Download de pdf van het jaarboek. - Wiardi Beckman Stichting

Enschede (Wesselerbrink), Groningen (Lewenborg), Arn-
hem-Zuid, en vele andere.
De planners
Laten we de bouwers aan dit toekomstbeeld wat nader bezien.
De generatie socialistische bestuurders van de jaren vijftig
en (vooral) zestig had een groot vertrouwen in de krachtige,
toekomstgerichte en planmatig handelende overheid. Anders
dan later wel eens zou worden beweerd is het geloof in de
‘maakbaarheid’ van de samenleving geen socialistische uitvinding
van de jaren zeventig, het is van ouder datum.
Het optimisme dat hieruit sprak was overigens niet zo verbazingwekkend.
De periode van 1950 tot 1970 kende vrijwel
onafgebroken een aanzienlijke economische groei. De samenleving
was duidelijk genormeerd, het gezin stond cen­
traal als de belangrijkste culturele entiteit, het sociale klimaat
bleef stabiel. Er bestond een brede politieke overeenstemming
over de richting van het beleid. Het functionele ideaal
van het c i a m gold nog altijd als baken in zee, waarbij een
grootschalige aanpak en een ruime opzet niet werden geschuwd.
O ok de sociale betrekkingen kenmerkten zich door
harmonie. De burgers leken weinig kritisch, o f uitten dit althans
niet op een georganiseerde wijze. De planners onderhielden
goede betrekkingen met het bedrijfsleven en gingen
gemakkelijk in zee met particuliere beleggers bij de realisering
van hun plannen. Projectontwikkelaars bij voorbeeld
zouden alle ruimte krijgen, zoals bleek bij de ontwikkeling
van Hoog-Catharijne in Utrecht en van Scheveningen.
Veel ruimte kregen ook de deskundigen uit het ambtelijk
apparaat. In het klimaat van consensus weten zij zich te ontpoppen
als de smaakmakers in de discussie. In steden als Am ­
sterdam en Rotterdam werden sommige ‘sterke’ hoofdambtenaren
tijdens hun ambtelijk leven al een legende.
In deze periode van economische welvaart, politieke en sociale
harmonie en brede consensus kon het niet verbazen dat
76