Cuadernos de Historia Jerónimo Zurita, 31-32

El císter zaragozano en los siglos XIII y XIV
aliencium et sciendendum ibi aliencium a longo tempore scitra et a tanto
tempore cuius memoria in contrarium non existit; et dicta nobilis et Martinus
Bernardi alcaydus predictus ipsi aut alii eorum, mandato vel nomine
ipsis ratum / habentibus, pignorarunt animalia grossa hominum de Alborge
loci predicti in dicta valle et vertentibus suis eo quia pascebant ibi, et non
permittunt ea pascere ibi et sic impediunt et perturbant dictos homines abbatem
et conventum in / dicta possessione vel quasi: quare peto dictam
nobilem et alcaydiam et eorum quemlibet per vestram sententiam condempnari
et prohiberi ne a modo dictos abbatem et conventum impediant vel
perturbent in dicta posessione vel quasi; nec peto salvo / iure addendi etcetera
et quod non me obligo ad probandum omnia predicta nisi ea vel id
que intentioni mee sufficiant de premissis».
Qua petitione proposita post aliquas dilationes Michael Petri procurator
sustitutus a Raymundo Bernardi / procuratore nobilis dompne Teresie ac
etiam procurator dicti Martini Bernardi alcaydi, litem contestando, respondit
ut sequitur:
«Et Michael Petri procurator sustitutus a Raymundo Bernardi procuratore
nobilis dompne Teresie predicte ac etiam / Martini Bernardi salvis omnibus
exceptionibus et deffensionibus suis et alia salvo in omnibus iure suo dicit
verum esse quod predicti abbas et conventus ex privillegio et concessione
seu gracia speciali eis facta per nobilem dompnum Artaldum de Alagone
quondam, / quod dicti abbas et conventus possint pascere in termino de
Sastago certa capita ganati, et quod possint scindere fusta ad hedificacionem
monasterii de Rueda et lapides ad faciendum algencium ut in privillegio
continetur; et interdum ad preces dictorum abbas / et conventus et hominum
de Alborge seu alterius eorum factas dominis de Sastago vel dicte
dompne Teresie, quod predicti abbas et conventus et homines de Alborge
scienderunt, fusta et lapides ad algencium faciendum et pacerunt in dicto
termino de Sastago / ganata sua; et interdum ex a tributatione facta cum
publico instrumento concilio de Alborge per nobilem dompnam Teresiam
predictam de valle vocata de Anssaruella cum suis barranchis; que vallis
est ultra Iberum versus sanctam Mariam de Monler sicut / proceditur de la
boca de la Val de Monler, super pennam que vocatur Penna Ventosa ubi
cadit in Ibero, et vadit versus coronam de los Albos; et interdum clam et
furtive predicti abbas et conventus et homines de Alborge scienderunt / fustam
et lapides pro algencio faciendo in dicta valle de Anssaruella, que est
in termino sive pertinencia de Sastago, pacerunt ganata predictorum abbatis
et conventus et hominum de Alborge in dicto termino de Sastago; et quando
predicta faciebant furtive / vel clam vel propter vel contra formam dicte
concessionis seu gracie vel precarii, dominus de Sastago vel dicta dompna
Teresia faciebant pignorari dictos homines de Alborge. Et est verum quod
in terminis de Sastago est in dicta vallis vocata de Anssaruella / et nescit
quod abbas et conventus possideant locum de Alborge. Nescit quod locus
de Alborge habeat terminos. Nescit etiam quod predicti abbas et conventus
et homines de Alborge, aliter nisi modo quod dictum est, sint in possessione
vel quasi pascendi ganata sua / tam grossa quam minuta in dicta valle de
Anssaruella que est terminus sive pertinencia de Sastago, sciendendi fustam
et lapides ad faciendum algecium et vertentibus eiusdem a longo tempore
scitra et a tanto cuius memoria in contrarium non existit et in / petitione
continetur. Et est verum quod quando predicti abbas et conventus scindunt
in dicta valle de Anssaruella fustam vel lapides pro algencio faciendo vel
pascunt ganata contra formam gracie seu concessionis vel privillegii eorum,
CHJZ-31-32 403