Nieuwe Nederlanders op het Gymnasium - Kortlopend ...

de oprechte mening van haar vriendinnen op het gym als een rare dubbele boodschap:
“Alsof alleen zij met huidskleur bezig was”.
Discriminatie
Op school hoort Sandra klasgenoten meerdere keren denigrerende of discriminerende
opmerkingen maken over buitenlanders, hoofddoekjes, ritueel slachten en het profiteren
van grote uitkeringen. Sandra wordt in het boek voortdurend gepest en gediscrimineerd
door Bart, een jongen in haar klas, die haar onder andere ‘negertje’ noemt. Deze
Bart kwam haar iedere keer vertellen “dat ze arm en zwart was en niets te zoeken had
op het gymnasium”. Over het feit dat zij door haar vriendinnen in de klas geaccepteerd
was, kreeg zij te horen: “Ze doen alleen maar aardig tegen je omdat je zwart bent.
Een excuusneger noemen ze dat”. Sandra had erg veel last van het voortdurende racistische
gepest door deze jongen, maar ze ging met dit probleem niet naar de rector. In
haar oude peer group stond immers de gedachte centraal; “je verraadt zo iemand niet
bij je leraar”. Zij verkoos een andere oplossing, namelijk om hem een paar klappen uit
te delen: “Dan zijn we meteen klaar” (p. 277) en hoefde ze niet alles uitgebreid en
wellicht emotioneel aan de leraren uit te leggen en te illustreren. De vriendinnen in
haar klas snapten hier niets van. Op het gymnasium waren de regels immers anders. Je
moest het melden bij de leraar en de rector als je racistisch benaderd werd.
Relaxhouding
In het boek komen duidelijk aspecten naar voren die specifiek zijn voor migrantenleerlingen
die naar het zelfstandig gymnasium gaan en daarna naar de universiteit. Maar
wat opvalt is dat er ook een aantal overeenkomsten zijn met leerlingen uit arbeidersmilieus
die doorstromen naar de universiteit. Daarover is zoals eerder aangegeven uit onderzoek
ook het nodige bekend geworden.
Het boek geeft een levensecht beeld van de verschillen in leefcultuur. Het gaat om andere
leefomstandigheden, andere gezinsnormen, andere interesses, tijdsbesteding,
sporten en muziekvoorkeuren.
De leerlingen uit migrantengezinnen of arbeidersmilieus die naar het zelfstandig gymnasium
gaan moeten allerhande verborgen codes leren in de omgang met medeleerlingen
en met name de rituelen en de non-verbale codes leren te ontcijferen. Maar dat
is niet het enige. Zij moeten om op deze school geaccepteerd te worden en zich thuis te
voelen ook de ‘losse’ omgangsvormen eigen maken en een ‘relaxte’ houding aanleren
in de klas en de omgang met het nieuwe vriendschapsnetwerk op school. Dat is een
houding die ze van huis uit dikwijls niet meegekregen hebben en die ze eigenlijk toch
moeten integreren in hun gedrag. Van huis uit hebben zij vaak de boodschap meegekregen
dat het leren en ook het leven in het algemeen een serieuze aangelegenheid is,
94