Türkiye'de Toplumsal Cinsiyet Eşitsizliği

En geniş kadın öğretmen katılımı, 1999-2000'den 2006-2007'ye doğru azalmakla birlikte hâlâ okul
öncesinde gerçekleşmektedir. Okul öncesi eğitim ise, mesleki kimlik tanımlamasındaki yetersizlikler,
hizmet veren kurumların çeşitliliğine bağlı olarak farklı ücret uygulamaları, özlük hakkındaki
tutarsızlıklar nedeniyle öğretmenliğin, "meslekleşme" açısından en sorunlu alanını oluşturmaktadır.
Uzmanlaşmanın arttığı ortaöğretim düzeyindeki kadın katılımında, sadece bindelik sayılarla
ifade edilebilen bir gelişme söz konusudur. Kaldı ki genel ortaöğretimdeki gelişme, gene bindelik
sayılarla da olsa azalma yönündedir (Tablo 18). Erkeklerin, eğitimin üst katlarındaki yoğunluğu
ve fizik, matematik vb. "önemli" konularda uzmanlaşmaları, buna karşılık kadınların alt sınıflarda ve
okuma yazma becerileri gibi "basit" bilgileri öğretmekte olması, üst düzey bilginin erkeklere ait olduğu
mesajını pekiştirmekte etkisini sürdürmektedir.
Öğretmenlikte en yüksek kadın katılımının gerçekleştiği ikinci alan, TÜSİAD 2000 raporunda
da saptandığı gibi paralı eğitim alanıdır. Eğitimin her düzeyinde, özel okullara kadın öğretmenler,
kamu okullarına kıyasla çok daha fazla oranlarda katılmakta ve büyük bir çoğunluk oluşturmaktadır
(bkz. Tablo 20).
Tablo 20. Kamu ve Özel Öğretim Kurumlarında Kadın Öğretmen Sayı ve
Oranları 2006–2007
Toplam K %
Okul öncesi
Kamu 22.987 21.730 94,53
Özel 1.888 1.864 98,72
İlköğretim
Kamu 381.354 178.391 46,78
Özel 21.475 15.072 70,18
Ortaöğretim
Genel
Kamu 90.716 37.693 41,55
Özel 12.673 6.658 52,54
Mes-teknik
Kamu 84.032 32.981 39,25
Özel 244 146 59,84
Kaynak: T.C. MEB, 2007: 6-7; T.C. MEB, 2007b
62