—Kurmanji Kurdish— A Reference Grammar with Selected Readings

KURMANJI KURDISH
em ji hev wenda bûn, destên xwe ji min re kil dikirin. Timobîl, her ko diçû,
xwe diguvaşt… li aliyê çepê çiyayên Kurdistanê li alî rastê çola Cezîrê û
şorezara Erebîstanê diherikîn. Xunaveke bêdeng hûrik hûrik dibariya. Şifêr
digot: Xwedê bike baran boş nebare û em xwe bigihînin Qamişlokê… 1
Xwedê em ji herî û çiravê parastin, baran ne bariya. Lê hetanî em gihiştin
Qamişlokê xwenavê rûyên me dialast. 2
Bi lez û bez min xwe gihand cem tixtor. Birîna min pansiman kir û hinek
derman da min. Roja din em gihiştin Dêrikê, li ba hevalekî bûm mêvan, lê
bi şev xewnine bi tirs ez vediciniqandim. Birîna min diêşiya. 3
Sibehê ez li timobîlekê geriyam, bi dest ne ket, vêcar li ser hespan me
berê xwe da “Eyndîwerê.” Piştî du saetan em gihiştin wir. Ji xortên wir
Fetahê Mele Sadiq û Mihemedê Mele Ehmed derketin pêşiya min û bi rûkenî
û bi dilgermî destê min guvaştin. 4
***
Di yekê Adarê de gihiştim “Eyndîwerê.” Herkesî ji min re digot: Bextê te
baş e, tu di serê biharê de hatî vir, ji îro pê ve bihar e, bihara Eyndîwerê
mîna bihara zozanên Kurdistanê ye. 5
Ev fala ko herkesî ji min re vedikir, wusan derneket. Bi hêjmar, mehek û
sê rojan, bi şev û bi roj baran bariya. Bi hezar dijwarî min xwe digihand
dibistanê. Sûxteyên dibistanê, mîna yên Amûdê, pirê wan kurd bûn. Ji lewra
1 lezandin to accelerate; hetanî until; wenda bûn to be lost; dest kil kirin ji…re
to wave at; her ko diçû ‘the farther it went’; guvaştin to squeeze; çiya m mountain;
çol countryside; Cezîre Upper Mesopotamia; şorezar f desert; Erebîstan Arabia;
herikîn to flow; xunav f sprinkle, light rain; bêdeng silent; hûrik hûrik little by
little; bariyan to rain down; şifêr driver; baran f rain; boş abundant; xwe gihandin
(gihîn) to get oneself to.
2 herî f mud; çirav f muck; parastin (parêz) to protect; hetanî by the time;
gihiştin to reach; xwenav (= xunav) f sprinkle, light rain; alastin (alês) to lick.
3 bi lez û bez hurriedly; xwe gihandin cem to get oneself to; tixtor doctor; pansiman
kirin to dress; derman m medicine; li ba at the house of, with; ve-ciniqandin
to startle.
4 sibehê in the morning; geriyan li to look for; bi dest ketin to be found; vêcar
then, so; hesp horse; berê xwe dan to set out for; saet hour; gihiştin (gihêj) to arrive
at, to reach; xort m youth, young man; rûkenî f smile; dilgermî f warmth.
5 Adar March; herkesî everybody; bext m luck; zozan m mountain pasture.
88