58-Soyutlama-acisindan-postmodern-edebiyat-ile-meddah-karagoz

yöntemlerdir ve daha önce de belirtildiği gibi bu unsurlar “soyutlama yöntemi” ile
bağdaştırılabilir.
III.F.Tom Stoppard Tiyatrosu ve Soyutlama
Postmodern Tiyatro denince akla gelen ilk isim Tom Stoppard olur. Çünkü
onun metinleri, postmodernist sanatın tüm özelliklerini içinde barındırmaktadır. Tom
Stoppard’ın hem oyunları hem de oyun kişileri metinlerarası özellik göstermektedir.
Karakterler, önceden yazılmış başka metinlere yazgılıdırlar. Özgür iradeleri yoktur,
eylem zamanları hep önceden yazılmış metinlere göre tasarlanmıştır. Aslında bu
yöntem ironinin de ironisi durumundadır. Çünkü oyun kişileri kurgusal niteliklerinin
farkındadırlar hem de bağlı bulundukları metinlerin geleneksel ironiyle kuşatılmışlığı
söz konusudur. bu duruma en güzel örnek “Rosencrantz ve Guildernstern Öldüler” 279
oyunudur. Bu oyun hem Shakespeare’in hem “Hamlet”, hem de Samuell Beckett’ın
“Godot’yu Beklerken” oyunlarıyla koşutluk göstermektedir. 280
Shakespeare’in “Hamlet” oyununun çok da işlevi olmayan karakterleri
Rosencrantz ve Guildernstern, bu oyunun başkahramanlarıdır. Fakat bu kahramanlık,
geleneksel oyunlarda karşılaşıldığı biçimde değil, karşı-kahraman niteliğindedir.
Karakterler, “Hamlet” oyununda olduğu gibi işlevsizdirler, “Rosencrantz ve
Guildernstern Öldüler” oyunundaki Hamlet’in yönelişlerinde etkin bir rol
oynayamazlar. Yani başta da belirtildiği gibi önceden yazılmış olan başka bir
oyundaki yazgılarına sahiptirler. Bunun dışında “Godot’yu Beklerken” deki Estragon
ve Vladimir karakterleri ile “clownish” yani “soytarı gibi” tasarlanmaları ve
başkalarının oyunundan birer piyon olarak etkisiz durumda kalmaları açısından
benzerlik göstermektedirler. 281 Rosencrantz’ın Ros, Gulidernstern’in Guil, olarak
kısaltılması da bu “clownish” soytarılık durumunu destekler niteliktedir. Çünkü bu
kısa isimler, “Godot’yu Beklerken”deki komik sahne figürleri olan Didi ve Gogo’yu
279 STOPPARD, Tom, Toplu Oyunları I, (Çev. M. Hamit Çalışkan - Şükran Yücel), Dost Kitabevi,
Ankara, 2000.
280 SIMARD, Rodney, Postmodern Drama, University Pres of America, 1984, s.s. 52-53.
281 DUTTON, Richard, Modern Tragicomedy and the British Tradition, London, University of
Oklahama Pres, 1986, s. 135.
92