Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Kakvu <strong>BiH</strong> (ne)želimo?<br />
subjekta i pozvati se na pravo na samoopredjeljenje koje u krajnjim<br />
konsekvencama uključuje osnivanje sopstvene države.<br />
3. “Etnokratija”<br />
Pod etnokratijom se u smislu ove analize podrazumijeva vladavinu<br />
jednog naroda na državnom teritorijumu koji naseljava<br />
sâm ili zajedno s drugim narodima. Konkretnije: etnokratija<br />
označava državnu situaciju u kojoj ethnos vlada,<br />
situaciju u kojoj entička pripadnost odlučuje politički status.<br />
Njen stvarni kvalitet ne predstavlja vladavina konkretnog<br />
naroda u višenarodnoj zajednici, nego sâma mogućnost da<br />
narod kao ethnos uopšte vlada. Ta se vladavina konkretizira<br />
svaki put kao vlast političke elite koja se regrutira na pozadini<br />
dogmatsko-nacionalističke legitimacije jedne, u pravilu,<br />
nacionalističke političke opcije. Da li će se takav etnokratski<br />
sistem u konkretnim formama profilirati kao “država vođe”,<br />
kao diktatura, kao autoritarno-narodnjačka oligarhija ili kao<br />
demokratski kontrolirana oligarhija zavisi u svakom konkretnom<br />
slučaju od demokratskog elementa i mogućnosti<br />
da državni narod periodično korigira autoritarno-oligarhijske<br />
elemente vladavine. Sve se, opet, konkretizira ustavnim<br />
uređenjem. No, etnokratija u svakom konkretnom slučaju<br />
uklanja sa državne baze apstraktne građane i legitimaciju<br />
državne vlasti veže, u dominantnoj mjeri, za (iskonstruirane)<br />
potrebe naroda. Ovdje je nacija (državni narod, demos) potisnuta<br />
narodom (kulturno-biološkom nacijom, etnosom).<br />
168 | magazin za političku kulturu i društvena pitanja<br />
Svakako da će se i etnokratija predstavljati kao “vladavina<br />
prava” jer konkretna državna organizacija počiva na funkcionalnoj<br />
vezanosti pravnih normi i svih segmenata državnog<br />
života, ali “pravo” se ovdje neće moći izdestilirati na pozadini<br />
demokratski legitimiranog građanstva kao “kolektivni um zajednice”,<br />
nego na pozadini etnički legitimiranih “konstitutivnih<br />
naroda” kao “narodnjačko”, dijelom “populisitičko”, zakonodavstvo.<br />
Etnokratija već zbog toga ne može biti integrirana u<br />
pravnodržavnu kulturu; njen je prirodni ambijent “država moći”.<br />
U multietničkim državnim <strong>zajednica</strong>ma, kakva je Bosna i Hercegovina,<br />
navedeni opisi imaju posebno značenje i specifičan<br />
značaj. Jer, tamo gdje “konstitutivni narodi” dijele jedinstven<br />
teritoriji i gdje su do te mjere međusobno izmješani da je svaka<br />
teritorijalzacija državne vlasti jednog konstitutivnog naroda<br />
nemoguća bez nasilnog pomijeranja stanovništva, država<br />
mora pripadati svima. Ako se hoće uobličiti kao pravna država,<br />
državna vlast ne smije postati polugom jednog konstitutivnog<br />
naroda.<br />
Edin Šarčević profesor je javnog prava na Pravnom fakultetu<br />
u Leipzigu, gdje predaje državno, međunarodno i evropsko<br />
pravo i opštu teoriju države i prava. Autor je više knjiga iz<br />
područja ustavng prava, filozifije i historije prava (među njima<br />
Der Rechtsstaat, Das Bundesstaatsprinzip, Ustav i politika,<br />
Ustavno uređenje SR Njemačke) i autor je većeg broja stručnih<br />
rasprava i naučnih analiza iz područja državnog, evropskog i<br />
međunarodnog prava, filozofije prava, teorije države i ustavnog<br />
prava <strong>BiH</strong> i Crne Gore.
Change language