13.07.2015 Views

socialuri usafrTxoebis eTnikuri aspeqtebi polieTnikur sazogadoebaSi

socialuri usafrTxoebis eTnikuri aspeqtebi polieTnikur sazogadoebaSi

socialuri usafrTxoebis eTnikuri aspeqtebi polieTnikur sazogadoebaSi

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

qvemo qarTlSi mcxovreb azerbaijanelebSiigulisxmeba Turqulenovani mosaxleoba, romelTawinaprebi aq sxvadasxva dros mosuli dampyroblebisdanatovaria, romelTac 1926 wlis aRweriT azerbaijanelebiewodaT.1800_1832 ww. saqarTvelos mosaxleobis erovnulistruqturis monacemebSi miTiTebulia `TaTar-Turqi”_1800 w. _ 30 aTasi, 1832 w. _ 27 aTasi; sabWoTa periodismosaxleobis pirvel aRweraSi (1926 w. da Semdgom) kiazerbaijanelebad (jaoSvili, 1984: 79, 139). am drosmaTi ricxovnoba udrida 143351 (mTeli mosaxleobis5,4%, 1939 w. monacemebiT _ 187621 (5,63%). SemdgomSi,azerbaijanulma mosaxleobam swrafi tempiT iwyomateba, rac bunebrivi matebiT iyo ganpirobebuli darogorc zemoT iTqva, amJamad 224606-s udris maTiricxvi. umetesoba cxovrobs bolnisis, dmanisis,gardabnisa da marneulis r-nebis soflebSi, aseveraionul centrebSi. mcire raodenobiT mosaxleobenTeTriwyarosa da walkis raionebSi.Turqmanuli modgmis tomebis (qarTuli wyaroebiTTaTarTa) Camosaxleba qvemo qarTlSi XV s-dandaiwyo. maT moixsenieben rogorc elis, rac TurquladniSnavs toms, xalxs. es iyo mejoge, momTabare xalxi,romelTa damkvidrebis cda qvemo qarTlsa da kaxeTSi(XV-XVIII s.s.) dakavSirebuli iyo selCukebis, monRolebis,Turqmanebis SemosevebTan. XI s-dan isinibrZoliT ikaveben aziisa da amierkavkasiis teritorias(qse, 4, 1979). adreul Sua saukuneebSi Turqulenovanitomebis saqarTveloSi Semosvlisa dadamkvidrebis Sesaxeb cnobebi ar moipoveba, magrammezobel somxeTsaa da albaneTSi maTi moZraobamecnierTa azriT, mianiSnebs, rom msgavs procesebssaqarTveloSic unda hqonoda adgili (eTnosebi 2008:128).TurqTa pirveli Semosvla saqarTveloSi ukav-Sirdeba `did Turqobas”, rodesac aq damkvidrdnenkidec. rogorc zemoT iTqva, amierkavkasiaSi TurqselCukebiXI s-is 30-ian wlebSi gamoCndnen (giorgiII mefobis dros _ 1072-1089). mas Semdeg yovel welsmodiodnen da aqve saxldebodnen (lorTqifaniZe, 1979;jukaSvili, 1995: 19).`qarTlis cxovrebaSi” aRwerilia am periodisumZimesi viTareba: `ara iyo maT JamTa Sina Tesva damka. mooxrda qveyana da tyed gadaiqca da nacvladkacTa maT Jamsa mxecni da nadirni velisani damkvidrnenmas Sina da iyo Wiri mouTmeneli yovelTa zedamkvidrTa queyanisaTa” (qc., I, Tb., 1939: 320).daviT aRmaSenebelma (1089-1125) maSin ixsna qveyanadaRupvisagan _ Turqebi gayara qveynidan (lorTqifaniZe,1979: 239; jukaSvili, 1995: 21 l. janiaSvili,2008: 128-129).XIII s. dasawyisSi TaTar-monRolebma dai pyresqvemo qarTli da saqarTvelos aRmosavleT TemebSimonRolTa Camosaxlebis ramdenime faqtia dadasturebuli(jukaSvili, 1995: 21). Temur-lengma (1370-1405)kavkasielTa gamuslimebis mizniT `elni mahmadianni”daasaxla CrdiloeT kavkasiaSi, xolo qarTvel mefeski aukrZala aq mcxovrebi muslimebis Seviwroeba.Turqmanuli modgmis tomebis saqarTveloSiCamosaxleba da damkvidreba XVII s-mde fragmentulxasiaTs atarebda, XVII s-dan ki, sefianTa dinastiisSahebis mizanmimarTul politikad iqca. Sah-abas I-isgegma qarTuli qristianuli samefoebis saxelmwifoebriobisda qarTuli feodaluri miwaTmflobelobismospobas da Semdgom amisa, `gurjistanis”saxanoebad gadaqcevas iTvaliswinebda. Sahabasmamefe giorgis saCuqari mosTxova teritoriissaxiT, qarTlis samefos debedis xeoba CamoaWra daiq saxano Seqmna, romelic garkveul periodSi bambaksacmoicavda, anu md. debedis saTavis mTian mxares da iqborCalos muslimi tomebi Camoasaxla. am dromdesaqarTvelos teritoriaze toponimi borCalo arsad42 43

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!