58-Soyutlama-acisindan-postmodern-edebiyat-ile-meddah-karagoz

‘Gülün Adı’, gelenekleri oyunsu bir biçimde ele alırlar, öyle ki, okur kulağına
hiç de yabancı gelmeyen bir melodiye ıslıkla eşlik edebilirmiş duygusuna
kapılır. Ancak melodiyi tanır tanımaz, okur sistematik bir biçimde alışkın
olduğu rahat ortamdan, tanıdık olanın verdiği huzurdan kopar (ılır)” 177 - 178
Uygulanan bu yöntemle sağlanan yabancılaştırma estetiğinin yanı sıra yazar,
yaşamın karşıtlıklarıyla da oynar ve bunu eğlendirerek yapar. Aslında daha önce
açıklanmış olan “çoğulculuk”un bir getirisidir bu yaklaşım. Bahtin’in
“diyaloglaştırma/karnavallaştırma” ve Derrida’nın “yapıbozumculuk” görüşlerine
kadar uzanan bu yöntemle yazar, yarattığı karnaval ortamında kurduğu karşıtlıklarda,
üst hiyerarşiye sahip olanın üstünlüğünü elinden alır. Böylelikle tüm karşıtlıklar
eşzamanlı bir biçimde huzurlu bir birliktelikle var olurlar. Postmodernist yazar,
yapıtını özellikle eğlendirici-sürükleyici görünümle donatır. Çünkü onun için
popülist damgası yemek sorun değildir. 179 Umberto Eco’nun da belirttiği gibi, okur
her şeyden önce konu aracığıyla eğlenmek istemektedir. 180 “Bu yaklaşım, kimi
anlatılarda okurla oynanan bilmecemsi/bulmacamsı bir oyuna dönüşürken, çoğu
yazar eğlendirici bir konu aracılığıyla bunu yapmayı dener.” 181
“Oyunsuluk, postmodernist yazarın tüm malzemeleri kullanarak yaptığı bir
yöntemdir. Postmodernist yazar, içerik ve motifle parodi, pastiş, metinlerarasılık ve
ironi yoluyla da oynar. “Flaubert’in Papağanı”nda olduğu gibi (daha önce de
belirtildiği gibi bir dedektiflik romanı olarak başlayan roman sonraları biyografi,
gezi, otobiyografi ve hatta sözlük ve sınav kağıdı haline gelir.) Postmodern anlatının
oyunsu yazarının anlatıcısı da, roman kişisi de, çoğu kez kimlikten kimliğe giren,
devinim içinde bir yapı gösterirler.
177 MODICK, Klaus, Steine und Bau, Alıntılanan Kaynak: Roman und Leben. Postmoderne in der
Deutschen Literatur, hrsg. v. Uwe Wittstock, reclam Verlag, Leipzig 1994, s. 165.
178 ECEVĐT, Yıldız, Türk Romanında Postmodernist Açılımlar, Đletişim Yayınları, Đstanbul, 2006,
s. 73.
179 ECEVĐT, Yıldız, Türk Romanında Postmodernist Açılımlar, Đletişim Yayınları, Đstanbul, 2006,
s.s. 73-74.
180 ECO, Umberto, Gülün Adı, Can Yayınları, (Çev. Şadan Karadeniz), Đstanbul, 1993, s. 591.
181 ECEVĐT, Yıldız, Türk Romanında Postmodernist Açılımlar, Đletişim Yayınları, Đstanbul, 2006,
s. 74.
57