Download de pdf van het jaarboek. - Wiardi Beckman Stichting
Download de pdf van het jaarboek. - Wiardi Beckman Stichting
Download de pdf van het jaarboek. - Wiardi Beckman Stichting
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
lijven, maar <strong>de</strong> omstandighe<strong>de</strong>n waren er niet naar dat <strong>de</strong>ze<br />
na<strong>de</strong>rbij kon<strong>de</strong>n wor<strong>de</strong>n gebracht. Het i<strong>de</strong>alisme <strong>van</strong> <strong>de</strong><br />
beweging vond ook zijn uitdrukking in <strong>de</strong> gemeenschaps-<br />
gedachte, die pregnant naar voren kwam in <strong>de</strong> gemeentepro-<br />
gramma’s. Beleidsmatig heeft dit gemeenschaps<strong>de</strong>nken overigens<br />
weinig opgeleverd; <strong>het</strong> had meer een bin<strong>de</strong>n<strong>de</strong>, i<strong>de</strong>ologische<br />
functie en gaf <strong>de</strong> partij <strong>het</strong> karakter <strong>van</strong> cultuurbeweging.<br />
Toch mag veertig jaar later <strong>de</strong> vraag wor<strong>de</strong>n gesteld o f <strong>de</strong><br />
toenmalige i<strong>de</strong>e <strong>van</strong> cultuurgemeente niet een aantal noties<br />
bevat die, mits in een mo<strong>de</strong>rn jasje gestoken, <strong>van</strong> betekenis<br />
kunnen zijn voor onze stagneren<strong>de</strong> verzorgingsstaat. Daarover<br />
straks een enkele opmerking.<br />
I<strong>de</strong>alisme is ook <strong>de</strong> drijven<strong>de</strong> kracht achter <strong>de</strong> gemeentepolitiek<br />
<strong>van</strong> <strong>de</strong> vijftigers en <strong>de</strong> zestigers: pragmatisch en in<br />
harmonie met hun omgeving bouw<strong>de</strong>n zij aan een toekomstbeeld,<br />
dat als zeer progressief gold. Deze generatie is buitengewoon<br />
on<strong>de</strong>rschat. Te lang hebben <strong>de</strong> kruitdampen die rond<br />
1970 opstegen bij <strong>de</strong> machtswisselingen in <strong>de</strong> partij, <strong>het</strong> zicht<br />
ontnomen op haar historische prestatie: <strong>het</strong> geven <strong>van</strong> een<br />
gezicht aan <strong>de</strong> mo<strong>de</strong>rne, geïndustrialiseer<strong>de</strong> Ne<strong>de</strong>rlandse samenleving.<br />
Een prestatie, die ruimschoots opweegt tegen <strong>het</strong><br />
feit dat een aantal zaken achteraf min<strong>de</strong>r positief moet wor<strong>de</strong>n<br />
gewaar<strong>de</strong>erd. Dat <strong>de</strong> inspanningen op <strong>de</strong>n duur toch<br />
niet meer gepruimd wer<strong>de</strong>n door een jonge generatie is waarschijnlijk<br />
ten diepste terug te voeren op <strong>de</strong> burgerlijkheid <strong>van</strong><br />
<strong>het</strong> i<strong>de</strong>aal: <strong>de</strong> geschool<strong>de</strong> arbei<strong>de</strong>r in zijn schone en doelma<br />
tige nieuwbouwwijk <strong>van</strong> <strong>de</strong> toekomst, om <strong>het</strong> eens gechargeerd<br />
uit te drukken. Voor <strong>de</strong> ‘ondoelmatige’ bestaan<strong>de</strong> ste<strong>de</strong><br />
lijke centra, waar grote groepen ge<strong>de</strong>priveer<strong>de</strong>n achterbleven,<br />
bestond te weinig oog.<br />
Dit moest wel botsen met een nieuwe generatie, die egali<br />
tair en ‘anti-burgerlijk’ was georiënteerd. In <strong>de</strong> jaren zeventig<br />
werd dan ook niet meer op basis <strong>van</strong> een toekomstontwerp<br />
bestuurd. Deze omslag betekent niet min<strong>de</strong>r dan een historische<br />
breuk met <strong>het</strong> i<strong>de</strong>alisme <strong>van</strong> <strong>de</strong> ‘ou<strong>de</strong>’ PvdA, dat nergens<br />
100