lobis mamakaci, romelic afiSirebs qarTvelebisadmisimpaTias (yovel SemTxvevaSi CvenTan, l.j.) ambobs _“momiteveT da aqaurma somxebma ar ician sad cxovroben.isini miiCneven, rom cxovroben walkaSi, magramwalka rom saqarTveloa amdens ar fiqroben. aq kacebiqalze uaresebi arian. gamovdivar da diliT sasaflaosmets verafers vxedav. miTxres qarTvelebisaTvisomobdi da qarTvelebma mogcen saxli, samsaxuri dayvelaferio (janiaSvili, 2008 _ 20100.qveynis calkeuli regionebis avtonomizaciisTema metad arapopularulia qarTvel mosaxleobaSi,rasac Tavisi obieqturi mizezebi gaaCnia.I. saxelmwifos yvelaze didi problemebi Seeqmna<strong>eTnikuri</strong> niSniT Seqmnil avtonomiur erTeulebSi _afxazeTsa da e.w. samxreT oseTis avtonomiur olqSi.amdenad, sxva <strong>eTnikuri</strong> umciresobisTvis teritoriuliavtonomiis micema regionis gamoyofisaken gadadgmulpirveli nabijTan asocirdeba.II. avtonomiis miniWebam SeiZleba gazardos ameTnosis monaTesave saxelmwifodan intervenciisriski. amasTanave, avtonomia SeiZleba xelisSemwyobiki ar aRmoCndes eTnosTa Soris mSvidobis damyarebis-Tvis, aramed piriqiT, waaxalisos <strong>eTnikuri</strong> mobilizacia,gazardos swrafva gamoyofisaken da SeiaraRebulikonfliqtebisaken; aseve, erTi regionisaTvisavtonomiis micema SeiZleba aRqmul iqnes sxva <strong>eTnikuri</strong>jgufebis diskriminaciad (korneli, 2004: 44).aqve unda aRiniSnos, rom avtonomizaciis xsenebulitendencia met-naklebad dResac arsebobs, Tumcamas kulturuli Seferiloba mieca. dmanisis raionSisof. kamarlos maxloblad saqarTvelodan emigrirebuliazerbaijanelebis mier 2008 wels Catarda“borCaloel TurqelTa kulturis dRe”.motanili masalidan irkveva rom qvemo qarTli,rogorc “erovnuli umciresobebiT” kompaqturaddasaxlebuli regioni, madezintegrirebeli proce-sebis da maSasadame, konfliqtis maRali riskismatarebelia. amis gamo, didi mniSvneloba eniWebasaxelmwifos mxridan prevenciuli RonisZiebebisgatarebas. SeiZleba gamoyenebul iqnas ori gansxvavebulistrategia: I. <strong>eTnikuri</strong> asimilacia, romelicmimdinareobs Sida <strong>eTnikuri</strong> identobis waSlis gziT(am dros ZiriTadi aqcenti keTdeba maTi eTnokulturuliTaviseburebebis radikalur transformaciaze);II. integraciuli procesis gaaqtiurebajgufTaSorisi solidarobis da tolerantobisgazrdis xarjze, rodesac saxelmwifo gamodisjgufTa TviTmyofadobis da kulturuli identobisdacvis garantad. pirveli strategia, rogorc wesi,damaxasiaTebelia totalitaruli saxelmwifos ti pisaTvisda SesaZlebelia, konfliqtis maprovocirebelfaqtorad iqces, radgan ewinaaRmdegeba eTnikurerTeulTa miswrafebas TviTmyofadobis SenarCunebisaTvis(Тишков, 2003: 48). ukanasknel xanebSi ganviTarebuliprocesebi mowmobs, rom qarTulma saxelmwifomgezi meore strategiaze aiRo. amrigad, eTnokulturulgaremos mecnieruli kvleva metad didmniSvnelobas iZens.qarTuli sazogadoebis konsolidacia da gansxvavebulijgufebis erTian saxelmwifo organizmSiintegracia moiTxovs, rom saxelmwifos <strong>eTnikuri</strong>politika eyrdnobodes kargad gaazrebul da mecnieruladdasabuTebul programas. mniSvnelovani nabijigadaidga am mimarTulebiT, rodesac xelisuflebamqveynis ganviTarebis strategiul xazad aRiara ara<strong>eTnikuri</strong>, aramed samoqalaqo identifikacia. aseTimidgomiT “qarTvelia” saqarTvelos yvela moqalaqe,miuxedavad misi warmomavlobisa. avtoqTonoba _aravtoqTonoba da tradiciuli kulturuli msgavseba_ gansxvavebebi gvevlineba mxolod iseTi funqciebismatareblad, rogoricaa _ SemecnebiTi (aRrmavebscodnas warsulis Sesaxeb), didaqtikuri (aswavlis120 121
