Nieuwe Nederlanders op het Gymnasium - Kortlopend ...

een schoolklimaat dat gekenmerkt wordt door een hoge mate van geborgenheid en
vriendschappelijke onderlinge relaties.
Hoewel in de algemene introductie van de school niet expliciet werd gesproken over
het feit dat deze school enkel bedoeld was voor of gericht op de intellectuele elite,
kwam op een ‘impliciete wijze’ wel naar voren dat deze school een bijdrage levert aan
de bloei van de natie, getuige bijvoorbeeld de verwijzingen naar de benodigde sociale
taalcode en culturele achtergrond die nodig zijn om mee te denken over en beleid te
maken ten aanzien van de grote mondiale en maatschappelijke problemen.
Het probleem van het percentage migranten- of arbeidersleerlingen kwam als zodanig
in de verschillende deelbijeenkomsten niet naar voren. Ook werd volgens onze observaties
niet ingegaan op de impliciete gedragscodes of regels van de school die bijvoorbeeld
in dit verband van belang zouden kunnen zijn.
4.1.2 Observatie lessen op het CGU
Om breed inzicht te krijgen in de schoolcultuur en het verborgen curriculum zijn naast
gesprekken en het bezoeken van de informatieavond, ook enkele lesobservaties gedaan.
Eén van de onderzoekers heeft drie lessen bezocht (een les geschiedenis in de
eerste klas, een les Frans in de eerste klas en een les natuurkunde in de derde klas); de
andere onderzoeker was alleen aanwezig bij de les natuurkunde.
Observatie van geschiedenisles, eerste klas
De geschiedenisles begon met het vooruitkijken naar de komende presentaties van
groepjes leerlingen. De docent besteedde aandacht aan kenmerken van een goede presentatie
en wees hierbij vooral op het belang van een goede uitstraling. Vervolgens
ging de les verder over het thema Griekse goden en oorlogen.
De observerende onderzoeker werd getroffen door de enorme leergierigheid bij de
leerlingen. De leerlingen vertoonden een actieve betrokkenheid bij de lesstof, stelden
intelligente vragen en gaven de indruk ook plezier in het leren te hebben. Het klasseklimaat
kwam over als veilig en plezierig. De docent leek ontspannen, gebruikte humor,
was duidelijk, stimuleerde en complimenteerde leerlingen en benaderde hen open
(hoewel opviel dat hij hen niet bij de naam aansprak), uitte de passie voor en het belang
van zijn vak (‘ik ga nu iets uitleggen wat voor de rest van je schoolcarrière en
eigenlijk de rest van je leven belangrijk is’) en hanteerde in het algemeen eenvoudig
taalgebruik. Zijn verhaal over de oorlog tussen de Perzen en de Grieken werd wel gelardeerd
met diverse uitdrukkingen (zoals ‘we worden voor gek versleten’) en veronderstelde
al de nodige voorkennis. Leerlingen kregen een puzzelopdracht in groepjes:
zoek de juiste naam bij de juiste afbeelding van Griekse goden en godinnen. De leerlingen
gingen hier voortvarend mee aan de slag en bleken hier al veel van te weten.
40