58-Soyutlama-acisindan-postmodern-edebiyat-ile-meddah-karagoz
58-Soyutlama-acisindan-postmodern-edebiyat-ile-meddah-karagoz
58-Soyutlama-acisindan-postmodern-edebiyat-ile-meddah-karagoz
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Düşünce tarihi içinde <strong>postmodern</strong>izm eleştirel yaklaşım düzeyinde, Batı<br />
düşününü yüzyıllardır içinde bulunduğu çelişk<strong>ile</strong>re, çifte standartlara, yapaylığa<br />
ve çarpıklığa dikkat çeken, modernizm karşıtı, dinamik ve özgürleştirici bir<br />
tavır serg<strong>ile</strong>r. 125<br />
Postmodernizm, kökleşmiş inanışlara aykırı olarak <strong>ile</strong>ri sürülen bir düşünce<br />
biçiminde, hiç bir edebi geleneği reddetmez. Tersine, onları kullanarak<br />
sorunsallaştırır. Postmodernist <strong>edebiyat</strong> tür <strong>edebiyat</strong>ını da reddetmez ama birden<br />
fazla türe ait gelenekleri aynı metin içinde kullanarak onların yeniden gözden<br />
geçirilmesini ve yapaylığının görülmesini sağlar.<br />
Örneğin, D.M. Thomas'ın “Beyaz Otel”i mektuplarla başlar, pornografik<br />
unsurlar içeren fantez<strong>ile</strong>rin edepsiz bir dille anlatıldığı bir şiirle devam eder.<br />
Eser daha sonra psikanalitik bir vaka incelemesiyle sürse de kimi zaman bir<br />
belgesel, kimi zaman da tamamıyla kurgu halini alır. Romanın son bölümü ise<br />
tam bir ütopyadır. 126<br />
Modern dönemin I. Dünya Savaşı'yla sona erdiğini söyleyerek, bundan<br />
sonraki dönemin Postmodern dönem olduğunu <strong>ile</strong>ri sürerek ilk kez Postmodern<br />
terimini kullanan isim Arnold Toynbee olmuştur. Yine 1934 yılında Amerika'da<br />
yayınlanan bir şiir antolojisinde “Postmodern” sözcüğü yer almıştır. 1950'lerde<br />
modernizmdeki hemen tüm olgulara bir tepki olarak ortaya çıkıp mimarlık, sanat,<br />
politika, eğitim, toplum gibi çok farklı alanda kendinden söz ettirmeye başlayan<br />
Postmodernizm 127 1960’larda New York’taki eleştirmen ve sanatçılar arasında<br />
büyümüş, 1970’lerde Avrupalı kuramcılar tarafından geliştirilmiş, 128 1980'lerin<br />
başlarında yaygın olarak kullanılan bir kavram olmuştur.<br />
“Postmodernizm bazılarına göre, bir dönemin adıdır, aynı zamanda bir<br />
felsefenin, yeni bir düşüncenin; üslubun, yeni bir usculuğun (modern usculuğu<br />
aşan farklı üslupta bir usculuğun) yeni bir söylemin adıdır.” 129<br />
125 DOLTAŞ, D<strong>ile</strong>k, Postmodernizm ve Eleştirisi, Đnkılap Kitabevi, Đstanbul, 2003, s. 27.<br />
126 www.bilkent.edu.tr/~sbezci/makaleler/raydsr.doc (20 Nisan 2007)<br />
127 http://www.tekamul.net/sanat/Postmodernizm.html<br />
128 SARUP, Madan, Post-Yapısalcılık ve Postmodernizm, Bilim ve Sanat Yayınları-Ark, Ankara,<br />
1997, s. 190.<br />
129 KALE, Nesrin, “Modernizmden Postmodernist Söylemlere Doğru”, Doğu Batı Düşünce Dergisi,<br />
Felsefe, Sanat ve Kültür Yayınları, Yıl: 5, Sayı: 19, Đstanbul, Mayıs, Haziran, Temmuz, 2002, s. 35.<br />
39
Change language