dadebiTi da uaryofiTi magaliTebis saSualebiT),eTnokulturuli (aZlierebs adamianis mentalurkavSirs winaprebsa da tradiciul kulturasTan) damsoflaRqmiTi (TiToeuli adamianis, jgufis dasaerTod kacobriobis TviTSemecnebisaTvis iZlevasazrdos) (Шнилерман 2003: 12).XX saukunis bolos saqarTveloSi ganviTarebuliprocesebi gansxvavebul jgufebs Soris axleburiurTierTobebis Camoyalibebis perspeqtivebssaxavda. Tumca imTaviTve Canda movlenaTa ganviTarebissami ZiriTadi SesaZlebloba:I. <strong>eTnikuri</strong> jgufebis (e.w. umciresobebis) erTiansaxelmwifo organizmSi integracia;II. jgufTa Soris kulturuli gansxvavebebisgaRrmavebiT, maT Soris, arsebuli kulturulisazRvrebis kidev ufro ganmtkiceba;III. sruli separacia.eTnikuroba da kulturajgufebs Soris urTierTobisas, wina planzekulturuli maxasiaTeblebi iwevs da swored maTisaSualebiT cdiloben calkeuli movlenis axsnas.abu nimeris azriT, kultura SeiZleba ganvixiloTara rogorc koleqtiur doneze aRiarebulistatistikuri cnebebisa da movlenebis rigi, romelicmxolod “fsevdonaTesaur” organizmebs (tomi,<strong>eTnikuri</strong> jgufi an nacia) aerTianebs, aramed rogorcindividebis socializaciis kognitiuri procesi. igimoicavs sxva ti pis gaerTianebebsac, romlebic profesiulsaqmianobas, religias an Tundac regions ukavSirdeba(Abu-Nimer, 2001: 687). amasTan, SeiZleba kulturaze,rogorc garkveuli erTobis saerTo maxasiaTebelze,an maTi qcevis maregulirebelze visaubroT(Bagby 1957: 539). yvelaze gamokveTil gaerTianebas,romelic tradiciuli da yofiTi kulturiT xasiaT-deba, <strong>eTnikuri</strong> erToba warmoadgens da isini Cvenssakvlev regionSi pirobiTadDeTnikur jgufebadSeiZleba movixsenioT (azerbaijanelebi, berZnebi,somxebi, rusebi da a.S.). amasTanave, garkveuli TaviseburebebiTwarmoCindebian saxelmwifisa SemoqmedieTnosis SemadgenlobaSi Semavali eTnografiulijgufebi (qarTlelebi, aWarlebi, svanebi, imerlebi,raWvelebi da a.S.). calke SeiZleba gamoiyostradiciuli religiuri gaerTianebebi: qristianebi(marTlmadideblebi, monofizitebi, kaTolikebi),muslimanebi da sxva religiuri mimdinareobebi(konfesiebi, seqtebi).specialur literaturaSi termini “<strong>eTnikuri</strong>jgufi” Cveulebriv gamoiyeneba im mosaxleobisaRsaniSnavad, romlebic:1. biologiuri TvalsazrisiT ZiriTadad TviTwarmoebadia;2. iziarebs formebis garegnul erTianobaSirealizebul kulturul Rirebulebebs;3. ayalibebs komunikaciisa da urTierTzemoqmedebisvels;4. ayalibebs jgufTan mikuTvnebis sxva msgavsikategoriebisagan gansxvavebul kategorias, identificirebadsmasSi Semavali an arSemavali adamianebisagan(Барт, 2006: 11).gvxvdeba sxvagvari definiciebic: “rasa_kultura_ena”, anda “sazogadoeba aris erToba, romelicuaryofs sxvebs an maT diskriminacias axdens” (Барт,2006: 11).tradiciul sazogadoebebSi jgufTa SorismniSvnelovan ganmasxvavebel faqtorad religiagvevlineba. swored am niSniT ganasxvaveben yofiTdoneze azerbaijanelebs. maT TiTqmis yvela jgufi“TaTrebad” (igulisxmeba muslimani, l.j.) moixseniebs.mosaxleobis umravlesoba ki muslimanuriaRmsareblobisaa. rogorc qvemo qarTlSi mopove-122 123
