Türkiye'de Toplumsal Cinsiyet Eşitsizliği

Dünya Ekonomik Forumu'nun raporları ayrıca ülkeleri, yukarıda sözü edilen dört kritik alanla ilgili
olarak da sıralamaktadır. Burada çalışmamız itibariyle önemli olan 'ekonomik katılım ve fırsatlar'
alanında Türkiye'nin durumunu, diğer ülkeler arasında görmek anlamlıdır. Türkiye, kadınlar ve erkeklerin
ekonomik katılım ve fırsatlar açısından birbirlerinden ciddi biçimde uzak düştüğü
birkaç ülkeden biridir. Şöyle ki, 2006 yılında Türkiye bu kriter kullanılarak sıralanan 115 ülke içinde
106. sırada (en alttan onuncu) gelmekteydi. 2007'de de yerini koruduğunu ve 128 ülke içinde 118. sırada
olduğunu (en alttan onbirinci) görmekteyiz 12 . Türkiye bu raporda eğitime erişim (118); sağlık ve
hayatta kalabilme (87) ve politik güçlenme (108) 13 sıralamalarında da diğer ülkelerden geride olmakla
beraber, ekonomik katılım ve fırsatlar sıralamasında bu kadar düşük bir puana sahip olmasının nedeni,
kadınların çok düşük oranlarda işgücüne katılımıdır. Çünkü işgücüne katılımdaki düşüklük, ekonomik
katılım ve fırsatlar açısından toplumsal cinsiyet uçurumunu yaratan ve derinleştiren
en önemli faktördür 14 .
Toplumsal Cinsiyet Eşitliği İndeksi çalışmaları da, Türkiye'de kadın-erkek eşitliğine ilişkin çarpıcı
sonuçlar sunmaktadır. 2007 tarihli indekste Türkiye eşitlik açısından 154 ülke içinde 133. sıradadır 15 .
Bu indeksleme çalışmasında 154 ülke 2004–2007 arasında eşitlik açısından ilerleme veya gerilemelerine
göre sıralanmış, Türkiye en çok gerileyen 10 ülke arasında Angola'dan sonra ikinci sırada
yer almıştır 16 .
Türkiye'de kadın-erkek uçurumunun ve cinsler arası eşitsizliğin derinliğini gösteren, üstelik söz
konusu eşitsizliğin giderek de arttığını işaret eden bu çalışmalar, bu konuda çok ciddi politikalar üretilmesinin
ve önlemler alınması gerektiğinin önemli kanıtlarıdır.
Uluslararası Çalışma Örgütü'nün (ILO) 2007 yılında yayımlanan 'Kadın İstihdamında Küresel Eğilimler'
adlı raporu, işgücü piyasalarında toplumsal cinsiyet eşitsizliklerinin devam ettiğini göstermesi
bakımından önemlidir.
Bu rapora 17 göre:
1. Son on senede Dünyada kadınların işgücüne katılım (çalışma yaşında olup çalışan ya da iş arayan
kadınların oranı) hızındaki büyüme durmuştur, hatta birçok bölgede gerilemeler kaydedilmiştir.
Her ne kadar genç kadınların eğitime katılımı artmışsa da bu gerilemeyi sadece bu nedenle açıklamak
yetersiz kalacaktır.
12 World Economic Forum, 2007.
13 World Economic Forum, 2007.
14 World Economic Forum, 2007.
15 Socialwatch, 2007.
16 Socialwatch, 2007.
17 ILO, 2007b:1
119