58-Soyutlama-acisindan-postmodern-edebiyat-ile-meddah-karagoz
58-Soyutlama-acisindan-postmodern-edebiyat-ile-meddah-karagoz
58-Soyutlama-acisindan-postmodern-edebiyat-ile-meddah-karagoz
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
elirtilmelidir.<br />
Yine And’dan alıntılanarak Ahmet Rasim’im Pişekar hakkında söyledikleri<br />
Oyunda en ziyade mahareti olması ve oyunu hüsn-i idare etmesi lazım gelen<br />
Pişekar görünür. Yani rejisör çıkar. Pişekar akıl, Salih, işgüzar, rehber, iyiyi<br />
kötüden farik, tecrübedide, yaşlı bir tiptir. Bir piyeste mündemic olan müellif<br />
zihniyetinin hamilidir. Oyun, serapa onun şahsiyetinin göstereceği tarza tabidir.<br />
Bu şahsiyet oyunun reklamıdır. Bu sebeple ortaya çıkar çıkmaz temaşa-giranı<br />
selamlar. Kemal-i ihtiramla eğilip temenna ederek oyunun adını söyler<br />
söylemez oyun da başlar. 386<br />
Daha önce de belirtildiği gibi Ortaoyununda kiş<strong>ile</strong>ştirme, karşıtlıklar<br />
oluşturularak sağlanmaktadır. Bu bağlamda Kavuklu <strong>ile</strong> Pişekar’ın karşıtlığına da<br />
değinmek gerekmektedir. Bu karşıtlık, yine Sokullu’nun anlatımından<br />
örneklendir<strong>ile</strong>bilir.<br />
Pişekar ve Kavuklu karşıtlığı iki tavrı getirmektedir. Geçmişi ve tecrübeyi<br />
simgeleyen yapıcı fakat tutucu Pişekar’ın karşısında tecrübesiz, mütecessis ve<br />
yıkıcı olan Kavuklu bir anlamda gelecektir. 387<br />
“Zenne” ya da oyun argosunda “Gaco” den<strong>ile</strong>n kadınlar, güldürücü özellik<br />
taşımaktan çok oyundaki dolantıyı sağlamaları bakımından önemlidirler. Bu kadınlar<br />
hiçbir oyunda olumlu özellikler göstermemektedirler. “Ahlak kurallarını çiğneyen,<br />
kocalarını aldatan, bir çok erkeklerle evlilik dışı gönül ilişkisi kuran, kalpsiz, maddi<br />
değerlere önem veren, kurnaz, hafifmeşrep kiş<strong>ile</strong>rdir.” 388 Tekerek kadın tiplerinin bu<br />
şekilde çizilmesinin sebebini “bir bakıma tutucu ve ahlakçı geçinen bir toplumun<br />
altında yatan çıplak gerçeği göstermek” 389 olarak açıklamıştır. Öyle ki ev kadınları<br />
dahi bu tür “uygunsuz” olarak nitelendir<strong>ile</strong>n hareketler yapmaktadırlar. Bununla<br />
birlikte, yosmalıklarıyla ve “biz de aşüfteyiz” diyecek kadar açık sözlülükleriyle<br />
kendini gösteren zenneler de vardır. Bu özellikleri gösteren zenneler “kend<strong>ile</strong>ri<br />
386 AND, Metin, Geleneksel Türk Tiyatrosu, Đnkılap Kitabevi, Đstanbul, 1984, s. 387<br />
387 SOKULLU, Sevinç, Türk Tiyatrosunda Komedyanın Evrimi, Kültür Bakanlığı Yayınları,<br />
Ankara, 1979, s. 165<br />
388 Metin AND, Geleneksel Türk Tiyatrosu, Đnkılap Kitabevi, Đstanbul, 1984, s. 475<br />
389 TEKEREK, Nurhan, Popüler Halk Tiyatrosu Geleneğimizden Çağdaş Oyunlarımıza<br />
Yansımalar, Kültür Bakanlığı Yayınları, Ankara, 2001, s. 67<br />
126