Türkiye'de Toplumsal Cinsiyet Eşitsizliği

Tablo 12. Ortaöğretimde Seçilmiş Yıllara Göre Kız Öğrencilerin Oranı,
1993–2007
1993-1994 1996-1997 1999-2000 2006- 2007
(%) (%) (%)
Toplam
Öğrenci
Kız
öğrenci
Sayısı
Kız
Öğrenci
(%)
Ortaöğretim 38,8 42,1 42,0 3.386.717 1.469.528 43,4
Genel 42,2 43,0 45,2 2.142.218 985.800 46,0
Mesleki ve
Teknik
Öğretim
34,3 36,7 37,5 1.244.499 483.728 38,9
Kaynak: TÜSİAD, 2000: 46 Tablo 13 T.C. MEB, 2007, s.73'ten hesaplanmıştır.
Ortaöğretimdeki kız öğrenci varlığının en dikkati çeken özelliği, hâlâ ilköğretime kıyasla
katılım sayı ve oranlarının azlığıdır, 2006–2007 ders yılında kızlar, ortaöğretimdeki toplam öğrencilerin
%43'ü kadardır. Üstelik önceki yıllarda olduğu gibi mesleki ve teknik öğretim, sadece %39
dolayında kız öğrenci katılımıyla, genel ortaöğretime kıyasla daha da fazla bir erkek alanıdır
(bkz. Tablo 12). Bu noktada milli eğitim sisteminin ortaöğretimdeki toplumsal cinsiyet denge ve örüntülerini
değiştirmekte, ilköğretime göre daha da ağır davrandığı görülmektedir. Oysa OECD ülkelerinin
yaklaşık olarak yarısında mesleki teknik eğitimdeki kadın/erkek dağılımında dengenin sağlandığı ya
da daha yüksek kadın katılımının gerçekleştiği saptanmıştır 64 .
Tablo 13'ün incelenmesi, erkek ve kız öğrencilerin, okul türlerine göre dağılımında, TÜSİAD 2000
raporunda saptanan cinsiyet örüntülerinin değişmeye yönelmekle birlikte belirgin bir biçimde sürdüğünü
göstermektedir. Kız ve erkek mesleki teknik öğretim okullarına, karşı cinsten öğrenci alınmasında
1975 yılından beri herhangi bir engel bulunmamasına ve öğretim programlarındaki benzeştirmelere
karşın, geleneksel cinsiyet bileşiminin dönüştürülmesi çok sınırlı kalmıştır. Dahası, 1689 lisesi ile erkek
teknik öğretim, 819 lisesi bulunan kız teknik öğretimle kıyaslandığında alana hangisinin damgasını
vurduğu belli olmaktadır. Kız mesleki teknik liselerindeki öğrencilerin hâlâ %80'i, erkek mesleki teknik
liselerindekilerin ise %12'si kızdır. Ancak, kız ve erkek teknik öğretimdeki karşı cinsten öğrenci sayı
ve oranları 2000–2007 arasında artmıştır ve bu gelişme, 60.933 kız ve 44.806 erkek öğrenci velisinin
çocuklarını, cinsiyet kodlamalarına ve karşı cins egemenliğine karşın bu okullara gönderdiklerini göstermesi
açısından olumludur. Dolayısıyla bu toplumda mesleki cinsiyet ayırımına dayalı geleneksel
algılamaların istihdam edilebilirlik vb. çeşitli dinamiklerle değişebilir olduğunu göstermektedir.
64 OECD, 2007a. Bu ülkeler Avustralya, Belçika, Danimarka, Finlandiya ve İspanya ve Hollanda'dır. http://dx.doi.
org/1787/06815451617 Erişim 04.10.2007
49