08.09.2014 Views

Hazard anticipation of young novice drivers - SWOV

Hazard anticipation of young novice drivers - SWOV

Hazard anticipation of young novice drivers - SWOV

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

automobilisten het rijden onder invloed niet gevaarlijk vinden, maar dat<br />

enkelen, hoewel ze weten dat het gevaarlijk is, het toch doen.<br />

In Nederland is het aantal ernstige ongevallen van jonge vrouwelijke<br />

automobilisten veel lager dan dat van jonge mannelijke automobilisten. Er<br />

zijn enkele verschillen in de ontwikkeling van het brein tussen mannen en<br />

vrouwen. Deze verschillen zijn echter relatief klein. Het belangrijkste verschil<br />

is dat de ontwikkeling van het brein bij jonge vrouwen sneller gaat dan bij<br />

jonge mannen, vooral in de eerste jaren van de adolescentiefase (nog voor de<br />

leeftijd waarop men mag autorijden). Het feit dat wat oudere meisjes over<br />

het algemeen wat meer risicomijdend zijn dan wat oudere jongens, wordt<br />

vermoedelijk grotendeels veroorzaakt door verschillen in de hormoonhuishouding<br />

en de rol van hormonen en neurotransmitters (in het bijzonder<br />

dopamine) in reactie op stressoren. De reactie op stressoren wordt geregeld<br />

door de zogenoemde hypothalamisch-hyp<strong>of</strong>isair (pituitairy)-adernale (HPA)<br />

as en het functioneren van deze as hangt voor een groot deel af van<br />

geslachtshormonen (testosteron en oestrogeen).<br />

Sommige jonge automobilisten hebben een hoger ongevalsrisico dan<br />

andere jonge automobilisten. Vooral jonge automobilisten die hoog scoren op<br />

spanningsbehoefte (de sensation seeking-schaal) hebben een hoog ongevalsrisico.<br />

De behoefte aan spanning hangt vermoedelijk af van de verhouding<br />

tussen dopamine en serotonine in het brein. Twee mentale stoornissen met<br />

een tamelijk hoge prevalentie in de adolescentiefase zijn de aandachtstekorthyperactiviteits-stoornis<br />

ADHD en verschillende gradaties van autisme. Het<br />

effect van autisme op rijgeschiktheid is nauwelijks onderzocht. In één<br />

onderzoek is aangetoond dat adolescenten met een vorm van autisme, meer<br />

moeite hebben om te voorspellen wat mensen in het verkeer kunnen gaan<br />

doen (bijvoorbeeld voetgangers) dan wat auto’s (waarin je geen bestuurder<br />

kunt zien zitten) kunnen gaan doen. Naar de rijgeschiktheid van mensen met<br />

de diagnose ADHD is wel veel onderzoek gedaan. Jonge bestuurders met<br />

ADHD hebben een aanzienlijk hoger ongevalsrisico dan jonge bestuurders<br />

zonder ADHD. Dit wordt vermoedelijk veroorzaakt doordat mensen met<br />

ADHD meer moeite hebben om zich langdurig te concentreren op de rijtaak,<br />

minder geneigd zijn zich strikt aan de verkeersregels te houden, vaker zijn<br />

afgeleid en minder goed impulsen kunnen onderdrukken.<br />

De sociale en culturele aspecten waarvan de literatuur is onderzocht,<br />

waren: leefstijl, invloed van leeftijdsgenoten, educatie (inclusief rijonderricht)<br />

en de sociaal-culturele achtergrond. De sociale en culturele aspecten van<br />

jongeren kunnen niet gescheiden worden van de biologische aspecten. Voor<br />

veel jongeren en jonge volwassenen is autorijden niet alleen een manier om je<br />

vlot en comfortabel van A naar B te verplaatsen. Autobezit betekent ook<br />

275

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!