58-Soyutlama-acisindan-postmodern-edebiyat-ile-meddah-karagoz

Sürekli aynı konumdan –yukarıdan, tanrısal bakış açısından- olayları
izleyerek anlatan/yorumlayan geleneksel anlatıcı, modernizmde
de/postmodernizmde de tanrısal konumunu yitirir; konumdan konuma geçer,
çoğu kez de son derece kısıtlı bir bakış açısından yalnızca görebildiğini
betimler; bilge yorumların, öngörülerin sonudur bu. 182
Postmodern romanda yazar okuyucuya sürekli bir oyunun içinde olduğunu
hatırlatır; daha önceleri teknik bir hata olarak görülen yazarın kendini belli etmesi
postmodernizmde özellikle kullanılan yöntemlerden biridir.
Kısaca okur da romanda aktif görev alır, zaman zaman onun tamamlaması
gereken açıklıklar bırakılmıştır özellikle eserin sonunda. Bu gerçek okur
kitlesinin dışında yazarın romanın içinde yer verdiği değişik okuyucular da
vardır, bu okurlar romanda tıpkı bir yazar gibi anlatıcı görevini zaman zaman
üstlenirler. 183
Yazarın oluşturduğu oyunsuluk, yazarın metin içinde bilinçli olarak bıraktığı
boşluklarla da sağlanmaktadır. Çünkü bu boşlukları okur dolduracak, böylelikle
yazar ve okur arasında bir oyun başlayacaktır. Bu noktada oyunsuluğu yalnızca
yazarın kullanmadığını belirtmek gerekmektedir. Çünkü postmodern okur, metinle
hesaplaşır, yeni düşünceler üretir; yazarın katlı olarak oluşturduğu boşlukları
doldurma süreci, aynı zamanda boşluk üretme-doldurma sürecidir ki alımlamanın en
yoğun olduğu anlar bu anlardır. Böylelikle metnin anlamın, metnin üretiminde değil,
okuma sürecinde ortaya çıktığını belirtmek yanlış olmayacaktır. 184 Postmodern bir
metin, her ayrı okur tarafından yeniden yaratılır, yapıtın dışından gelen dayatmalar
onu etkilemez ve okur yapıtla resmen oynar, ona bir heykeltıraş gibi biçim verir. Bu
biçim verme oyununda başlangıcı metin yapar, rehberliği, yön belirleyiciliği okur
yapar. 185 Yazarın kurguladığı oyunda, okur sahnenin merkezine yerleştirilir. Böylece,
postmodernist döneme kadar görülmemiş bir özerkliğe sahip olur. Okur artık
yalnızca eğlendirilmesi ya da bir şeyler öğretilmesi gereken edilgen biri değildir.
182 ECEVĐT, Yıldız, Türk Romanında Postmodernist Açılımlar, Đletişim Yayınları, Đstanbul, 2006,
s. 77.
183 http://www.msxlabs.org/forum/edebiyat-kosesi/9709-postmodernizm-ve-roman.html
184 ROSENAU, Pauline Marie, Post-Modernizm ve Toplumbilimleri, Bilim ve Sanat Yayınları,
Ankara, 2004, s. 73.
185 ÖZBEK, Yılmaz, Postmodernizm ve Alımlama Estetiği, Çizgi Kitabevi, Konya, 2005, s. 10.
58