—Kurmanji Kurdish— A Reference Grammar with Selected Readings

cixaran di hinder de mabû. Dayka wî tûrikên şekir û xurman buhirî, Nazê,
dayka wî, tenbe li wî kiribû. 1
READINGS
Azad hê di hembêza Nazê de bû, dema dayka wê hat bîra wê. Zarokiya
dayka wê jî wek ya Azad derbas bûbû. Kalê Nazê, Heme, di navbera salên
1946 û 48’an de tenê sê caran di nîvên şevan de hatibûye mal û dû re şevekê
li ser sînor hatibûye kuştin. Çavên Nazê ne dikaribûn êdî hêstiran paş ve
vegerînin, yên ku dest pê kirin li ser ruyê Azad bibarin. Kur û dê dilên xwe
bi girî honik kirin. 2
***
Mam Reşîd ji bîrê av dikişand. Vê sibê dinê pirr sar bû; bayê şeva buhirî
berf li ser erdê işk û luht kiribû. Her roj keça wî Bihar diçû avê, lêbelê îroj
Mam Reşîd zû ji xew rabûbû, nimêja sibê kiribû û hatibû ser bîrê avê ji ber
qîza xwe ve bikişîne. Rojên Mam Reşîd hemî li vî gundî derbas bûbûn. Di
wan de yên xweş jî û yên reş jî hebûn, lê tev hemî kêmasiyan jî, ew ji jiyana
xwe razî bû, ta sala buhirî, dema kulfeta wî rojekê nexweş ketibû û dû-sê
rojan miribû. Mirina şûşa wî şahiya dilê wî jî bi xwe re kiribû axa gornê û
nema êdî kesekî ken li ser lêvên wî dîtibû. 3
Ji zaroyên Mam Reşîd tenê Bihar hê bêkar bû. Ewên din hemî xudan
kulfet bûn û îroj li şûnên din diman. Lêbelê nuha bûkek wî tev mindalê xwe
bi wî û Biharê re li gund rûniştibûn, çiku kurê wî Seyid jî wek mêrê Nazê
pêşmerge bû. 4
1 hejmar f number; lê-xistin to beat; kûranî f depth; berê first; ji xew ra-kirin to
rouse from sleep; payîz f autumn; vîzevîz f rustling; ba (obl bê) wind; saet f hour;
dû m smoke; zixim huge; demançe f pistol; doşeg f mattress; ra-mûsan to kiss;
tûrik m bag; armûxan gift; dû after; rohilat dawn; bîn f odor; buhirîn to take
away; tenbe (= tenbih) kirin li to warn.
2 derbas bûn to pass, be over; kal old man, grandfather; di navbera between; dû
re afterwards; hêstir m tear; bariyan to rain down; dê mother; dilê xwe honik kirin
to soothe the heart; girî f weeping.
3 mam paternal uncle; bîr m well; av (f) kişandin to draw water; dinê (= dinya)
weather; erd f ground; işk dry; luht kirin to leave bare; keç daughter; nimêj f
prayer; qîz daughter; hemî totally; kêmasî f deficiency; razî bûn ji to be satisfied
with; ta until; buhirî last, past; kulfet f wife; şûş sudden; şahî f joy; gorn f grave;
nema êdî no longer; ken m smile.
4
zaro child; bêkar unmarried; ewên din the others; xudê kulfet married (of a
103