Hazard anticipation of young novice drivers - SWOV

status en een auto betekent ook vrijheid. Je kunt je vaardigheden ermee
beproeven en met een ‘sportieve rijstijl’ kun je indruk maken op je vrienden.
Jonge beginnende bestuurders die veel om auto’s geven en veel van
autorijden houden en/of jongeren die veel van uitgaan houden, hebben een
hoger ongevalsrisico dan gemiddeld. Wanneer jonge beginnende bestuurders
met passagiers rijden, kan dat zowel een positief als een negatief effect
hebben. Jonge mannen als passagier leiden bij zowel jonge vrouwelijke
bestuurders als jonge mannelijke bestuurders tot een hoger ongevalsrisico.
Wanneer het echter om een passagier van middelbare leeftijd gaat, dan daalt
het ongevalsrisico aanzienlijk. Het effect van het algemeen opleidingsniveau
op het ongevalsrisico is vermoedelijk klein en uit internationaal onderzoek
blijkt dat traditionele rijlessen ten behoeve van het rijexamen, niet leiden tot
een lager ongevalsrisico na het rijexamen dan wanneer men bijvoorbeeld
alleen maar informeel rijles heeft gehad van de ouders. Er zijn internationaal
aanwijzingen gevonden dat jonge beginnende bestuurders van gezinnen uit
lagere inkomensklassen een iets hoger ongevalsrisico hebben dan jonge
beginnende bestuurders van gezinnen uit hoge inkomensklassen. Dit
tamelijk kleine verschil kan mede zijn ontstaan, doordat jonge beginnende
bestuurders van gezinnen met een laag inkomen in oudere en minder
degelijke auto’s rijden.
De literatuur die onderzocht is over de factoren die tijdelijk de
rijgeschikt doen verminderen, zijn alcohol en drugs, vermoeidheid, gebrek
aan aandacht en afleiding en, als laatste, de invloed van emoties op het
rijden. Alcohol heeft een desastreuzer effect op de rijgeschiktheid van jonge
beginnende bestuurders dan op oudere, meer ervaren bestuurders. Rijden
onder invloed van drugs komt relatief veel voor bij bestuurders van 18 tot en
met 24 jaar. Jonge beginnende bestuurders zijn relatief vaak betrokken bij
ongevallen waarbij vermoeidheid een rol heeft gespeeld. Er zijn ook
aanwijzingen dat jonge beginnende bestuurders relatief vaak bij ongevallen
betrokken zijn waarbij afleiding een rol heeft gespeeld. Of jonge beginnende
bestuurders vaker bij een ongeval betrokken zijn, omdat hun stemmingen
mogelijk heviger zijn en snel kunnen veranderen, is niet duidelijk.
Jonge beginnende bestuurders zijn vaker bij ongevallen betrokken,
mede doordat ze relatief vaak in omstandigheden rijden die voor alle
bestuurders gevaarlijk zijn. Behalve voor de jongste groep in de eerste
periode na het behalen van het rijbewijs (de 18- en 19-jarigen), ligt de
zelfgerapporteerde gemiddelde snelheid hoger dan bij iedere andere
leeftijdscategorie. Hoewel de jongste groep de maximumsnelheid iets minder
ver zegt te overschrijden dan de wat oudere beginners, zijn er aanwijzingen
dat jonge beginners vaak wel te hard rijden voor de omstandigheden,
276