Download de pdf van het jaarboek. - Wiardi Beckman Stichting

Met de aarzelende aanvaarding van de cpn zal het vanaf
1948 voorlopig gedaan zijn. Naar aanleiding van de communistische
machtsovername in Tsjecho-Slowakije gaf het Partijbestuur
van de PvdA een verklaring uit, waarin de socialistische
fracties in gemeenteraden en provinciale staten werden
opgewekt om bij voorkomende vacatures in de dagelijkse besturen
en in commissies voortaan geen medewerking te verle­
nen aan de benoeming van vertegenwoordigers van de cpn.
In de meeste gemeenten liet men zich dit geen twee keer
zeggen en ging men nog een stap verder. Gesteund door de
‘burgerlijke’ partijen wenste de PvdA niet te wachten op het
ontstaan van vacatures, wat immers zou duren tot de eerstvolgende
gemeenteraadsverkiezingen in 1949. In vele gemeenteraden
werd dan ook in het voorjaar van 1948 het vertrouwen
in de wethouders van de cpn opgezegd. De aldus politiek
doodverklaarde vertegenwoordigers van de arbeidersklasse
wensten echter niet zomaar het veld te ruimen. Maar de mogelijkheid
tot ontslag was nog niet in de Gemeentewet opgenomen.
Aan de impasse kwam pas een einde toen de wetgever met
een wetswijziging de mogelijkheid tot ontslag had geopend.
Overal werden nu de reeds op non-actief staande wethouders
van de cpn van hun posten verdreven.7 Het weren van communisten
uit de dagelijkse besturen en de raadscommissies
zou tot in de jaren zestig de norm zijn in gemeenteraden en
staten.
De koude oorlog met de cpn betekende de enige partijpolitieke
dissonant van betekenis in de Drees-periode, die zich,
zeker op het lokale vlak, kenmerkte door een grote mate van
harmonie.
67