- Page 8 and 9:
aTaSorisi urTierTobaTa problemebi,
- Page 10:
usafrTxoeba _ Tavdacvis regulirebis
- Page 14 and 15: 10. B a r t h F. Introduction//Ethn
- Page 16 and 17: mogvianebiT gaCnda istoriul-geograf
- Page 18 and 19: gaizoma yoveli administraciuli dana
- Page 20 and 21: lamaliTac dakanonebuli iyo am princ
- Page 22 and 23: 1986: 92, 106, 111, 144). mniSvnelo
- Page 24 and 25: Cans (saqarTvelos istoriis 1973: 22
- Page 26 and 27: somxebi. erT-erTi yvelaze Zveli da
- Page 28 and 29: somxebi araTu Tavis nebiT, Zaldatan
- Page 30 and 31: erzrumis safaSodan, kegis sanjayida
- Page 32 and 33: eTnologma lamara faSaevam kvlevis S
- Page 34 and 35: gasaxleba ruseTidan. maT Soris yvel
- Page 36 and 37: osebis umetesoba, rogorc Cvens mier
- Page 38 and 39: gardabnis r-nSi _ 6, marneulis r-nS
- Page 40 and 41: saTvis: wyaldidobam da mewyerma gam
- Page 42 and 43: useTisken ibrunes piri _ gamoTavisu
- Page 44 and 45: qvemo qarTlis toponimikazemoT araer
- Page 46 and 47: is oromaSenma~, meore SemTxvevaSi _
- Page 48 and 49: yof. demurlo _ xaxaljvaria;yof. asa
- Page 50 and 51: erovnebis warmomadgenlebi (rusebi,
- Page 52 and 53: gaswvriv da maSin Camosaxlda sofeli
- Page 54 and 55: adre moZiebuli masalebis gamoyenebi
- Page 56 and 57: dmanisis r-is mosaxleobis 74,4% aze
- Page 58 and 59: 39. C i q o v a n i g., 2008 _ 1010
- Page 60 and 61: aRweris SedegebiT dafiqsirda qveyni
- Page 64 and 65: uli empiriuli masala aCvenebs, sakv
- Page 66 and 67: adgan religia jgufTaSoris gadamwyve
- Page 68 and 69: laparakoben qarTulad (SeiZleba Cven
- Page 70 and 71: mwifoebSic xsenebuli koncefciebi po
- Page 72 and 73: kargi qarTuliT laparakobda da buneb
- Page 74 and 75: globaluri kulturuli elementebis gam
- Page 76 and 77: _ Cven sofelSi, marTalia, aravin ar
- Page 78 and 79: omelic gamogvxedavs iq wavalT. es a
- Page 80 and 81: ludis yidva SegviZlia, egec ar SeuZ
- Page 82 and 83: muslimTa nawili Tavis loialobas rel
- Page 84 and 85: gvirgvinianidan Tanamedrove sacxovr
- Page 86 and 87: Semcirda leviratisa da sororatis Se
- Page 88 and 89: tabiT) warmoadgens (mag. marneulis
- Page 90 and 91: masalebi saqarTvelosa da kavkasiis
- Page 92 and 93: aRsaniSnavia, rom regionSi svanebis
- Page 94 and 95: 1. dominanti kulturebi ubiZgebs umc
- Page 96 and 97: ucxo mentalitetsa da kulturasTan Se
- Page 98 and 99: am SemTxvevis Sesaxeb bolniseli inf
- Page 100 and 101: gamoZieba daiwyo, magram sasamarTlo
- Page 102 and 103: om dapirispireba, romelsac eTnikuri
- Page 104 and 105: procesSi kulturebi Tavad gamoimuSav
- Page 106 and 107: dineba kacs, aq darCenasac azri aqv
- Page 108 and 109: iSviaTia. amdenad, azerbaijaneli um
- Page 110 and 111: xasiaTdebian da, amdenad, isini rel
- Page 112 and 113:
adgan saqarTvelosTan xarT, TurqeTTa
- Page 114 and 115:
qmris, aramed, orives mxridan sanaT
- Page 116 and 117:
interpersonaluri urTierTobisaTvis Z
