tabiT) warmoadgens (mag. marneulis raionSi azerbaijanelebiSeadgenen mTeli mosaxleobis 83,1%, dmanisisraionSi 66,8%, bolnisis raionSi 66%, gardabanSi 45,1%)erovnuli umciresobebiT kompaqturad dasaxlebuliregionebi rogorc wesi madezintegrirebeliprocesebis da maSasadame konfliqtis maRali riskismatareblad miiCneva da amitomac didi yuradRebaeqceva saxelmwifos mxridan prevenciuli RonisZiebebisgatarebas. SeiZleba gamoyenebul iqnas origansxvavebuli strategia:I. <strong>eTnikuri</strong> asimilacia, romelic mimdinareobsSida <strong>eTnikuri</strong> identurobis waSlis gziT (am drosZiriTadi aqcenti keTdeba maTi eTnokulturuliTaviseburebebis radikalur transformaciaze).II. integraciuli procesis gaaqtiureba jgufTa-Sorisi solidarobis gazrdis xarjze, rodesacsaxelmwifo gamodis Sigajgufuri identurobis dacvisgarantad. ukanasknel xanebSi ganviTarebuli procesebimowmobs rom, qarTulma saxelmwifom gezi meorestrategiaze aiRo.<strong>eTnikuri</strong> identurobis erT-erT ZiriTad maxasia-Tebels tradiciuli kultura warmoadgens. m. epSteinikulturas ganixilavs, rogorc sazRvarTa mraval-Srian sistemas romelTagan TiToeuls aqvs sakuTariSerCeviTi da gamtari funqcia: gaacalkevos “sakuTari”“sxvisagan”. kultura rogorc mTlianoba, semiotikuriterminebiT, warmogvidgeba higienuri, eTikuri, ritualuri,informaciuli filtrebis mravalSrian sistemad.kulturuli filtrebi calkeuli jgufis identurobisSenarCunebas emsaxureba da mas asimilaciuriprocesebisagan icavs. xsenebuli meqanizmi upirispirdebacalkeuli jgufebis erTian saxelmwifoebrivorganizmSi integrirebas. integracia kulturuliurTierTqmedebis Sedegia ar SeiZleba aRmocendeskulturaTa dialogis gareSe (epSteini, 2004: 136).rogorc cnobilia, <strong>eTnikuri</strong> kulturebi pirobiTadSeiZleba daiyos Ria da daxurul sistemebad.amasTan, Ria sistemebi xasiaTdebian axali dagansxvavebuli elementebis aTvisebisaken swrafviT,daxuruli _ piriqiT ewinaaRmdegeba urTierTobebs,romelTac SeiZleba sistemis cvlilebebi gamoiwvion.kulturuli urTierTqmedebis safuZveli ki aris arakulturuli izoliacia, aramed kulturuli Riaoba.mniSvnelovania sazogadoebis tolerantoba, mzaobayvela kulturaSi Taviseburebebis mosmenisaTvisa dagagebisaTvis. sakvlevi regionis <strong>eTnikuri</strong> da konfensiurijgufebi konservatiulobis maRali donis gamoSeiZleba da ufro kulturis daxurul tips mivakuTnoT,rac integraciuli procesis xelSemSlel faqtoradunda miviCnioT.arsebobs integraciis ori aspeqti _ <strong>socialuri</strong>da kulturuli. <strong>socialuri</strong> integracia gulisxmobs,process rodesac umciresobebi sazogadoebis ganuyofelinawilni xdebian, TavianTi cxovrebis wesiT,kanonis morCilebiT, mravali <strong>socialuri</strong> da kulturulifaseulobis gaziarebiTa da <strong>socialuri</strong> yofisgaumjobesebisaTvis gaweuli erToblivi muSaobiT.integraciis amplituda erTian eTnosocialurorganizmSi integraciidan, <strong>socialuri</strong> organizaciissrul izolaciamde meryeobs. rac jgufebs Soris<strong>socialuri</strong> da naTesaobiTi kavSirebis sixSiresa dasulieri kulturis sferoSi arsebuli nasesxobaSiaisaxeba. gamokvlevam aCvena, rom regionSi es procesimimdinareobs, Tumca didi aqtiurobiT ar xasiaTdeba.jgufTaSoris urTierTobaze Taviseburad aisaxeba,aseve, globaluri procesebi. ganxiluli gvaqvsramdenime aspeqti, romelic sxvadasxvanairad Seexomosaxleobis yvela jgufs. imis miuxedavad rom,calkeuli kulturuli sistemebi iswrafvian TviTmyofadobaizolaciis gziT SeinarCunon. saerTaSorisoda lokaluri komunikaciebis gaadvileba, interkul-172 173
