17PTAKI LAK I MOKRADEL POLSKI.pdf

Fundacja IUCN Poland
8 samców, a w 1995 – 6 samców. Nie mo¿na w tym ostatnim przypadku wykluczyæ
niepoliczenia wszystkich tokuj¹cych ptaków. Podobn¹ tendencjê szybkiego zmniejszania
siê liczebnoœci tego gatunku obserwuje siê na ca³ej Równinie Kurpiowskiej
(Z. Kasprzykowski, inf. ust.).
W roku 1995 odnotowano 1 parê lêgow¹ brodŸca p³awnego (Tringa stagnatilis) na
powierzchni £om¿a. Jest to pierwszy przypadek gniazdowania tego gatunku na
Nizinie Mazowieckiej. Od kilku lat obserwuje siê ekspansjê tego gatunku w kierunku
pó³nocno-zachodnim, a pierwsze jego lêgi w kraju stwierdzono w 1988 r. [KuŸniak
i Pugacewicz 1992].
Gniazdowanie kulika wielkiego (Numenius arquata) stwierdzono na trzech
powierzchniach (Koty, Pisa i Szkwa). Obserwuje siê tam zwiêkszenie liczebnoœci tych
ptaków w latach 1989-1995. Na powierzchni Koty zaobserwowano w tych latach
zwiêkszenie liczby kulika wielkiego z 2 do 10-11 par, na powierzchni Pisa z 1-2 par
w 1987 r. do 4-5 par w 1995 r., natomiast na powierzchni Szkwa z 1 pary w 1988 r. do
2 par w 1995 r. W œwietle danych zebranych w ostatnim czasie na terenie Regionu
Mazowieckiego wydaje siê, ¿e przynajmniej w skali tego regionu nastêpuje wzrost
liczebny populacji tego gatunku [Dombrowski, inf. ust.].
Dziwonia (Carpodacus erythrinus) zwiêkszy³ liczebnoœæ przede wszystkim na
powierzchniach “kurpiowskich”. Sta³e zwiêkszanie liczebnoœci tego gatunku obserwuje
siê w wielu rejonach kraju ju¿ od lat szeœædziesi¹tych.
Chocia¿ w opracowaniu Gromadzkiego i in. [1994] omawiaj¹cym polskie ostoje
ptaków znalaz³a siê tylko powierzchnia Wizna, któr¹ uwzglêdniono wspólnie z Bagnami
Biebrzañskimi, przedstawione tu wyniki œwiadcz¹ o tym, ¿e wszystkie
pozosta³e omówione tereny spe³niaj¹ wymogi stawiane ostojom ptaków [Gromadzki
i in. 1994].
Niew¹tpliwie powierzchnia Wizna stanowi ostojê ptaków rangi europejskiej.
Odznacza siê ogromnym bogactwem gatunkowym oraz niezwykle wysokim zagêszczeniem
wielu gatunków ptaków. Jest to obecnie najcenniejszy ornitologicznie
fragment tarasu zalewowego du¿ej nizinnej rzeki w Polsce, a przypuszczalnie tak¿e
w Europie. Powierzchnia Koty, która jest czêœci¹ Bagna Wizna, ze wzglêdu na przede
wszystkim bardzo du¿¹ populacjê derkacza (Crex crex), gatunku zagro¿onego w skali
globalnej oraz na spor¹ populacjê wodniczki (Acrocephalus paludicola), a tak¿e na
ogólnie bogaty zespó³ gniazduj¹cych ptaków równie¿ zas³uguje na uznanie jej za
ostojê ptaków rangi europejskiej. Pozosta³e omówione w tym rozdziale powierzchnie
stanowi¹ ostoje ptaków przynajmniej rangi krajowej.
7.3.4. Zagro¿enie i ochrona wartoœci ornitologicznej terenu badañ
Powierzchnie Zajki, Wizna, Koty i £om¿a le¿¹ na terenie Obszaru Chronionego
Krajobrazu Pradoliny Narwi, powierzchnia Pisa natomiast wchodzi w sk³ad Obszaru
Chronionego Krajobrazu Pradoliny Pisy i pó³nocno-wschodniej czêœci Puszczy Kurpiowskiej
[Soko³owski 1993]. Ponadto powierzchnie Zajki i Wizna znajduj¹ siê w otulinie
Biebrzañskiego Parku Narodowego. Natomiast powierzchnia Koty w otulinie
£om¿yñskiego Parku Krajobrazowego Doliny Narwi. Powierzchnia Szkwa nie jest
formalnie chroniona w ¿aden sposób.
192