08.09.2014 Views

Hazard anticipation of young novice drivers - SWOV

Hazard anticipation of young novice drivers - SWOV

Hazard anticipation of young novice drivers - SWOV

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

ijvoorbeeld met een te hoge snelheid door een bocht rijden. Jonge<br />

bestuurders rijden naar verhouding vaker in het donker en ze rijden vaker<br />

met leeftijdsgenoten als passagier. De betrokkenheid bij ongevallen met een<br />

ernstige afloop wordt ten slotte mede veroorzaakt doordat jonge bestuurders<br />

relatief vaak in oude auto’s rijden met minder actieve en passieve<br />

veiligheidsvoorzieningen dan gemiddeld.<br />

Ho<strong>of</strong>dstuk 3 vormt de theoretische basis voor de onderzoeken die in de<br />

daaropvolgende ho<strong>of</strong>dstukken worden gepresenteerd. Aangenomen wordt<br />

dat gevaaranticipatie de volgende processen omvat:<br />

• Detecteren en herkennen van potentieel gevaarlijke weg- en<br />

verkeerssituaties;<br />

• Voorspellen hoe deze latente gevaren zich zouden kunnen ontwikkelen<br />

tot directe bedreigingen;<br />

• Voelen van de risico’s die worden opgeroepen door die voorspellingen;<br />

• Selecteren en uitvoeren van handelingen om de gevoelens van gevaar te<br />

verminderen en ervoor zorgen dat de veiligheidsmarge groot genoeg<br />

wordt om een botsing te voorkomen, mocht het latente gevaar zich tot<br />

een acuut gevaar ontwikkelen.<br />

Gevaaranticipatie heeft een cognitief aspect (detectie, herkenning en<br />

voorspelling) en een emotioneel en motivationeel aspect (het gevoel van<br />

gevaar en de motivatie om zo te handelen dat die gevoelens van gevaar<br />

worden teruggedrongen). Verschillende typen van latente gevaren worden<br />

onderscheiden. De twee typen die centraal staan in dit proefschrift zijn<br />

zichtbare latente gevaren en onzichtbare latente gevaren. Zichtbare latente<br />

gevaren zijn zichtbare andere verkeersdeelnemers die zich (nog) niet onveilig<br />

gedragen, maar gelet op de omstandigheden zich wel eens zo zouden<br />

kunnen gaan gedragen dat ze op botskoers komen. Een voetganger op het<br />

trottoir die ziet dat zijn bus aan de andere kant van de straat stopt en weleens<br />

de straat over zou kunnen rennen om nog net zijn bus te halen, is een<br />

voorbeeld van een zichtbaar latent gevaar. Onzichtbare latente gevaren zijn<br />

mogelijke andere verkeersdeelnemers op botskoers die niet te zien zijn,<br />

omdat het zicht erop ontnomen wordt. Wanneer een bestuurder in een<br />

kinderrijke omgeving door een straat rijdt met aan weerszijde geparkeerde<br />

auto’s, kan deze bestuurder zich realiseren dat een kind dat niet te zien is,<br />

tussen de geparkeerde auto’s door de straat zou kunnen oversteken. Dit is<br />

een voorbeeld van een onzichtbaar latent gevaar. Afdeksituaties zijn ook<br />

voorbeelden van onzichtbare latente gevaren.<br />

277

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!