17PTAKI LAK I MOKRADEL POLSKI.pdf

10
Lubelszczyzna
10.1. Wstêp
Doliny rzeczne i torfowiska Lubelszczyzny nale¿¹ do terenów o wysokich walorach
przyrodniczych. Do szczególnie cennych nale¿y obszar Polesia Lubelskiego, jako
miejsce wielkiego nagromadzenia torfowisk wysokich, przejœciowych i niskich,
z ³ozowiskami i olsami. Zosta³ on zakwalifikowany w opracowaniu koncepcji krajowej
sieci ekologicznej [Liro 1995] jako obszar wêz³owy o znaczeniu miêdzynarodowym
“27M – Obszar Poleski”. Ten torfowiskowy teren stanowi najdalej na zachód
wysuniêt¹ czêœæ bardzo specyficznego w skali Europy regionu – Polesia, maj¹c sw¹
kontynuacjê na terenach Bia³orusi i Ukrainy. Powoduje to liczne wystêpowanie we
florze elementów subborealnych i subkontynentalnych. Jednoczeœnie wzglêdnie wilgotny
klimat lokalny, zwi¹zany z wielkimi powierzchniami jezior i bagien, sprzyja
wystêpowaniu niektórych elementów subatlantyckich na oderwanych od g³ównego
zasiêgu stanowiskach. Mozaikê krajobrazu wzbogacaj¹ te¿ lasy, z du¿ym udzia³em
lasów na siedliskach bagiennych – ³êgi, olsy, bory wilgotne i bory bagienne [Liro
1995]. Z bogat¹ i specyficzn¹ szat¹ roœlinn¹ zwi¹zane jest du¿e zró¿nicowanie awifauny.
Na obszarze Polesia Lubelskiego znajduje siê jedno z wiêkszych nagromadzeñ
ostoi ptaków w Polsce – szeœæ o randze europejskiej i trzy o randze krajowej [Gromadzki
i in. 1994]. Badania ornitologiczne w ramach niniejszego projektu zlokalizowano
w dwóch ostojach – Che³mskie Torfowiska Wêglanowe (E – IBAE Poland 081)
i Dolina Tyœmienicy (E – IBAE Poland 090). Do wysoce cennych przyrodniczo terenów
nale¿y równie¿ dolina dolnego Wieprza. W opracowaniu koncepcji krajowej
sieci ekologicznej zosta³a ona zakwalifikowana jako korytarz ekologiczny o znaczeniu
krajowym – “46k” [Liro 1995]. Nad brzegami Wieprza, oraz niektórymi obszarami
w obrêbie doliny, wystêpuj¹ rzadkie w Polsce fragmenty ³êgów nadrzecznych.
W szerokim pasie terasy zalewowej wystêpuj¹ obszerne zespo³y torfowisk niskich,
³¹k trzêœlicowych i kwaœnych. W zakolach rzeki rozwinê³y siê szerokie pasy zespo-
³ów szuwarowych p³ytkich eutroficznych wód. Mezotroficzne zbiorniki starorzeczy
263