socialuri usafrTxoebis eTnikuri aspeqtebi polieTnikur sazogadoebaSi

eci pientebi _ erTi kulturis warmomad-genlebi,an maTi nawili, meore _ donori kulturis normebs,Rirebulebebsa da tradiciebs iTviseben (Садохин,2005).cnobili amerikeli anTropologi alfredkreberi akulturaciaSi gulisxmobs erTi kulturismier meore kulturaSi Setanil cvlilebebs, rissafuZvelzedac xdeba am kulturebs Soris msgavsebiszrda. am ti pis cvlileba SeiZleba iyos ormxrivi,Tumca, Zalian xSirad, es procesi asimetriulia daSedegad erTi kultura meores STanTqavs (rogorcwesi, nawilobriv). a. kreberi, romelsac miaCnia romakulturacia aris Tanamimdevruli da ara moulodneliprocesi, mas imTaviTve difuziasTan akavSirebda.miuxedavad imisa, rom mecnieris SexedulebiT, difuziaxels uwyobs akulturacias da akulturacia aucilebladsaWiroebs difuzias, igi maT erTmaneTisaganmijnavs Semdegi formulirebiT: “difuzia arismovlena, rac emarTeba kulturis elementebs, xoloakulturacia aris is, rac emarTeba mTlian kulturas(King G. Wright M.).j. beris mier dadgenili oTxganzomilebianimodelis Tanaxmad, akulturaciis process axasiaTebsSemdegi strategiebi: asimilacia, separacia, marginalizaciada integracia. asimilacia ucxo kulturisRirebulebaTa da normaTa mTlianad miRebasa da saku-Tarze uaris Tqmas gulisxmobs; separaciis dros xdebaucxo kulturis uaryofa da sakuTar kulturasTanidentifikaciis SenarCuneba, rodesac aradominanturijgufis warmomadgenlebi amjobineben dominanti eriskulturisagan met-nakleb izolacias. marginalizaciisSemTxvevaSi adgili aqvs, erTi mxriv, uaris Tqmas sakuTarda, meore mxriv, umravlesobis kulturasTan identobaze;rodesac kulturis SenarCunebis saSualeba da interesiaris naklebi da aseve mcirea sxva kulturasTankavSiris interesic. integraciaSi ki igulisxmebaidentifikacia rogorc sakuTar, ise axal kulturasTan;rodesac individi an jgufi miiswrafvis SeinarCunosTavisi originaluri kultura da, amave dros, yoveldRiururTierTobaSi dominant kulturaze gaakeTossworeba (Berry, 1996: 296).Cveulebriv miRebulia, rom aradominanti jgufiswevrebs ufleba aqvT airCion akulturaciis strategia,Tumca es yovelTvis ase ar aris. dominant jgufsSeuZlia SezRudos maTi arCevani, an aiZulos, akulturaciisgansazRvrul formebs mimarTon. akulturaciisprocesSi individma an jgufma unda gadaWrasori problema _ Tavisi kulturuli identobisSenarCuneba da ucxo kulturaSi CarTva. xolo, imismixedviT, Tu kulturaTaSorisi urTierTobis rogorformas airCeven isini, saqme akulturaciis zemoxsenebuli4 strategiidan erT-erTTan eqnebaT.akulturaciis problema gansakuTrebiT aqtualurigaxda XX saukunis miwuruls, rodesac globalizaciis,politikuri, ekonomikuri Tu ekologiurikataklizmebis wyalobiT, msoflioSi migraciebmaarnaxuli masStabebi SeiZina. Seiqmna naSromebi, sadacganxiluli iyo migrantTa da umciresobaTa akulturaciisproblemebi, Seswavlil iqna ucxo, dominantikulturis gavleniT garkveul sazogadoebaSi ganxorcielebulisistematuri kulturuli cvlilebi.yuradReba mieqca akulturaciis procesSi konkretulisazogadoebis warmomadgenlebs Soris uSualokontaqtis, enis, Cvevebisa da Rirebulebis codnismniSvnelobas, socialuri asimilaciis (adamianebismier socialur poziciaTa dakaveba, aseve dominanturikulturis politikuri, ekonomikuri da saganmanaTleblostandartebis daufleba) da akulturaciisurTierTmimarTebas da sxv. am kvlevebis SedegadCamoyalibda akulturaciisa da asimilaciis Sesaxebzogadi kros-kulturuli formulirebani (Thompson,1996: 133) rac SemdegSi mdgomareobs:182 183