- Page 118 and 119:
da warwerebiT, xandaxan Robeebs saf
- Page 120 and 121:
ulad cxovreba, am formiT interkul-t
- Page 122 and 123:
eligiuri orientacia polieTnikursazo
- Page 124 and 125:
ebi, romlebic xSirad dakavSirebulia
- Page 126 and 127:
iqac Semogivardeba da iqave gamogWr
- Page 128 and 129:
eTnikuri da religiuri kursi, ris ga
- Page 130 and 131:
yofili muslimani (aWareli) da qrist
- Page 132 and 133:
moikides fexi. Tumca zogierT jgufSi
- Page 134 and 135:
yvelafers, rasac ieRova iTxovs Cemg
- Page 136 and 137:
om Tu keTili neba aris da gaazrebul
- Page 138 and 139:
14. j a n i a S v i l i lavrenti, q
- Page 140 and 141:
skolis administraciis momzadebaze m
- Page 142 and 143:
ganaTlebis realizaciisas (Gass, Sel
- Page 144 and 145:
kompetenturoba, maRali statusi da
- Page 146 and 147:
jgufebisagan fsiqologiuri, socialur
- Page 148 and 149:
mwifo enis aTvisebis EerT-erT mniSv
- Page 150 and 151:
Sereuli ojaxebis warmomadgenlebi, m
- Page 152 and 153:
13. Ст ефа н енко Г.Т.,
- Page 154 and 155:
socialuri erToba, sruliad gansxvave
- Page 156 and 157:
dabal xarisxs. eTnikuri jgufebi erT
- Page 158 and 159:
aranakleb mniSvnelovani da axalmosa
- Page 160 and 161:
Tvisebebi mogwonT yvelaze metad? b)
- Page 162 and 163:
unda aRiniSnos, rom urTierTobis six
- Page 164 and 165:
urTierTobaSi yoveldRiurobaSi ar gva
- Page 166 and 167:
ogorc savele masalis analizma gviCv
- Page 168 and 169:
om datovon”. “ena ar ician, ra
- Page 170 and 171:
“sxva” aris_svani. “is, rom s
- Page 172 and 173:
literatura:1. g o m e l a u r i m.,
- Page 174 and 175:
uwyobs xels. mozardebis eTnikuri id
- Page 176 and 177:
genlebi amaxvileben yuradRebas. maT
- Page 178 and 179:
ki Seewira. saflavis qvebis epitafi
- Page 180 and 181:
fokus jgufebSi muSaobisas “erovnu
- Page 182 and 183:
mis erT-erT yvelaze mniSvnelovan Se
- Page 184 and 185:
ormxrivi uaryofiTi stereoti pi _qse
- Page 186 and 187:
tendenciis _ samyaros `Tavisianebad
- Page 188 and 189:
gamonaTqvamebi: es Cveni qveyanaa;
- Page 190 and 191:
`mtris xati~ ayalibebs winaswar gan
- Page 192 and 193:
ganixilaven eTnikuri jgufebis arseb
- Page 194 and 195:
principebs, magram amas ara marto o
- Page 196 and 197:
mSvidobiani Tanaarsebobis magivrad
- Page 198 and 199:
karnaxobs erTi mxare, meore ki eqve
- Page 200 and 201:
aseTi suraTi miuTiTebs daxurul, nak
- Page 202 and 203:
interviu #1dmanisilia _ batono XX,
- Page 204 and 205:
Tqven ambobT, rom sul sxvadasxva xa
- Page 206 and 207:
espon. _ maSaveraSi ki.lia _ somxur
- Page 208 and 209:
interviu #2dmanisilia _ ar gaqvT su
- Page 210 and 211:
literatura:1. m e l i q i S v i l i
- Page 212 and 213:
xSiri iyo dapirispireba da konfliqt
- Page 214 and 215:
SeiZleba ufro kulturis daxurul tips
- Page 216 and 217:
ZiriTadi tipis sawarmo iyo: mevenax
- Page 218 and 219:
arxi saerTod ganadgurebulia. sof. s
- Page 220 and 221:
2. socialuri distanciis da informac
- Page 222 and 223:
macias eqvemdebareba tradiciuli sis
- Page 224 and 225:
interact frequently. There were and
- Page 226 and 227:
predestined to marginal status, eve
- Page 228 and 229:
4. Socio-economic factors play sign