Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Libër mësuesi për tekstin “Gjuha shqipe 5”<br />
Zhvillimi i mësimit<br />
Hapi I. Çfarë kemi mësuar në klasën e katërt për gjuhën standarde? Ku<br />
përdoret në mënyrë të detyrueshme ajo? Pas përgjigjeve vazhdon biseda për<br />
gjuhën standarde dhe dialektet. Mësuesi/ja u shpjegon nxënësve kuptimin e fjalëve<br />
gjuhë standarde dhe dialekt.<br />
Gjuhë standarde quhet varianti i përbashkët i gjuhës së një kombi. Është <strong>gjuha</strong> që<br />
përdoret nga gazetat, media elektronike, administrata etj. Gjuha standarde quhet<br />
ndryshe edhe gjuhë letrare. Zotërimi dhe përdorimi i gjuhës standarde është bërë<br />
domosdoshmëri. Gjuha standarde përdoret në formën e folur dhe në formën e<br />
shkruar.<br />
Dialekt quhet varianti krahinor ose rajonal i një gjuhe. Gjuha shqipe ka dy dialekte:<br />
toskërishtja ose dialekti i jugut dhe gegërishtja ose dialekti i veriut.<br />
Hapi II. Punë e drejtuar. Lexohen nga mësuesi/ja pjesët “Kanga në mjesditë”<br />
e Martin Camajt dhe “Fëmija dhe zogu” e Ndre Mjedës. Lihen nxënësit të mendohen<br />
dhe të shkëmbejnë mendime për ndryshimet e këtyre pjesëve nga <strong>gjuha</strong> standarde.<br />
Me ndihmën e fjalorit të gjuhës së sotme shqipe, sqarohen fjalët e panjohura për<br />
nxënësit.<br />
xhingalla – gjinkalla<br />
vrrijë – vërri, vend i ulët që nuk e zë era, vend i ngrohtë.<br />
mriz – vend me hije, ku kalojnë vapën bagëtia.<br />
idhun – zemëruar<br />
i dlirë – i pastër<br />
Hapi III. Punë në dyshe. Udhëzohen nxënësit të punojnë në dyshe sipas<br />
bankave për të kthyer në shqipen standarde dy pjesët e mësipërme.<br />
Kontrollohet e vlerësohet puna e nxënësve duke tërhequr edhe mendime nga<br />
nxënës të niveleve të ndryshme.<br />
Bëhet përmbledhja dhe vlerësimi i orës së mësimit duke u mbështetur në këto<br />
pyetje:<br />
- Përse folëm sot? (Për gjuhën standarde dhe dialektet)<br />
- Ç’kuptojmë me gjuhë standarde?<br />
- Ç’janë dialektet?<br />
- Sa dialekte ka <strong>gjuha</strong> shqipe?<br />
- Ku është e detyruar të përdoret <strong>gjuha</strong> standarde? (Në shkolla, në shtyp, në radio,<br />
në televizion, dhe në të gjitha dokumentet zyrtare.)<br />
Detyrë shtëpie: Jepet të gjejnë një tekst të shkurtër dialektor dhe ta kthejnë<br />
në gjuhën standarde.<br />
Rubrika: Njohuri gjuhësore<br />
Tema: Gjuha standarde dhe dialektet (ora II)<br />
220<br />
Objektivat pedagogjikë: Në fund të orës së mësimit nxënësi të jetë i aftë:<br />
• Të dallojë shkrimin në dialekt dhe në gjuhën standarde në krijimet e dhëna.<br />
• Të dallojë veçoritë gjuhësore të gegërishtes, toskërishtes dhe gjuhës standarde<br />
në tekstet e dhëna me ndihmën e mësuesit/es.
Change language