Download de pdf van het jaarboek. - Wiardi Beckman Stichting

tief van onderaf door individuele SDAP’ers. Dat verschil in
opzet zal de latere verschillen tussen de vormingsinstituten en
de omroepvereniging blijven bepalen. In tegenstelling tot de
van bovenaf opgezette vormingsinstituten is de Vara een ver­
eniging met een gekozen bestuur. Weliswaar zijn daarin van
meet af aan partij en vakbond vertegenwoordigd, maar dat
bestuur blijft verantwoording verschuldigd aan de vereni­
ging. Daar komt bij dat de Vara een (omroep)bedrijf is, dat
zich weliswaar primair richt op de eigen aanhang, maar zich
daartoe in tegenstelling tot iv a o en a jc niet kan beperken.
Vanaf haar oprichting richt zij zich zowel tot gelijkgestemden
als potentieel gelijkgestemden en andersdenkenden. M et de
verschijning van de Vara verkrijgt de Nederlandse sociaal-
democratie naast haar eigen pers een nieuwe cruciale toegang
tot de openbaarheid, die de omroepvereniging principieel on­
derscheidt van alle initiatieven die zich juist richten op (vor­
ming en verandering van) de eigen kring. Wordt de vor­
mingsinstituten slechts de taak toegedacht van culturele ont­
w ikkeling van de leden van de moderne arbeidersbeweging,
vrijwel vanaf het begin wordt van de Vara behalve dit werk
vooral verwacht dat zij zorgt voor ontspanning van de massa
van de arbeiders en (onder andere via deze weg) voor propa­
ganda voor de beweging.
Deze verschillen in organisatorische opzet en in taak vor­
men de achtergrond van het snel uit elkaar groeien van vor­
m ingsactiviteiten en omroepactiviteiten. De Vara wordt nau­
welijks door een voorhoededrang gedreven. Vara-activisten
zien hun vereniging in de eerste plaats als een club van gew o­
ne SDAP’ers, vanaf het begin verw ikkeld in een harde strijd
om erkenning en voortbestaan, een strijd die vóór alles wordt
opgevat als een belangenstrijd: de omroep van en voor de ar­
beidersklasse die door de massa van de bewuste arbeiders zelf
moet worden opgebouw d en in stand gehouden tegen de fi­
nanciële en politieke macht van de ondernemers en de kerken.
D e Vara-radio van voor de oorlog ontwikkelt een eigen
ii5