<strong>eTnikuri</strong> da religiuri kursi, ris gamoc qvemoqarTlSi maTi gavlenis gavrceleba metad arasasurvelperspeqtivaa.muslimur TemSi religiis wmindad Senaxvisniadagze dapirispirebas xangrZlivi istoria aqvs.islamis gavrcelebis pirvelive xanebidan morwmuneTayofisa da cxovrebis TiTqmis yvela mxare mkacradiyo reglametirebuli yuraniTa da SariaTiT.mogvianebiT social-ekonomikuri da kulturulicxovrebis Secvlam da sxva xalxebTan urTierTobamaucilebeli gaxada muslimanTa yofasa, da SesabamisadreligiaSi, axali elementebis Semotana. gaCnda “bida”_ siaxleebi, anu islamis morgebis mcdeloba droismoTxovnilebebze. es savsebiT miuRebeli iyo orTodoqsaluriislamisaTvis, radgan religiur normaTayovelgavri cvlileba warmoudgenel mkrexelobadiTvleboda (Васильев, 1982: 3-84).fundamentalizmisa da islamis ganwmendis egidiTdReisaTvis mTels msoflioSi vrceldeba salafizmi,anu “wminda islami”, romelic adgilobriv muslimanRvTismsaxurebTan da “xalxur islamTan” opoziciiTxasiaTdeba. salafizmis mimdevrebi uaryofen “bidas”_islamSi Sesul yovelgvar siaxles, romelic sanqcionirebuliaraa yuraniTa da suniT. gansakuTrebiT ebrZvianim Cveulebebs, romlebic, adaTis mixedviT, muslimanTayofis ganuyofel nawilad iyo miCneuli, mag. yalimi,wmindanebis kulti, xalxmravali qorwilebisa dadakrZalvebis gamarTava da a.S.kavkasiaSi salafitis yvelaze gavrcelebulisaxeobaa e.w. “vahabizmi”. qvemo qarTlis muslimanurimosaxleoba gansakuTrebiT ufrTxis am mimdinareobasda xSirad afiSireben, rom maT Soris vahabitebi ararian. rac Seexeba vahabizms _ ambobs Cveni mTxrobeli_es saudis arabeTis islamia da saqarTveloSi vahabizmisarc erTi namdvili mimdevari ar aris. vahabitebireligias sxvagvarad iReben, magaliTad amboben, rommuhamedis ase miReba ar SeiZleba. Tu alahma muhamedsneba misca, yofiliyo misi mociquli, Cven unda gvqondesmisi rwmena, vahabitebis azriT ki, man ukve amowuraalahisagan miniWebuli misia da wavida, e.i. mociqulicaRar aris. Cven am dogmaSi ar veTanxmebiT erTmaneTs.dRes arabeTSi ar aris muhamedis qaliSvilis saflavi,amas krZalaven kidec. aseve ikrZaleba saflavTaTayvaniscemac. misiis Sesrulebis Semdeg muhamediiqca Cveulebriv adamianad. sunitebSi dRemde 400-mde seqta arsebobs da am azrs TiTqmis yvela esseqta iziarebs (janiaSvili, 2006).eqstremistul mimdinareobad warmoadgensvahabizms muslimani RvTismsaxuric. mas miaCnia, romvahabizmi igivea, rac “ieRovas mowmeebi” qristianobaSi_ “vahabitebs ar SemouSvebT imitom, rom egeni rogorcTqvenTan aris eqstremistuli moZraobebi, iseTivea.egeni yuransa da SariaTs ki ar misdeven, uares saqmeebsakeTeben. marTalia, axla es politikuri sakiTxiada saCemo saqme ar aris, magram Cveni winaaRmdegiarian egeni. amboben, rom movida muhamedi, SeasrulaTavisi misia da morCa, axla 21-e saukunea. egre araris, yurani bolo dRemde CvenTan erTad iqneba, Cveniwmindac iqneba. magas ar aqvs mniSvneloba, Siitia,sunitia, alelia. Cven mivdivarT erTad.” amasTan, Tavisreligias warmoaCens ara rogorc titularuleTnosTan (qarTvelebTan) gaTiSvis, aramed rogorcgaerTianebis saSualebas. _ “abraamas, Cven ibrahimsveZaxiT, Cven magis Svilebi varT, qristiani, ebraeli.Cven kidev ismailidan movdivarT” (janiaSvili, 2008_ 2010)marTalia, amJamad qvemo qarTlSi salafiturislamuri mimdevarTa gaaqtiureba ar SeimCneva, magramaseTi perspeqtivis mTlianad gamoricxva ar SeiZleba.aWarasa da mesxeTSi salafituri islamis gavrceleba,qvemo qarTlisa da kaxeTis azerbaijanelebiTa daCrd. kavkasielebiT dasaxlebuli adgilebis aTviseba252 253
