Download de pdf van het jaarboek. - Wiardi Beckman Stichting

More documents

Recommendations

Info

cultuur van een voorbije tijd’ te noemen, en Banning zelf een ‘verlate I9e-eeuwer’. En hoewel hij onder protesten van onder anderen Wim Thomassen en Joop van den Berg iets van deze forse bewering moest inslikken, was het toch maar gezegd — door iemand die in zekere mate ondanks zichzelf de politieke verpersoonlijking werd van de polariserende breuk van de jaren zestig —maar die als geen ander ook onder Ban ning had gediend en bij hem in de leer was geweest.39 4. Vóór Banning Hoewel deze nieuwlinkse marsmuziek de discussie twintig jaar lang heeft overheerst, is de kritiek nooit onweersproken o f zonder contrapunt geweest; maar trendsetter Rogier heeft wel zoveel draketanden gezaaid dat de kloof tussen Bannin- gianen en anti-Banningianen (ook dit is, zoals die tussen de ‘Nieuwe Tijders’ en de ‘ethischen’ tevens een generatiekloof) ook heden ten dage nog steeds zeer diep is. Een enkel teken hiervan: in de recente Banning-biografie van de hand van zijn oudste dochter H. van Wirdum-Banning wordt de Rogier- kritiek wel aangehaald, maar in lijdzaamheid niet uitvoerig weerlegd. Rogier had het tijdsbeeld meer in rekening moeten brengen en geen verwijten moeten maken ‘op grond van inzichten, die in de jaren ’60 sterk op de voorgrond kwamen’. Zij beperkt zich ertoe te constateren dat Rogiers aanval met grote verontwaardiging werd ontvangen door bij voorbeeld Scher- merhorn en Buskes, ‘maar ook in brede kring diepe wonden heeft geslagen, waarvan bij sommige nog levende vrienden van Banning de littekens blijven schrijnen’.40 Ik zal hier niet uitvoerig stilstaan bij de (vele) positieve appreciaties van Bannings werk en persoon in de jaren vijftig en de eerste helft van de jaren zestig. De landelijke pers besteedt bij voorbeeld veel aandacht aan zijn vijfenzestigste verjaardag in 1953 en zijn zeventigste in 1958. In 1953 speldt minister-president Drees hem de Orde van de Nederlandse Leeuw op, en 150
schrijft Vorrink, geestelijk en politiek kameraad sinds de kwekelingenbeweging, in Het Vrije Volk een artikel met de sprekende titel: ‘Banning — stuk geweten van de partij’, dat eindigt met de verzekering ‘dat de Partij van de Arbeid in genegenheid en dankbaarheid en in trotse bewondering aan hem denkt’.41 Vermeldenswaard zijn ook de woorden van Kruyt bij gelegenheid van Bannings afscheid als directeur van het Sociologisch Instituut van de Ned. Hervormde Kerk in hetzelfde jaar, en Buskes’ afscheidswoord in Socialisme en Democratie in 1955, waarvan Banning sinds 1939 hoofdredacteur is.42 In 1958 wijdt zowel Tijd en Taak, sinds 1932 het ‘blad van Banning’ en van de Arbeiders Gemeenschap der Woodbrook- ers, als het Sociologisch Bulletin, het orgaan van voornoemd Sociologisch Instituut, speciale nummers aan Banning, en verschijnt een vriendenboek met bijdragen van onder anderen christensocialisten als Ruitenberg, De Vos en Buskes en van sociologen als Kruyt, Bouman, Van Heek en Verwey-Jonker, waaraan trouwens ook Den U yl (ec.drs.) zijn steentje bijdraagt.43 In 1963 besluit Het Vrije Volk zijn redactioneel commentaar naar aanleiding van Bannings vijfenzeventigste verjaardag nog als volgt: ‘Banning is een van de mensen die aan het Nederlandse socialisme allure hebben gegeven en een hartverwarmende werkelijkheidszin. Het peuterige is hem vreemd, het halfslachtige een gruwel. Moge zijn voorbeeld nog op velen inspirerend werken, met Banning zelf nog vele jaren in hun midden.’44 In 1968 kan Banning, sinds 1965 door ziekte geveld, niet meer reageren op de kritiek van Rogier. Schermerhorn, me destander uit de n v b en minister-president vlak na de oorlog, antwoordt voor hem. Hij acht zichzelf noch ook Banning een corporatist, en verwijt Rogier gemakzuchtig te schrijven over het solidariteitsstreven en het personalistische denken in de n v b .45 O ok Buskes hekelt Rogiers slordige en tendentieuze omgang met feiten en uitspraken, en acht Bannings persoon en werk ‘op een onvoorstelbare en ontoelaatbare wijze verte 151
Page 1 and 2:
Socialisme en gemeenten: het commun
Page 3 and 4:
H et negende jaarboek voor het demo
Page 5 and 6:
Het negende jaarboek voor het democ
Page 7 and 8:
Inleiding
Page 9 and 10:
element uit de sociaal-democratisch
