Download de pdf van het jaarboek. - Wiardi Beckman Stichting

Als hoofdarchitect bij de afdeling Stadsontwikkeling kreeg
Van Eesteren een unieke kans om dit voor Amsterdam in de
praktijk te brengen. Onderzoek naar de toekomstige demografische
en economische ontwikkeling, gevolgd door prognoses
omtrent de te verwachten behoeften aan woningen, wegen,
openbaar groen, industrieterreinen en maatschappelijke
voorzieningen, het zou alles in 1934 resulteren in het Algemeen
Uitbreidingsplan voor Amsterdam-West, dat moest
voorzien in de stadsuitbreiding tot het jaar 2000.
Dit plan zou niet alleen decennia lang de basis vormen voor
het Amsterdamse beleid (sterker: voor de stedebouwkundige
vormgeving van de hele Noordelijke Randstad), deze benade­
ringswijze op grond van de functionalistische ciAM-idee zou
ook lange tijd als grondslag dienen voor menig uitbreidingsplan
elders. De jaren dertig geven niet voor niets een sterk
oplevende belangstelling voor uitbreidingsplannen te zien.
Economische crisis en oorlog zullen de realisering van deze
plannen voorlopig in de weg staan, maar na 1950 wordt er op
grote schaal uitvoering aan gegeven. Zij het niet op een wijze
die de ontwerpers voor ogen had gestaan.
De weg naar vrijheid
Het democratisch-socialistisch planisme, waarvan de stedebouwkundige
plannen uitdrukking vormen, krijgt in 1951 een
nieuwe impuls dank zij het partijrapport ‘De weg naar vrijheid’.
Deze uitvoerige studie van de Plancommissie van de
PvdA was doortrokken van plannings- en ordeningsdenken.
Kan het toeval zijn, dat dit landelijke rapport (dat bij voorbeeld
geen sporen heeft nagelaten in de kolommen van De Ge­
meente) juist de Amsterdamse socialisten stimuleerde tot een
stedelijk ‘plan’? Hoe dan ook, in 1952 besloot de Amsterdamse
Federatie van de PvdA ‘in de overtuiging dat voor de ontwikkeling
der plaatselijke gemeenschap en de opbloei van het
gemeentelijk leven het onderzoek naar de problemen van
morgen en een daarop gebaseerd planmatig beleid evenzeer
70