Türkiye'de Toplumsal Cinsiyet Eşitsizliği

GİRİŞ
Türkiye’nin kadın-erkek eşitliğini gerçekleştirme iradesini ve uygulamaya yönelik politikalarını
tanımlamak, tartışmak ve var olan sorunları aşmak için öneriler getirmek amacıyla
hazırlanan “Kadın-Erkek Eşitliğine Doğru Yürüyüş: Eğitim, Çalışma Yaşamı ve Siyaset” isimli
ilk rapor, TÜSİAD tarafından 2000 yılında yayımlanmıştı. Bu rapor, ülke ölçeğinde önemli
veri kaynaklarını kullanarak, Türkiye’de öncelikle müdahale edilmesi gereken üç temel alan
-kadınların eğitimi, çalışma yaşamına ve siyasete katılımı- ile ilgili sorunları saptıyor ve bu sorunların
çözümüne yönelik kapasiteleri değerlendirerek çözüm önerileri sunuyordu.
Elinizdeki “Türkiye’de Toplumsal Cinsiyet Eşitsizliği: Sorunlar, Öncelikler ve Çözüm Önerileri”
başlıklı çalışma, söz konusu raporun 2007 yılı sonu itibariyle güncellenmesi amacını
taşımakta, ayrıca Türkiye’nin Avrupa Birliği’ne üyelik sürecinde kadın-erkek eşitliğinin gerçekleştirilmesine
yönelik uygulamalara odaklanan bir yeni bölümü de içermektedir.
Bu rapor, konu edilen alanlarda öncelikle yeni bir durum saptaması yaparak kadınların eğitim,
çalışma yaşamı ve siyaset alanlarının dışında kalışının nedenlerini sorguluyor; AB’ye adaylık
sürecimize kadın-erkek eşitliği politikaları açısından bakıyor, mevcut sorunlar ve engeller
hakkında çözümler önermeyi, hem ülke düzeyinde hem de Avrupa Birliği üyeliği açısından
değerlendirerek gerçekleştirmeye çalışıyor.
Bu rapor, 2000 tarihli raporun bir devamı olarak düşünülmektedir. Bu nedenle, ilk çalışmadaki
kavramsal ön kabuller ve öncüller önemini korumaktadır. Dolayısıyla,
• Kadınların güçlenmeleri ve özgürleşmeleri için ‘yeterli’ olmayan ancak ‘gerekli’ olan koşulun
eğitim, çalışma yaşamı ve siyasete eşit katılımları olduğu;
• Bu alanların tümünün toplumsal cinsiyet temelli ayrımcılık ve eşitsizlikleri barındırdığı;
• Kadınların toplumsal konumlarının yükselmesi ve güçlenmeleri için eğitim, işgücü piyasası
ve siyaset alanlarına katılmalarının gerektiği, ancak bu alanlar üzerinde makro-ekonomik
ve toplumsal değişmelerin yoğun etkisinin olduğu; bu nedenle çalışmanın her aşamasında
dünyanın ve Türkiye’nin makro ekonomik ardalanının ve buradaki değişmelerin dikkate alınacağı;
• Kadınların eğitim, çalışma yaşamı ve siyasete katılımlarını ve bu yolla kadın-erkek eşitliğini
tartışmanın, ataerkil sistem ve ideolojiye gönderme yapılmadan gerçekleştirilemeyeceği
bu çalışmanın da öncülleri olacaktır.
19