrêbie
torfowiska BrzeŸno. Nie stwierdzono (z pojedynczym wyj¹tkiem) wystêpowania
wodniczki w po³udniowo-zachodniej czêœci torfowiska. Jest to rejon zawieraj¹cy co
prawda rozleg³e po³acie k³ociowisk, ale poprzecinane wysepkami kredowymi
poroœniêtymi drzewami i krzewami. Na torfowisku B³ota Serebryskie obserwowano 26
œpiewaj¹cych samców. Ptaki koncentrowa³y siê wzd³u¿ potoku Gdolanka zamienionego
na kana³ odwadniaj¹cy. Porastaj¹cy ten rejon rozleg³y p³at k³oci wiechowatej stanowi
w dalszym ci¹gu odpowiednie siedlisko dla tego rzadkiego gatunku.
Podró¿niczek (Luscinia svecica). Du¿a liczba zaroœli krzewiastych, niekorzystna dla
wielu innych gatunków, sprzyja wystêpowaniu podró¿niczka. Jego liczebnoœæ ocenia siê
na minimum 4 pary. Jednak¿e jest to prawdopodobnie ocena zani¿ona i przy zastosowaniu
specyficznej metodyki liczeñ, jakiej wymaga ten gatunek, najprawdopodobniej osi¹gniêto
by wiêkszy wynik. Prawie wszystkie œpiewaj¹ce samce by³y s³yszane na po³udniowym
brzegu badanego terenu – wzd³u¿ szosy Che³m – Dorohusk.
Remiz (Remiz pendulinus). Gniazdo 1 pary znajdowa³o siê tu¿ przy po³udniowo-wschodnim
krañcu rezerwatu, nad trzcinowiskiem wokó³ oczka wodnego w pobli¿u zabudowañ
Kolonii BrzeŸno. Obserwowano ptaki zbieraj¹ce materia³ na gniazdo i ¿eruj¹ce na terenie
projektowanego rezerwatu.
Ortolan (Emberiza hortulana). Jedno stanowisko tego gatunku zanotowano na rozleg³ych
wysepkach kredowych w po³udniowo-zachodniej czêœci torfowiska BrzeŸno.
10.3.3. Zagro¿enie i ochrona wartoœci ornitologicznej terenu badañ
Na badanym terenie stwierdzono wystêpowanie 95 gatunków ptaków, z czego 40
to gatunki lêgowe. Znaczna ich czêœæ, w tym prawie wszystkie pary siewkowych
(Charadriiformes), wystêpuje na obrze¿u torfowiska BrzeŸno, na granicy bagna i podmok³ych
³¹k. Dotychczasowe formy ochrony stosowane na tym terenie obejmowa³y
jedynie wnêtrze torfowiska, pozostawiaj¹c bez ochrony ca³y obszar ekotonalny.
Rozszerzeniem i powiêkszeniem zestawu fauny ptaków torfowiskowych jest awifauna
bagna B³ota Serebryskie. S¹ one naturaln¹ kontynuacj¹ torfowiska BrzeŸno tak
wiêc awifauna tego terenu zawiera podobny zestaw gatunków jak w dotychczasowym
rezerwacie. W wiêkszoœci jest to po prostu ta sama populacja danego gatunku
wystêpuj¹ca na terenie obu po³¹czonych torfowisk. Dotychczasowe granice rezerwatu
BrzeŸno obejmowa³y niedu¿y fragment z obszaru wystêpowania wielu rzadkich
gatunków ptaków. I tak na przyk³ad z 40 œpiewaj¹cych samców wodniczki
zanotowanych w czasie inwentaryzacji w 1993 r. tylko zaledwie 6 mia³o swoje stanowiska
w obecnych granicach rezerwatu. Prawie wszystkie stanowiska siewkowych –
zak³adaj¹cych gniazda na obrze¿ach bagien i na podmok³ych ³¹kach znajdowa³y siê
272