Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Adalen 39<br />
maaramat a maisupiat wenno awan ti reseta ti doktor, mabalin a makadangranda. Dagiti<br />
dadduma nga agas, a pakairamanan dagiti di maresetaan nga agas, a di nasayaat a gapu ti<br />
pannakaaramatna, makadangran iti bagi ken iti espiritu.<br />
Panaglilinnawag • Ania dagiti ibunga ti panagabuso kadagiti maiparit nga agas iti bagi ken iti espiritu?<br />
Ipaganetget ti kapanunotan a dagiti makiraman kadagiti kasta nga agas gagangay nga<br />
inrantada, nga ikalinteganda nga adda kalinteganda a mangipauneg iti kayatda, a<br />
maikalinteganda kadagiti gapu a mabalin wenno saan a maawatan dagiti dadduma, a<br />
saan a makadangran dagiti sustansia, ken masansan a saan a nakaro wenno awan ti<br />
aniaman ti ibungana. Mabalin nga agbunga dagitoy ken dadduma a di maawat a<br />
panagsupanget iti awan mamaayna a pangngeddeng iti di umno a panagaramat iti<br />
maiparit nga agas. Ti kasta a pangngeddeng—uray pay no pamadasan—makadadael<br />
saan laeng nga iti maysa a tao no di pay ket dagiti dadduma iti aglawlawna. Saan a<br />
pribado wenno bukod a banag ti panagipauneg iti makadangran nga agas; pagangayanna<br />
nga iluodna ti biag dagiti dadduma a masansan nga awan ti ammona, ket agbunga iti di<br />
rumbeng a pagladingitan. Makaddadanag ken nadarasudos nga awis ti panagabuso<br />
kadagiti maiparit nga agas iti nadagdagsen a parikut, ad-adu a sakit ti ulo, ken nalabit a<br />
pakaisarsarakan pay.<br />
Pudno a pasamak dagiti sumaganad nga amirisen a kasasaad dagiti agtutubo a<br />
nairamanen iti panagabuso kadagiti maiparit nga agas. Pabasa iti napigsa kadagiti<br />
kameng ti klase. Sa paglilinnawagan dagiti pasamak iti tunggal kasasaad a tumulong<br />
kadagiti agtutubo a babbai a mangawat iti makadadael nga ibunga ti di mainugot a<br />
panagaramat iti agas.<br />
Amirisen a kasasaad Sigud a naalibtak ni Jim a saserdote ti Santo iti Ud-udina nga Aldaw. Kameng met iti<br />
bunggoy ti football iti eskuelada. Agtitipon no kua ti dadduma a kameng ti bunggoyda iti<br />
linawas nga agiinum iti serbesa ken agsusop iti marihuana, ket inkeddeng ni Jim ti<br />
sumurot kadakuada. Impagarupna a saan nga uminum wenno agsigarilio; makidanggay<br />
la kadagiti gagayyemna. Nupay kasta, ammona a di umannugot dagiti dadakkelna no<br />
ammoda ti papananna. Nagangayanna dina nadaeran ti inget ti pannakikadua ket<br />
rinugianna ti imminum iti serbesa ken nagsusop iti marihuana a kaduana ida. Tunggal<br />
aramidenna, agawid nga imetna ti dagensen iti pannakaaramidna iti banag a nakaro unay<br />
a biddut. Gapu ta ringgoren ti konsensiana, rinugianna ti nagsapul iti pambar a saan a<br />
makiraman kadagiti aramid iti Simbaan ket nangrugi a kimmayakay iti kaamaanna.<br />
Panaglilinnawag • Ania dagiti madagdagus nga imbunga ti panagaramat ni Jim iti maiparit nga agas?<br />
• Ania ti mabalin a napaut nga ibungana?<br />
• Kasano a maaringan ti bagi ken ti espiritu ni Jim iti pannakainaigna iti maiparit nga agas?<br />
Amirisen a kasasaad “Nailumlom ni Barbara iti heroina idi agtawen iti sangapulo-ket-dua, kalpasan ti dua a<br />
tawen a nalabes a panagaramatna iti marihuana. Iti pannakailumlomna iti heroina, iti<br />
dayta a kinaganus ti tawenna, nagbalin a kastakasta ken mannanakaw. Malaksid iti<br />
heroina, nagaramat pay iti nalabes nga alkohol ken arinsaed. Dua a bulan laeng kalpasan<br />
ti maikasangapulo-ket-walo a kasangayna, nakaipaunegan iti adu nga LSD, ket daytoy<br />
maiparit nga agas a dinanggayan dagiti dadduma, ti nangdadael a namimpinsan iti<br />
panunotna” (Hillyard, “Drug Abuse,” p. 41).<br />
Panaglilinnawag • Ania ti riknayo iti daytoy nga estoria?<br />
Paglilinnawagan ti ad-adda a pannakairaman ni Barbara iti nadumaduma a kita ti<br />
maiparit nga agas.<br />
• Ania ti mabalin nga ibunga ti padas ni Barbara kadakayo no kabsatyo koma wenno<br />
nasinged a gayyemyo? Ania ti mabalin nga ibungana iti kaamaan?<br />
• Bayat dagiti tawen a panagrigrigat ken panagbaba ti kinatao ni Barbara, kasano a<br />
naaringan ti bagi ken espirituna?<br />
Amirisen a kasasaad Bayat ti pannagnada nga agawid manipud iti eskuela, inkeddeng ni Janet ken dagiti<br />
gayyemna a kayatda amin ti agkerras iti timbang. Dimmagasda iti maysa a pagtagilakuan,<br />
ket gimmatangda iti saggaysada a pakete ti pagpakuttong a pildoras a mayan-anunsio a<br />
nalaka a pagpakuttong. Iti saan a nabayag, kaaduanna kadagiti babbalasitang ti saan a<br />
naksayan ti dagsenna wenno nagsardengen nga agtomar iti pildoras. Nupay kasta,<br />
nadlaw ni Janet nga idi nagtomar iti pildoras kasla pimmigsa, isu nga intultuloyna ti<br />
183