Nieuwe Nederlanders op het Gymnasium - Kortlopend ...

huizen (al dan niet met zwembad). In deze gezinnen wordt er bijvoorbeeld van uitgegaan
dat ieder kind een eigen kamer moet hebben, dat alle kinderen van het gezin naar
het gymnasium gaan, dat deze kinderen een sterk en autonoom karakter hebben, dat de
kinderen wel mogen zittenblijven op school als zij uiteindelijk hun diploma maar halen,
dat zij hockey spelen of paardrijden, op muziekles gaan en ook een aantal verschillende
muziekinstrumenten kunnen bespelen.
Het thuismilieu van Sandra staat in schril contrast met de zojuist beschreven gezinsituatie.
Bij haar is er geen sprake van hoogopgeleide ouders met dure banen. Zij woont in
een achterstandswijk en thuis zijn er allerlei problemen. Zij wordt geconfronteerd met
discriminatie en met denigrerende opmerkingen over buitenlanders (hoofddoekjes, uitkeringstrekkers,
ritueel slachten, etcetera). Zij schaamt zich voor sommige aspecten
van de thuiscultuur, voor de armoede thuis en ook voor de flat en de wijk waarin zij
woont. Zij wilde bij slecht weer niet door de moeder van een vriendin met de auto
thuis afgezet worden en schaamt zich voor een hele hoop dingen in de eigen omgeving.
Een van haar nieuwe vriendinnen vraagt: “Waarom mogen we nooit bij jou thuis
komen? We maken eigenlijk altijd huiswerk bij een van ons. Nooit bij jou” (p. 249).
Invloed van de peer group
De schrijfster laat zeer goed zien dat de culturele socialisatie op het Gym met name
ook geschiedt via de latente processen die zich afspelen op het niveau van de peer
group. De tolerante en respectvolle acceptatie van Sandra door de nieuwe gymvriendinnen
en haar aanpassingsproces aan de schoolcultuur en aan de medeleerlingen
lijken mede van doorslaggevende betekenis te zijn voor het welbevinden en schoolsucces.
In het boek wordt nadrukkelijk de groeiende discrepantie beschreven tussen
het oude vriendinnennetwerk uit de achterstandwijk en het nieuwe vriendinnennetwerk
op het zelfstandig gymnasium. De leeftijdgenoten van de oude vriendschapskring beschouwen
Sandra steeds meer als ‘een stuudje’ omdat Sandra andere voorkeuren en
gedragingen laat zien die deels met school te maken hebben. Zo vindt Sandra leren en
de school erg belangrijk, terwijl haar oude vriendinnen in haar woonwijk juist negatief
staan ten opzichte van leren en de school. Deze vriendinnen willen het liefst zo snel
mogelijk zonder diploma aan het werk gaan. Sandra ziet en ervaart ook duidelijke verschillen
tussen de twee peer groups. Zij hebben verschillende interesses, vinden andere
dingen leuk, lezen andere jeugdbladen, luisteren naar andere muziek, kijken naar andere
programma’s en hebben voorkeuren voor andere popsterren.
Dubbele loyaliteit
In Sandra’s biografische schets van haar levensfase op het zelfstandig gymnasium gaat
zij niet alleen in op de discrepantie en dilemma’s die zij ervaart in de omgang met
91