17PTAKI LAK I MOKRADEL POLSKI.pdf

Pomorze Zachodnie
liczebnoœæ tej grupy ptaków. Jedynie wyniki uzyskane dla czajki (Vanellus vanellus)
(zmniejszenie liczebnoœci z 23-25 par w 1990 r. do 11 par w 1995 r.), œwierszczaka
(Locustella naevia), zwiêkszenie liczebnoœci z 6-12 par w 1990 r. do 30-50 par w 1995 r.
i pokl¹skwy (Saxicola rubetra), zwiêkszenie liczebnoœci z 2-4 par w 1990 r. do 29-39 par
w 1995 r., uzyskane wyniki upowa¿niaj¹ nas do wyci¹gania ostro¿nych wniosków.
Prawdopodobnie za zmniejszenie liczebnoœci czajki i zwiêkszenie liczebnoœci œwierszczaka
i pokl¹skwy jest odpowiedzialne od³ogowanie i przesuszenie przewa¿aj¹cej
czêœci badanych ³¹k. Od kilku lat nie koszona, wysoka trawa tworzy dogodne warunki
do gniazdowania œwierszczaka i pokl¹skwy, czajka natomiast wystêpowa³a wy-
³¹cznie na niewielkich, u¿ytkowanych rolniczo fragmentach ³¹k.
Badany teren zosta³ wymieniony w publikacji “Ostoje ptaków w Polsce” [Gromadzki
i in. 1994] oraz uwzglêdniony w zaktualizowanej wersji ESOCh w województwie
szczeciñskim. Najwiêkszym zagro¿eniem tych ³¹k jest brak zagospodarowania
³¹karskiego i zwi¹zana z tym bardzo szybko postêpuj¹ca sukcesja trzciny,
silne wahania poziomu wód zwi¹zane z osuszaniem tego terenu i wiosenne wypalanie
traw. Bardzo powa¿nym zagro¿eniem jest przekszta³cenie dotychczasowych
u¿ytków zielonych w grunty orne.
2.7.4. Zagro¿enie i ochrona wartoœci ornitologicznej terenu badañ
Zagro¿enie walorów przyrodniczych, a zw³aszcza ornitofauny ¿yj¹cej na badanych
³¹kach stanowi¹:
nadmierne osuszanie;
zanik gospodarki ³¹karskiej;
przekszta³canie u¿ytków zielonych w grunty orne;
wypalanie roœlinnoœci;
k³usownictwo.
Wydaje siê, ¿e nadmierne osuszanie oraz od³ogowanie ponad po³owy badanych
³¹k powoduje g³êbokie zmiany warunków, których konsekwencj¹ jest zanik najcenniejszych
gatunków ptaków. W czasie wiosennego przyboru wód, du¿a czêœæ ³¹k
znajduje siê pod wod¹, œci¹gaj¹c liczne ptaki wodno-b³otne. Osuszanie tego terenu
(system kana³ów i przepompowni jest w pe³ni sprawny) powoduje bardzo szybki
spadek poziomu wody, co umo¿liwia dok³adn¹ penetracjê tego terenu przez m.in.
dziki (Sus scrofa), lisy (Vulpes vulpes), kuny (Martes martes), gronostaje (Mustela erminea)
i ³asice (M. nivalis) powoduj¹c straty w lêgach siêgaj¹ce nawet 100%. Od³ogowanie
du¿ej czêœci badanych ³¹k pozwala na szybkie postêpowanie sukcesji naturalnej,
powoduj¹cej zanikanie ³¹k i tworzenie siê na ich miejscu trzcinowisk stopniowo
przekszta³caj¹cych siê w ³ozowiska. Mniejszymi, jak siê wydaje, zagro¿eniami s¹:
przekszta³canie ³¹k w grunty orne (w chwili obecnej ok. 5-10% badanego obszaru),
zdarzaj¹ce siê po¿ary ³¹k i k³usownictwo. Innym nie dotycz¹cym bezpoœrednio ³¹k,
bardzo powa¿nym zagro¿eniem walorów przyrodniczych badanego terenu mog¹ byæ
odbudowywane wa³y przeciwpowodziowe, przy budowie których nie wziêto pod
uwagê potrzeb gnie¿d¿¹cych siê tutaj rzadkich gatunków ptaków. Wprowadzone
w ostatnich latach elementy betonowe wzmacniaj¹ce wa³y os³aniaj¹ce £¹ki
Skoszewskie mocno zmieni³y znajduj¹ce siê tam siedliska ptaków. Spowodowa³o to
wycofanie siê lêgowych do tej pory sieweczek rzecznych (Charadrius dubius) i obro¿-
nych (Ch. hiaticula), oharów (Tadorna tadorna) i ostrygojadów (Haematopus ostralegus).
55