islamuri radikalizmis didi gamarjveba iqneba.Seikvreba pirdapiri gza aRmosavleTis islamuricentrebidan, CrdiloeT kavkasiis, Sua aziisa davolgispireTis regionebamde. aqve unda iTqvas, rommovlenaTa amgvari ganviTareba ewinaaRmdegebaazerbaijanis interesebsac, amitom iqauri saxelmwifoorganoebi aqtiur winaaRmdegobas uweven islamispolitizacias. Teoriulad, qvemo qarTlis mosaxleobaSiSemosvliT politikur islams azerbaijanSiSeWris saSualebac miecema. cnobilia, rom aRmosavleTsaqarTvelos Turqulenovani mosaxleoba azerbaijanispolitikur, ekonomikur da kulturulsferoSi moRvawe kadrebis Sevsebis erTgvar wyaroswarmoadgens.qvemo qarTlis azerabaijanelebi sakmaod loialurniarian sxva jgufebisa da, gansakuTrebiT,marTlmadidebeli qristianebis mimarT. maTi didnawili mowiwebiT epyroba qristianul Zeglebs. amfaqts gancvifrebaSi mouyvania sof. vaxtangisismoZRvari. RvTismsaxurma CvenTan saubrisas aRniSna,rom muslimi mSeneblebi bevrad ufro kargadmuSaobdnen taZris mSeneblobaze, vidre qarTvelebian somxebi. muslimebi meti pativiscemiT epyrobodnensaydars _ mag., ar eweodnen sigarets mis axlomaxlo,ar bilwistyvaobdnen da a.S.qristianul ritualebSi aqtiurad monawileobdaCveni azerbaijaneli respodentic sof. arsarvanidan_ “Cven marianobas [mariamobas l.j.]yovelTvis davdiodiT mezobeli soflis eklesiaSi(xatikSi). [somxebis sofelia, l.j.] mTeli azerbaijanelebiaRniSnavdnen. axla aRar dadian, radganacCvens sofelSi aaSenes meCeTi [yofili soflis sabWosSenoba gadaakeTes meCeTad, l.j.]. iq eklesiaa,dadiodnen da saklavsac klavdnen... me ki davdivarxolme marianobas isev manglisSi. Cemi coliqarTvelia, beqauri, da saxlSi isini aqvs (xatebi),yovel saRamos loculobs da jvars iweravs...Cveneburad ar ilocavs, naTqvamia jer Tavo da Tavoo”(janiaSvili 2008 _ 2010). unda aRiniSnos, romazerbaiajanelebi zogjer sxva qristianul ritualebSic(mag. giorgobaze) monawileoben. aseve, sakmaodxSiria muslimanur inciciaciaSi “suniaTSi” qristianis“qavorad” (naTliad) mowveva da a.S. bunebrivia,yovelive es mniSvnelovan rols asrulebs gansxvavebuleTnokenfesiur erTobebs Soris pozitiuridamokidebulebis gamyarebaSi (janiaSvili, 2010)postsabWour periodSi marTlmadidebeli qristianobaqvemo qarTlSic ganicdis aRmavlobas. mag.,walkaSi moqmedi eklesiis irgvliv gaerTianebulmrevlSi Sedian berZnebi (mcire raodenobiT) daqarTvelebi (svanebi da aWarlebi). qalaqi walka dResiqca erT-erT qristianul mikrocentrad. mis axlomaxlosoflebSi mcxovrebi aWarlebis nawili umtkivneulodgaqristianda. moZRvarisa da yofili gamgeblismondomebiT walkelebisaTvis dRes yvelaze dididResaswauli wyliT kurTxevaa (aiazma), romelicmariamobis marxvis wina dRes tardeba. dResaswaulzeaucilebelia wyalSi ganbanva, ganwmenda, raTa mariamobisdResaswauls Sexvdnen ganwmendilebi. esrituali, romelic Tavisi arsiT da vizualuradqristianulia, axalia da specialurad walkis mosaxleobisgasaerTianeblad iqna SemoRebuli.aseTive mikrocentri Seiqmna sof. oliangaSi,sadac daarsda mamaTa da dedaTa monasterebi. aqac,amave sofelSi Casaxlebuli aWarlebi moinaTlnenda religiurad – marTlmadideblobiT integrirebulniarian svanebTan da berZnebTan. magram arianiseTebic, romlebisTvisac warmoudgenelia qristianuliwesiT monaTvla da acxadeben: `RmerTmadagvifaros aseTi ramisagano”. aseTi msoflmxedvelobisaWarlebi walkisa da oliangis qristianulisamyarosgan moSorebiT cxovroben. qristianobam254 255