turuli urTierTobebis gaaqtiureba da sameurneoTu kulturuli xasiaTis kontaqtebi aisxeba tradiciuliyofis da kulturis yvela mxareze. transformaciaseqvemdebareba tradiciuli sistemis TiTqmisyvela elementi. globalizaciis gacxovelebuliprocesi, romelic adamianuri kontaqtebis da kulturulurTierTobaTa gaaqtiurebis fonze mimdinareobsganapirobebs adre SedarebiT izolirebuli kulturulisistemebis gaxsnas. yovelive amas emateba isgaremoebac, rom Tanamedrove teqnologiebi migraciaSiwasul adamianebsac ki (romlebic sakmaod mravalricxovaniarian) aZleven aq darCenil erTobiswevrebTan intensiuri urTierTobis saSualebas.Cven qveyanaSi mcxovrebi gansxvavebuli jgufebiseTnolkulturuli Taviseburebebis obieqturadwarmoCena metad mniSvnelovani saqmea. qarTvelixalxisa da aq macxovrebeli <strong>eTnikuri</strong> jgufebis yofacxovrebis,tradiciuli kulturis elementebisgansxvavebisa da msgavsebis Cveneba kidev erTxelgvarwmunebs, rom am mravalferovnebis gareSe dRevandelobabevrad uRimRamo iqneboda.savele eTnografiuli masaliT dasturdeba, romqvemo qarTlis polikulturul regionSi xdebakulturaTaSorisi urTierTobebis strategiisgamomuSaveba, rac <strong>socialuri</strong> distanciis garkveulSemcirebas ganapirobebs. amasTanave, gansxvavebulijgufebis Tanacxovrebi s praqtika socialekonomikurisgarda kulturuli xasiaTi skavSirurTierTobebsa da urTierTzegavlenaSicgamoixateba.literatura:1. v a x u S t i b a t o n i S v i l i, aRw era sa mefosasaqarTvelosa, qarTlis cxovreba, t. IV, Tb., 1972.2. b e r i a S v i l i l., g o c i r i Z e g., qvemo qarTlismosaxleobis yofisa da kulturis zogierTi aspeqtieTnografiuli monacemebis Suqze (gardabnis raioni) iv.javaxiSvilis istoriisa da eTnologiis institutisSromebi, VIII, Tb. 2008.3. g o c i r i Z e g., <strong>eTnikuri</strong> procesebi da kulturaTadialogi qvemo qarTlis mosaxleobaSi (qarTul_azerbaijanuli urTierTobis magaliTze, gardabnisa damarneulis raionebi), logosi, 2008.4. e pS t e i n i m., TviTgawmenda (TviTgasufTaveba), kulturiswarmoSobis hipoTeza, civilizaciuri Ziebani, #2, Tb., 2004.5. T a h i r-u l -q a d r i muhamed, kulturis globalizacia?,civilizaciaTa dialogi, #2, Tb., 2004.6. T o r i a m., warsulis gaazrebisa da mexsierebispolitikis roli konfliqturi identobebis CamoyalibebaSi,(qarTul-afxazuri konfliqtis magaliTi),civilizaciaTa dialogi, #4, Tbilisi, 2006.7. m a c a b e r i Z e d., civilizaciuri da politikurifaqtorebis Tanafardoba kavkasiur konfliqtebSi,civilizaciuri Ziebani, #2, 2004.8. m e l i q i S v i l i l., konfliqti, rogorc <strong>socialuri</strong>movlena, konfliqturi situaciebi <strong>polieTnikur</strong> <strong>sazogadoebaSi</strong>,(proeqtis avtori da wignis pasuxismgebeliredaqtori l. meliqiSvili) Tb., 1998.9. mosaxleobis aRwera _ saqarTvelos mosaxleobis 2002wlis pirveli erovnuli sayovelTao aRweris Sedegebi,http://www.statistics.ge/10. r a m i S v i l i v., globaluri transformaciebi da globalurigamowvevebi, http://www.strate.ge/.11. s v a n t e k o r n e l i, avtonomia_konfliqtis wyaro,civilizaciaTa dialogi, #2, Tbilisi, 2004.12. f a S a e v a l., berZnebi, eTnosebi saqarTveloSi, Tb.,2008.13. f u T u r i Z e v., mohamed Taheris cnobebi saqarTvelosSesaxeb / teqsti, Targmani da SeniSvnebi v. fuTuriZisa /174 175
