58-Soyutlama-acisindan-postmodern-edebiyat-ile-meddah-karagoz
58-Soyutlama-acisindan-postmodern-edebiyat-ile-meddah-karagoz
58-Soyutlama-acisindan-postmodern-edebiyat-ile-meddah-karagoz
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
yaparcasına perdenin önünde bulunmaları ve böylece işsizlik ve geçim sıkıntısının da<br />
işlenmiş olması, Karagöz’ün toplumsal konulara eğildiğini göstermektedir. Fakat<br />
Ortaoyununda Karagöz’deki kadar derinlemesine değinilmemiştir bu tür konulara.<br />
Daha çok yüzeysel işlenmiştir. Karagöz’de zorbalık ve güvenliksizlik işlenen<br />
konularken, Ortaoyununda yine yüzeysel değin<strong>ile</strong>n konular olmuştur bunlar.<br />
Ortaoyununda yaşantı ve yaşamı paylaşan insan ön plandadır. Başka bir anlatımla<br />
insan ilişk<strong>ile</strong>ri daha ön değerde işlenmiştir. Fakat yine bu işleme yüzeysel boyutta<br />
olmuştur.<br />
Fakat her oyunda günlük yaşama ait değerler ve bu değerler içinde insanların<br />
yapması gerekenler bir atasözü <strong>ile</strong> desteklenmiş ve altı çizilmiştir. Đnsan ilişk<strong>ile</strong>rinin<br />
yanlış ve aksak yönleri bu yolla Ortaoyununda eleştirilir. Bu yanlış davranışlar yalnız<br />
görgü kurallarını iyi bilmemekten doğmaz. Bireysel ve toplumsal ahlak anlayışına<br />
dayanan arkadaşlık ilişkisi de bozulmuştur.<br />
Biri temeli XVII. yüzyıla diğeri XX. yüzyıla dayanan iki sanat anlayışında<br />
soyutlamaya bağlı ortak noktaların belirmesi, insanların ilkel dönemde olduğu gibi<br />
yaşamı anlamlandırmaya çalışmalarından kaynaklı olabilir. Đki farklı coğrafya, iki<br />
farklı zaman fakat insanların içine düştüğü iki aynı boşluk.<br />
Temelini soyutlama düşüncesinin oluşturduğu Postmodern Edebiyat<br />
anlayışının Meddah, Karagöz ve Ortaoyunu <strong>ile</strong> buluştuğu ortak noktalar şöyle<br />
sıralanabilir.<br />
Gevşek doku/parçalı yapı, tür olarak “yergi” ve “fars”ı içeren güldürü<br />
özellikleri, müzik ve dansı kullanımı, oyuncu-seyirci arasında organik bir ilişkinin<br />
oluşturulması ve oyunun bir eğlence havası içinde sunulması, sahne gerektirmeyecek<br />
biçimde her yerde oynanabilmesi, anlatı özelliği taşıması, anlatım yolu olarak<br />
grotesk, fantezi ve simgelerin kullanımı, zaman ve uzamda sıçramaların olması,<br />
trajik olanla komik olanın iç içe sunulması, tiyatrosallık/oyunsuluk, metnin/oyunun<br />
içine toplumsal eleştir<strong>ile</strong>rin yerleştirilmesi, bunun parodi ve pastiş yoluyla yapılması,<br />
izleyicinin sürekli bir oyun seyrettiğinin farkına vardırılması, seyircinin oyunla ya da<br />
144