Türkiye'de Toplumsal Cinsiyet Eşitsizliği

Tablo 20. 2007 Tarihli İlerleme Raporu 100
Olumlu İfadeler
• 4320 sayılı Ailenin Korunması Kanunu,
ayrı yaşayan aile üyeleri de
dâhil, ailenin bütün bireylerini içerecek
şekilde genişletilmiştir.
• Valiliklere, hakimlere ve savcılara
yönelik olarak, şiddet mağdurlarına
sağlanan hizmetlerin geliştirilmesi
amacıyla genelgeler yayımlanmıştır.
• Bir sivil toplum kuruluşu 101 tarafından
yürütülen, kadınların siyasete
katılımları konusunda bilinç
artırmaya ve 2007 Temmuz ayında
yapılan genel seçimlerde kadın
adayların teşvik edilmesine yönelik
kampanya kamuoyunun dikkatini
çekme konusunda başarılı olmuştur.
Eleştiriler
• Olumlu gelişmelere rağmen aile içi şiddet yaygın bir biçimde
devam etmektedir. Töre cinayetleri, zorla evlilikler gibi uygulamalar
da varlığını sürdürmektedir.
• Bazı yüksek profilli pozisyonlara sahip olsalar bile, geneli itibariyle
kadınların işgücü piyasasına katılımı düşüktür.
• Ayrımcılıkla mücadele kapsamında, yaş veya cinsel yönelim temelinde
ayrımcılığa karşı özel bir koruma bulunmamaktadır.
• Ayrımcılığın önlenmesi ve eşit muamelenin teşviki için etkin ve
bağımsız bir "Eşitlik Kurumu 102 " oluşturulması gerekmektedir.
• Cinsiyet eşitliğini teminat altına alan yasal çerçeve mevcuttur,
ancak bu çerçeveyi sosyal gerçeklik haline dönüştürmek için
daha fazla çabaya ihtiyaç duyulmaktadır.
• Ekonomik katılım ve fırsatlar, eğitim düzeyi, sağlık ve siyasi güç
açısından kadın ve erkek arasındaki fark belirgin düzeydedir.
Bu bölümü bitirirken ilerleme raporlarını genel olarak değerlendirmek gerekirse, hemen hepsinde
namus cinayetleri, eğitim, şiddet, çalışma yaşamında ayrımcılık gibi konular yer almaktadır. Bu
raporlar, Türkiye'nin uyum sürecini izleme niteliğine sahip olması nedeniyle, Türkiye'deki kadınların
hükümetten taleplerine güçlü birer dayanak oluşturmaktadır. Ancak, raporlar eşitsizliklere genel kategorilerle
yaklaşma eğiliminde olabilmekte ve bu kategorilerin kökeninde yatan sorunlara derinlemesine
değinmeyebilmektedir. Örneğin, yukarıdaki pek çok eşitsizliğin kökeninde yatan kız çocuklarının
nüfusa kaydettirilmemesi sorununa 2006 raporunda değinilmiş olması son derece önemlidir. Daha
sonraki raporlarda da bu noktanın dile getirilmesi beklenmektedir çünkü Komisyon'un eşitsizliğin
kaynaklarına inmesi, Türkiye'deki kadınların bu raporları güçlü birer baskı aracı olarak kullanma
şansını artıracaktır.
100 Avrupa Komisyonu, 2007.
101 Raporda yer verilmemiş olmakla birlikte adı geçen kuruluş Kadın Adayları Destekleme ve Eğitme Derneği – KA-
DER'dir.
102 Eşitlik Kurumu'nun kurulması konusunda da henüz bir gelişme sağlanamamıştır. Bu konuda detaylı bilgi için bkz. Başterzi,
2007.
348