- Page 8 and 9:
aTaSorisi urTierTobaTa problemebi,
- Page 10:
usafrTxoeba _ Tavdacvis regulirebis
- Page 14 and 15:
10. B a r t h F. Introduction//Ethn
- Page 16 and 17:
mogvianebiT gaCnda istoriul-geograf
- Page 18 and 19:
gaizoma yoveli administraciuli dana
- Page 20 and 21:
lamaliTac dakanonebuli iyo am princ
- Page 22 and 23:
1986: 92, 106, 111, 144). mniSvnelo
- Page 24 and 25:
Cans (saqarTvelos istoriis 1973: 22
- Page 26 and 27:
somxebi. erT-erTi yvelaze Zveli da
- Page 28 and 29:
somxebi araTu Tavis nebiT, Zaldatan
- Page 30 and 31:
erzrumis safaSodan, kegis sanjayida
- Page 32 and 33:
eTnologma lamara faSaevam kvlevis S
- Page 34 and 35:
gasaxleba ruseTidan. maT Soris yvel
- Page 36 and 37:
osebis umetesoba, rogorc Cvens mier
- Page 38 and 39: gardabnis r-nSi _ 6, marneulis r-nS
- Page 40 and 41: saTvis: wyaldidobam da mewyerma gam
- Page 42 and 43: useTisken ibrunes piri _ gamoTavisu
- Page 44 and 45: qvemo qarTlis toponimikazemoT araer
- Page 46 and 47: is oromaSenma~, meore SemTxvevaSi _
- Page 48 and 49: yof. demurlo _ xaxaljvaria;yof. asa
- Page 50 and 51: erovnebis warmomadgenlebi (rusebi,
- Page 52 and 53: gaswvriv da maSin Camosaxlda sofeli
- Page 54 and 55: adre moZiebuli masalebis gamoyenebi
- Page 56 and 57: dmanisis r-is mosaxleobis 74,4% aze
- Page 58 and 59: 39. C i q o v a n i g., 2008 _ 1010
- Page 60 and 61: aRweris SedegebiT dafiqsirda qveyni
- Page 62 and 63: lobis mamakaci, romelic afiSirebs q
- Page 64 and 65: uli empiriuli masala aCvenebs, sakv
- Page 66 and 67: adgan religia jgufTaSoris gadamwyve
- Page 68 and 69: laparakoben qarTulad (SeiZleba Cven
- Page 70 and 71: mwifoebSic xsenebuli koncefciebi po
- Page 72 and 73: kargi qarTuliT laparakobda da buneb
- Page 74 and 75: globaluri kulturuli elementebis gam
- Page 76 and 77: _ Cven sofelSi, marTalia, aravin ar
- Page 78 and 79: omelic gamogvxedavs iq wavalT. es a
- Page 80 and 81: ludis yidva SegviZlia, egec ar SeuZ
- Page 82 and 83: muslimTa nawili Tavis loialobas rel
- Page 84 and 85: gvirgvinianidan Tanamedrove sacxovr
- Page 86 and 87: Semcirda leviratisa da sororatis Se
- Page 90 and 91: masalebi saqarTvelosa da kavkasiis
- Page 92 and 93: aRsaniSnavia, rom regionSi svanebis
- Page 94 and 95: 1. dominanti kulturebi ubiZgebs umc
- Page 96 and 97: ucxo mentalitetsa da kulturasTan Se
- Page 98 and 99: am SemTxvevis Sesaxeb bolniseli inf
- Page 100 and 101: gamoZieba daiwyo, magram sasamarTlo
- Page 102 and 103: om dapirispireba, romelsac eTnikuri
- Page 104 and 105: procesSi kulturebi Tavad gamoimuSav
- Page 106 and 107: dineba kacs, aq darCenasac azri aqv
- Page 108 and 109: iSviaTia. amdenad, azerbaijaneli um
- Page 110 and 111: xasiaTdebian da, amdenad, isini rel
- Page 112 and 113: adgan saqarTvelosTan xarT, TurqeTTa
- Page 114 and 115: qmris, aramed, orives mxridan sanaT