Page 11 and 12:
toekomstbeeld was in feite al in de
Page 13 and 14:
Het jaarboek bevat verder een besch
Page 15 and 16:
JOS PERRY Aanpakken wat mogelijk is
Page 17 and 18:
‘die arbeiders horen bij ons’,
Page 19 and 20:
de lokale overheden. Wat de sd ap t
Page 21 and 22:
sterk spreekt tot de massa der arbe
Page 23 and 24:
Geen wonder dat de sd ap in de prak
Page 25 and 26:
te brengen, die Wibaut en met hem d
Page 27 and 28:
zij dus allen voldoende garanties z
Page 29 and 30:
wekkend als men de totale sterkte v
Page 31 and 32:
vorm ings-politiek in socialistisch
Page 33 and 34:
zaken zoals grondpolitiek en erfpac
Page 35 and 36:
van wat socialisten oorspronkelijk
Page 37 and 38:
van de norm afweek, werden aparte c
Page 39 and 40:
was niet helemaal ongegrond. In het
Page 41 and 42:
Twee maanden later echter, in janua
Page 43 and 44:
‘catastrophe-politiek’—hij do
Page 45 and 46:
woordigers van Amsterdam, de partij
Page 47 and 48:
dan ooit. Inzet voor de partij was
Page 49 and 50:
van 1939—de laatste waaraan de sd
Page 51 and 52:
waren haar oprichters, op hun weg n
Page 53 and 54:
i8—De door mij gecursiveerde woor
Page 55 and 56:
★ integratie. Een biografische st
Page 57 and 58:
85—Tekst circulaire ‘De samenst
Page 59 and 60:
ging in het machtsvacuüm voorzien
Page 61 and 62:
het landelijke programma van dat ja
Page 63 and 64:
meentelijk programma van 1946 tot d
Page 65 and 66:
gelederen. Met name de toename van
Page 67 and 68:
111 Dejaren vijftig en zestig: de b
Page 69 and 70:
Als hoofdarchitect bij de afdeling
Page 71 and 72:
evorderen. Daartoe werd de wijkgeda
Page 73 and 74:
was nog geen aarzelen bij,’ zou t
Page 75 and 76:
Enschede (Wesselerbrink), Groningen
Page 77 and 78:
munistische vertegenwoordigingen wo
Page 79 and 80:
geen plaats was ingeruimd voor de b
Page 81 and 82:
ook van de lokale conflicten in de
Page 83 and 84:
voortzetting van het overloopbeleid
Page 85 and 86:
lingsmodel, waarvan de uitkomst nie
Page 87 and 88:
evorderlijk voor het onafhankelijk
Page 89 and 90:
Van ruimtelijke planning vernam men
Page 91 and 92:
links in de dagelijkse besturen de
Page 93 and 94:
In 1978 ontdooien de verhoudingen.
Page 95 and 96:
Innovaties Was het in eerste instan
Page 97 and 98: schappelijke organisaties, de overh
Page 99 and 100: lijven, maar de omstandigheden ware
Page 101 and 102: uitengesloten als gevolg van werklo
Page 103 and 104: ió—‘Gemeentelijke democratie
Page 105 and 106: IDO WEIJERS Van ons en voor iederee
Page 107 and 108: die een korte periode van dynamiek
Page 109 and 110: Drie modellen van cultuurpolitiek
Page 111 and 112: lijn van Wibaut wordt door Boekman
Page 113 and 114: Wandervogel en de Sozialistische Ar
Page 115 and 116: massacultuur: zij brengt nationaal
Page 117 and 118: de massa ‘die denkt met het hart
Page 119 and 120: de Bachvereniging, die door cultive
Page 121 and 122: andere omroepverenigingen komt een
Page 123 and 124: a f’ de dienst uitmaken, maar het
Page 125 and 126: Buskes voert hij bij voorbeeld een
Page 127 and 128: De satire van ‘Zo is het’ betek
Page 129 and 130: 7—Zie J.Bank, Opkomst en ondergan
Page 131 and 132: Profiel
Page 133 and 134: In de tweede periode, die zich uits
Page 135 and 136: politieke richting van zijn partij
Page 137 and 138: praktisch van geenerlei beteekenis
Page 139 and 140: klassenstrijd tot socialistische me
Page 141 and 142: gie’, en zijn eis dat het sociali
Page 143 and 144: Banning’ als een ‘drijver’, d
Page 145 and 146: mee. Zij dachten daarbij te staan o
Page 147: wordt ook hier nauw gelieerd aan he
Page 151 and 152: halve collaboratie hij echter al in
Page 153 and 154: de macht en het daaruit voortvloeie
Page 155 and 156: vermogen om innerlijk recht te doen
Page 157 and 158: sociologie en psychologie, en zeker
Page 159 and 160: grond komt, en dat een moderne demo
Page 161 and 162: 7— O ok in vergelijking met het i
Page 163 and 164: den ‘als historiese en zedelijke
Page 165 and 166: menleving als oplichterij, De Arbei
Page 167 and 168: 41—Het Vrije Volk, 21-2-1953. Zie
Page 169 and 170: Personenregister Personalia auteurs
Page 171 and 172: Ees teren, van: 69 v, n 1 Enzensber
Page 173 and 174: Spelberg, E.J.: 122 Spiekman, Hendr
show all

Download de pdf van het jaarboek. - Wiardi Beckman Stichting

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?