- Page 8 and 9:
aTaSorisi urTierTobaTa problemebi,
- Page 10:
usafrTxoeba _ Tavdacvis regulirebis
- Page 14 and 15:
10. B a r t h F. Introduction//Ethn
- Page 16 and 17:
mogvianebiT gaCnda istoriul-geograf
- Page 18 and 19:
gaizoma yoveli administraciuli dana
- Page 20 and 21:
lamaliTac dakanonebuli iyo am princ
- Page 22 and 23:
1986: 92, 106, 111, 144). mniSvnelo
- Page 24 and 25:
Cans (saqarTvelos istoriis 1973: 22
- Page 26 and 27:
somxebi. erT-erTi yvelaze Zveli da
- Page 28 and 29:
somxebi araTu Tavis nebiT, Zaldatan
- Page 30 and 31:
erzrumis safaSodan, kegis sanjayida
- Page 32 and 33:
eTnologma lamara faSaevam kvlevis S
- Page 34 and 35:
gasaxleba ruseTidan. maT Soris yvel
- Page 36 and 37:
osebis umetesoba, rogorc Cvens mier
- Page 38 and 39:
gardabnis r-nSi _ 6, marneulis r-nS
- Page 40 and 41:
saTvis: wyaldidobam da mewyerma gam
- Page 42 and 43:
useTisken ibrunes piri _ gamoTavisu
- Page 44 and 45:
qvemo qarTlis toponimikazemoT araer
- Page 46 and 47:
is oromaSenma~, meore SemTxvevaSi _
- Page 48 and 49:
yof. demurlo _ xaxaljvaria;yof. asa
- Page 50 and 51:
erovnebis warmomadgenlebi (rusebi,
- Page 52 and 53:
gaswvriv da maSin Camosaxlda sofeli
- Page 54 and 55:
adre moZiebuli masalebis gamoyenebi
- Page 56 and 57:
dmanisis r-is mosaxleobis 74,4% aze
- Page 58 and 59:
39. C i q o v a n i g., 2008 _ 1010
- Page 60 and 61:
aRweris SedegebiT dafiqsirda qveyni
- Page 62 and 63:
lobis mamakaci, romelic afiSirebs q
- Page 64 and 65:
uli empiriuli masala aCvenebs, sakv
- Page 66 and 67:
adgan religia jgufTaSoris gadamwyve
- Page 68 and 69:
laparakoben qarTulad (SeiZleba Cven
- Page 70 and 71:
mwifoebSic xsenebuli koncefciebi po
- Page 72 and 73:
kargi qarTuliT laparakobda da buneb
- Page 74 and 75:
globaluri kulturuli elementebis gam
- Page 76 and 77:
_ Cven sofelSi, marTalia, aravin ar
- Page 78 and 79: omelic gamogvxedavs iq wavalT. es a
- Page 80 and 81: ludis yidva SegviZlia, egec ar SeuZ
- Page 82 and 83: muslimTa nawili Tavis loialobas rel
- Page 84 and 85: gvirgvinianidan Tanamedrove sacxovr
- Page 86 and 87: Semcirda leviratisa da sororatis Se
- Page 88 and 89: tabiT) warmoadgens (mag. marneulis
- Page 90 and 91: masalebi saqarTvelosa da kavkasiis
- Page 92 and 93: aRsaniSnavia, rom regionSi svanebis
- Page 94 and 95: 1. dominanti kulturebi ubiZgebs umc
- Page 96 and 97: ucxo mentalitetsa da kulturasTan Se
- Page 98 and 99: am SemTxvevis Sesaxeb bolniseli inf
- Page 100 and 101: gamoZieba daiwyo, magram sasamarTlo
- Page 102 and 103: om dapirispireba, romelsac eTnikuri
- Page 104 and 105: procesSi kulturebi Tavad gamoimuSav
- Page 106 and 107: dineba kacs, aq darCenasac azri aqv
- Page 108 and 109: iSviaTia. amdenad, azerbaijaneli um
- Page 110 and 111: xasiaTdebian da, amdenad, isini rel
- Page 112 and 113: adgan saqarTvelosTan xarT, TurqeTTa