- Page 116 and 117: interpersonaluri urTierTobisaTvis Z
- Page 118 and 119: da warwerebiT, xandaxan Robeebs saf
- Page 120 and 121: ulad cxovreba, am formiT interkul-t
- Page 122 and 123: eligiuri orientacia polieTnikursazo
- Page 124 and 125: ebi, romlebic xSirad dakavSirebulia
- Page 126 and 127: iqac Semogivardeba da iqave gamogWr
- Page 128 and 129: eTnikuri da religiuri kursi, ris ga
- Page 130 and 131: yofili muslimani (aWareli) da qrist
- Page 132 and 133: moikides fexi. Tumca zogierT jgufSi
- Page 134 and 135: yvelafers, rasac ieRova iTxovs Cemg
- Page 136 and 137: om Tu keTili neba aris da gaazrebul
- Page 138 and 139:
14. j a n i a S v i l i lavrenti, q
- Page 140 and 141:
skolis administraciis momzadebaze m
- Page 142 and 143:
ganaTlebis realizaciisas (Gass, Sel
- Page 144 and 145:
kompetenturoba, maRali statusi da
- Page 146 and 147:
jgufebisagan fsiqologiuri, socialur
- Page 148 and 149:
mwifo enis aTvisebis EerT-erT mniSv
- Page 150 and 151:
Sereuli ojaxebis warmomadgenlebi, m
- Page 152 and 153:
13. Ст ефа н енко Г.Т.,
- Page 154 and 155:
socialuri erToba, sruliad gansxvave
- Page 156 and 157:
dabal xarisxs. eTnikuri jgufebi erT
- Page 158 and 159:
aranakleb mniSvnelovani da axalmosa
- Page 160 and 161:
Tvisebebi mogwonT yvelaze metad? b)
- Page 162 and 163:
unda aRiniSnos, rom urTierTobis six
- Page 164 and 165:
urTierTobaSi yoveldRiurobaSi ar gva
- Page 166 and 167:
ogorc savele masalis analizma gviCv
- Page 168 and 169:
om datovon”. “ena ar ician, ra
- Page 170 and 171:
“sxva” aris_svani. “is, rom s
- Page 172 and 173:
literatura:1. g o m e l a u r i m.,
- Page 174 and 175:
uwyobs xels. mozardebis eTnikuri id
- Page 176 and 177:
genlebi amaxvileben yuradRebas. maT
- Page 178 and 179:
ki Seewira. saflavis qvebis epitafi
- Page 180 and 181:
fokus jgufebSi muSaobisas “erovnu
- Page 182 and 183:
mis erT-erT yvelaze mniSvnelovan Se
- Page 184 and 185:
ormxrivi uaryofiTi stereoti pi _qse
- Page 186 and 187:
tendenciis _ samyaros `Tavisianebad
- Page 188 and 189:
gamonaTqvamebi: es Cveni qveyanaa;
- Page 190 and 191:
`mtris xati~ ayalibebs winaswar gan
- Page 192 and 193:
ganixilaven eTnikuri jgufebis arseb
- Page 194 and 195:
principebs, magram amas ara marto o
- Page 196 and 197:
mSvidobiani Tanaarsebobis magivrad
- Page 198 and 199:
karnaxobs erTi mxare, meore ki eqve
- Page 200 and 201:
aseTi suraTi miuTiTebs daxurul, nak
- Page 202 and 203:
interviu #1dmanisilia _ batono XX,
- Page 204 and 205:
Tqven ambobT, rom sul sxvadasxva xa
- Page 206 and 207:
espon. _ maSaveraSi ki.lia _ somxur
- Page 208 and 209:
interviu #2dmanisilia _ ar gaqvT su
- Page 210 and 211:
literatura:1. m e l i q i S v i l i
- Page 212 and 213:
xSiri iyo dapirispireba da konfliqt
- Page 214 and 215:
SeiZleba ufro kulturis daxurul tips
- Page 216 and 217:
ZiriTadi tipis sawarmo iyo: mevenax
- Page 218 and 219:
arxi saerTod ganadgurebulia. sof. s
- Page 220 and 221:
2. socialuri distanciis da informac
- Page 222 and 223:
macias eqvemdebareba tradiciuli sis
- Page 224 and 225:
interact frequently. There were and
- Page 226 and 227:
predestined to marginal status, eve
- Page 228 and 229:
4. Socio-economic factors play sign