Download de pdf van het jaarboek. - Wiardi Beckman Stichting

toekomstbeeld was in feite al in de jaren dertig gevormd en
toen ook al —het Amsterdams Algemeen Uitbreidingsplan —
in uitvoering gebracht. Richtinggevend in de jaren veertig en
vijftig waren de ideeën van het ciam (Congrès Internatio-
naux d’Architecture Moderne) over de functionele stad. Nieu-
wenhuijsen onderscheidt vier generaties lokale bestuurders in
de PvdA, van elkaar te onderscheiden door drie trendmatige
breuken in politiek en bestuur op lokaal niveau: de eerste
twee, ‘wederopbouwers’ en ‘bouwers aan het toekomstbeeld’,
van elkaar gescheiden door de overgang van de naweeën van
de oorlog naar de opkomende, maar voorlopig nog zeer sobere
verzorgingsstaat. De derde generatie, die der ‘democrati-
seerders’, trad aan in de late jaren zestig. De planningsidealen,
en wijze waarop deze in een inmiddels verstarde politieke cultuur
gestalte werden gegeven, verhielden zich slecht tot de
nieuw ontdekte problemen van veroudering en verloedering
in steden en de golf van politisering die toen aan kwam rollen,
en op de kam waarvan een nieuwe generatie sociaaldemocratische
stadsbestuurders aan de macht kwam. Van een inhoudelijke
programmatische vernieuwing was alleen in die zin
sprake dat concepten als die van het c i a m werden weggelegd;
een nieuw en globaal concept kwam er niet voor in de
plaats. Verandering vond vooral plaats op het niveau van
de politiek-bestuurlijke cultuur. De polarisatietactiek die de
PvdA vanaf 1966 ging volgen, heeft eigenlijk alleen voor wat
betreft de gemeente handen en voeten gekregen. Het doel hier
was echter niet zozeer meerderheidsvorming als wel herstel
van het primaat van de politiek.
Nieuwenhuijsen was indertijd een van de architecten van de
politisering van het lokale bestuur, en dat geeft zijn terugblik
en waardering meerwaarde. Hij constateert dat in een aantal
niet onbelangrijke gevallen de PvdA veel verder ging in pola-
risering dan op grond van de polariseringsstrategie gewettigd
was, en dat daardoor de reële vruchten van die strategie — een
‘opener’ bestuur en een helderder beleid —zijn gaan verzuren.
11