- Page 114 and 115: qmris, aramed, orives mxridan sanaT
- Page 116 and 117: interpersonaluri urTierTobisaTvis Z
- Page 118 and 119: da warwerebiT, xandaxan Robeebs saf
- Page 120 and 121: ulad cxovreba, am formiT interkul-t
- Page 122 and 123: eligiuri orientacia polieTnikursazo
- Page 124 and 125: ebi, romlebic xSirad dakavSirebulia
- Page 126 and 127: iqac Semogivardeba da iqave gamogWr
- Page 130 and 131: yofili muslimani (aWareli) da qrist
- Page 132 and 133: moikides fexi. Tumca zogierT jgufSi
- Page 134 and 135: yvelafers, rasac ieRova iTxovs Cemg
- Page 136 and 137: om Tu keTili neba aris da gaazrebul
- Page 138 and 139: 14. j a n i a S v i l i lavrenti, q
- Page 140 and 141: skolis administraciis momzadebaze m
- Page 142 and 143: ganaTlebis realizaciisas (Gass, Sel
- Page 144 and 145: kompetenturoba, maRali statusi da
- Page 146 and 147: jgufebisagan fsiqologiuri, socialur
- Page 148 and 149: mwifo enis aTvisebis EerT-erT mniSv
- Page 150 and 151: Sereuli ojaxebis warmomadgenlebi, m
- Page 152 and 153: 13. Ст ефа н енко Г.Т.,
- Page 154 and 155: socialuri erToba, sruliad gansxvave
- Page 156 and 157: dabal xarisxs. eTnikuri jgufebi erT
- Page 158 and 159: aranakleb mniSvnelovani da axalmosa
- Page 160 and 161: Tvisebebi mogwonT yvelaze metad? b)
- Page 162 and 163: unda aRiniSnos, rom urTierTobis six
- Page 164 and 165: urTierTobaSi yoveldRiurobaSi ar gva
- Page 166 and 167: ogorc savele masalis analizma gviCv
- Page 168 and 169: om datovon”. “ena ar ician, ra
- Page 170 and 171: “sxva” aris_svani. “is, rom s
- Page 172 and 173: literatura:1. g o m e l a u r i m.,
- Page 174 and 175: uwyobs xels. mozardebis eTnikuri id
- Page 176 and 177: genlebi amaxvileben yuradRebas. maT
- Page 178 and 179:
ki Seewira. saflavis qvebis epitafi
- Page 180 and 181:
fokus jgufebSi muSaobisas “erovnu
- Page 182 and 183:
mis erT-erT yvelaze mniSvnelovan Se
- Page 184 and 185:
ormxrivi uaryofiTi stereoti pi _qse
- Page 186 and 187:
tendenciis _ samyaros `Tavisianebad
- Page 188 and 189:
gamonaTqvamebi: es Cveni qveyanaa;
- Page 190 and 191:
`mtris xati~ ayalibebs winaswar gan
- Page 192 and 193:
ganixilaven eTnikuri jgufebis arseb
- Page 194 and 195:
principebs, magram amas ara marto o
- Page 196 and 197:
mSvidobiani Tanaarsebobis magivrad
- Page 198 and 199:
karnaxobs erTi mxare, meore ki eqve
- Page 200 and 201:
aseTi suraTi miuTiTebs daxurul, nak
- Page 202 and 203:
interviu #1dmanisilia _ batono XX,
- Page 204 and 205:
Tqven ambobT, rom sul sxvadasxva xa
- Page 206 and 207:
espon. _ maSaveraSi ki.lia _ somxur
- Page 208 and 209:
interviu #2dmanisilia _ ar gaqvT su
- Page 210 and 211:
literatura:1. m e l i q i S v i l i
- Page 212 and 213:
xSiri iyo dapirispireba da konfliqt
- Page 214 and 215:
SeiZleba ufro kulturis daxurul tips
- Page 216 and 217:
ZiriTadi tipis sawarmo iyo: mevenax
- Page 218 and 219:
arxi saerTod ganadgurebulia. sof. s
- Page 220 and 221:
2. socialuri distanciis da informac
- Page 222 and 223:
macias eqvemdebareba tradiciuli sis
- Page 224 and 225:
interact frequently. There were and
- Page 226 and 227:
predestined to marginal status, eve
- Page 228 and 229:
4. Socio-economic factors play sign