Türkiye'de Toplumsal Cinsiyet Eşitsizliği

Tablo 4. AİS'in Temel Ayakları
İstihdam edilebilirlik iş arayanların becerileriyle ilişkilidir. Eğitim, ileri eğitim, yeniden eğitim ve olumlu
kariyer tavsiyesi, iş arayanların emek piyasasında istenilen becerilere ve uzmanlığa sahip olmalarını sağlamak
için hükümetlerce kullanılabilecek olan araçlardır. Bu bağlamda hedeflenen, uygulamalı staj imkanını bütün
genç nüfus için sağlamak, işsiz yetişkinler için ileri eğitim ve kariyer rehberliği yoluyla yeni bir başlangıç fırsatı
sunmak, her beş işsiz insandan birini yeniden eğitim ve ileri eğitim alma fırsatına sahip kılmak, okuldan ayrılma
oranını azaltmaktır. Üye ülke hükümetlerinin bu hedeflere ulaşabilmesi için, işveren ve işçi örgütlerinin, beceri
kazanmaya yönelik staj, çıraklık, yeniden eğitim fırsatları ve diğer imkânların sayısını çoğaltacak antlaşmalara
girmeleri gerekmektedir.
Uyum gücü/intibak yeteneği hem işletmeler hem de çalışanlar açısından önemlidir. Yeni teknolojiler ve
değişen piyasa koşullarındaki değişime karşı, işletmelerin ve çalışanların bu değişime uyum sağlamaları
kolaylaştırılmalıdır. Bunun için de sosyal ortaklar ile birlikte modern ve esnek çalışma organizasyonu için
stratejiler geliştirmek, bugünkü çeşitli istihdam biçimlerinin yeni istihdam sözleşmesi tiplerini gerekli kılıp
kılmadıklarını araştırmak ve mümkün olan durumlarda bireysel ve şirket içi ileri eğitimi özendirmek üye
ülkelerin sorumlulukları olarak tanımlanmaktadır.
Girişimcilik ekonomik büyüme ve istihdamı artırma hedeflerinin diğer bir boyutudur. AB ülkelerinin amacı,
yeni işler yaratmak için yeni işletmeler kurulmasını ve serbest çalışmayı kolaylaştırmaktır. Bunun için, küçük
ve orta boy işletmelerin kurulması önündeki engelleri belirlemek ve gereken değişiklikleri yapmak; özellikle
düşük ücretli işçiler bakımından, işçilik üzerindeki vergi ve sigorta yükünü azaltmak; sosyal alanda, örneğin
gönüllü ve kooperatif sektöründe, nasıl daha fazla istihdam yaratılabileceğini araştırmak gerekmektedir.
Kadın ve erkekler için eşit fırsatlar, AB istihdam stratejisinin konumuzla en fazla ilişkili ayağıdır. AB üyesi
devletler, kadınların ve erkeklerin eşit kariyer fırsatlarına sahip olmalarını sağlamak ve engelli insanların emek
piyasasına entegrasyonlarını iyileştirmekle sorumludur. Bunun için yapılması gerekenler;
• daha çok sayıda kadının çalışma hayatına girebilmesini ve geçmişte erkeklerin başat olduğu branşlara
ve mesleklere giriş olanağına sahip olmasını sağlamaya yönelik tedbirler almak;
• kadınların çalışma hayatına girmelerini veya orada kalmalarını kolaylaştırmak için çocuklara ve
yaşlılara hizmet veren bakım tesislerinin mevcudiyetini iyileştirmek;
• örneğin çocuk yetiştirmek için verilen bir aradan sonra, kadınların ve erkeklerin çalışma hayatına geri
dönmelerini zorlaştıran engelleri tedricen kaldırmak;
• engelli insanların iş bulmada yaşadıkları güçlüklere özel dikkat göstermektir .69
Bu temel ilkeler üzerinden her yıl işgücü piyasasının ihtiyaçları doğrultusunda yeni rehber ilkeler
belirlenmektedir. Konsey, 19 Haziran 2007 tarihli kararıyla 70 , 2005 yılında belirlediği rehber ilkelerin
2007 için de geçerli olduğunu belirtmiştir. Buna göre, üye ülkeler, sosyal ortaklarla işbirliği içinde, politikalarını,
tam istihdam, iş kalitesini ve üretkenliğini artırma, sosyal ve bölgesel uyumu güçlendirme
69 Avrupa Komisyonu Türkiye Temsilciği, 2000:9.
70 European Council, 19.01.2007.
330