Hazard anticipation of young novice drivers - SWOV

om hun veiligheidsmarge te vergroten in deze situatie en in gelijksoortige
situaties. Ten slotte reden de proefpersonen door de derde variant waarin het
latente gevaar op iets minder agressieve wijze manifest werd. Deze rit was
bedoeld om het geleerde in praktijk te brengen. Na de derde variant gereden
te hebben begon de cyclus opnieuw met een nieuw scenario waarin sprake
was van een ander latent gevaar.
Om te testen of door de training het kijkgedrag, en daarmee het
detecteren en herkennen van latente gevaren, verbeterd was reden achttien
proefpersonen die de training doorlopen hadden en achttien proefpersonen
die een training hadden doorlopen in de betekenis van verkeersborden (de
placebotraining) drie ritten van ongeveer tien minuten in een geavanceerde
rijsimulator. Alle proefpersonen waren ongeveer 19 jaar oud en hadden twee
jaar rijervaring. Daar dit onderzoek in Amerika is uitgevoerd, konden 19-
jarigen twee jaar rijervaring hebben. In de langere ritten van de geavanceerde
simulator kwamen in totaal zeven latente gevaren voor die conceptueel
hetzelfde waren als de latente gevaren uit de training, maar er anders
uitzagen. Dit waren de 'nabije transfer situaties'. Er kwamen in de ritten
twaalf latente gevaren voor die conceptueel verschilden van de latente
gevaren die getraind waren. Dit waren de 'verre transfer situaties'. Terwijl de
proefpersonen in de simulator reden werden hun oogbewegingen
geregistreerd met behulp van een eyetracker. In de nabije transfer situaties
maakten in 84% procent van de gevallen de experimentele groep
oogbewegingen waaruit bleek dat ze het latente gevaar gedetecteerd en
herkend hadden. Voor de controlegroep was dit 57%. In de verre transfer
situaties maakte 71% van de experimentele groep de juiste anticiperende
oogbewegingen en voor de controle groep was dit 53%. Zowel in de 'nabije
transfer'-situaties als de 'verre transfer'-situaties was het verschil tussen beide
groepen significant. Voorts bleek dat de training niet had geleid tot
risicocompensatie. Er is ook een vergelijking gemaakt tussen een training in
gevaaranticipatie waarbij geen simulator, maar een pc werd gebruikt en de
onderhavige training op de eenvoudige rijsimulator. Voor zover een directe
vergelijking mogelijk was, was de simulatortraining niet effectiever dan de
training op een pc. Een beperking van het onderzoek is dat alleen nagegaan
is wat de transfer van de training was tijdens ritten op een geavanceerde
rijsimulator en niet tijdens ritten in het werkelijke verkeer. Een tweede
beperking was dat geen onderzoek is gedaan naar retentie, daar de
proefpersonen binnen een uur na de training de testritten maakten.
In Hoofdstuk 7 zijn net als in deze samenvatting de belangrijkste resultaten
op een rijtje gezet, maar dan wat uitgebreider. Ook wordt in Hoofdstuk 7
284