Nieuwe Nederlanders op het Gymnasium - Kortlopend ...

De spanningsverhouding tussen thuiscultuur en schoolcultuur; d) de spanningsverhouding
van het leven in twee verschillende ‘peergroups’ die van school en die
van thuis.; e) de spanningsverhouding tussen binnenschools functioneren (denk
aan de ‘onderhandelingshuishouding’) en de buitenschoolse wereld (‘gezagshuishouding’
en andere autoriteitsverhoudingen in het thuismilieu).
- Wat betreft de intercollegiale omgang tussen docenten is de ‘ongeschreven regel’
dat de professionele autonomie van de individuele docent eigenlijk centraal staat.
Samenwerking vindt vooral plaats binnen vaksecties en verder geven docenten
een eigen invulling aan hun taak.
- Uit het onderzoek komt ook naar voren dat het contact met ouders vaak bemoeilijkt
wordt, niet alleen door gebrekkige taalkwesties, maar ook door taalcode problemen.
De ouders weten niet hoe ze de school op een goede wijze moeten aanspreken
als er problemen zijn die besproken moeten worden. Meer aandacht voor
het stimuleren van de pedagogische en interculturele sensibiliteit van docenten en
het verminderen van de ‘naar binnen gerichtheid’ van het zelfstandig gymnasium
kan wellicht in dit soort zaken tot verbetering leiden. Een ander belangrijk aandachtspunt
voor de school in dit verband is het gesignaleerde onvermogen van
migrantenouders om hun kinderen emotioneel en psychologisch te begeleiden in
hun nieuwe sociale en intellectuele leefwereld op het zelfstandig gymnasium. De
‘culturele’ kenmerken verbonden met de ‘restricted code’ (Bernstein) spelen hier
een extra grote rol. Belangrijk is daarnaast ook dat scholen de doelgroepouders informeren
over het doorstuderen aan de universiteit en de verschillende opleidingen
aan de universiteit. Dat is vaak te weinig bekend of te ver van het bed. Ook is
het van belang om ouders uit de doelgroepen al vroeg vertrouwd te maken met
wat het betekent dat je kind een academicus kan worden of wordt. In dit verband
kan bijvoorbeeld gewezen worden op de indicerende titel van het proefschrift van
Jan Brands (1992) over academici afkomstig uit arbeidersmilieus: ”Die hoeft nooit
meer iets te leren” , een gedachte die vaak leeft onder ouders uit de doelgroepen.
Dit terwijl de kern van de transitie naar ‘de nieuwe wereld’ juist was en is dat je
‘je hele leven lang moet blijven leren’ en vanuit jouw achtergrond ‘zeker niet op je
lauweren kunt gaan rusten’, maar toch wel in meer of mindere mate ’blijvend’ het
gevecht zult moeten aangaan. Ouders uit de doelgroepgezinnen moeten hier veel
meer van weten en er zo vroeg mogelijk mee vertrouwd raken. Extra ouder-school
contact met deze doelgroepen over dit soort cultuuraspecten is belangrijk voor het
bereiken van de doelstellingen van de onderwijsinspanningen op dit gebied.
- In feite is een van de sterke kanten van de zelfstandige gymnasia in Nederland -
onderwijskundig en onderwijssociologisch gezien- dat zij intern in hoge mate voldoen
aan het concept van ‘de school als sociale en morele leergemeenschap’. Dit
102