Botsing in de lucht, General Dynamics F-16, Comco...

-46-
NLR-CR-2002-353-A
(MHFWLRQ6HTXHQFHHQWLMGOLMQHQ
Naar aanleiding van het technische bewijs bestaat de behoefte de ejection sequence en de
daarbij behorende tijdlijnen nader te analyseren.
Allereerst wordt de werking van het ontsnappingssysteem van de F-16B beschreven.
Het afschieten van de stoel kan in principe alleen geïnitieerd worden door middel van de
ejection control handle tussen de benen van de vlieger. Als de vlieger aan deze hendel trekt,
worden twee initiators op de voorzijde van de stoel afgevuurd. Van beide initiators stroomt heet
gas naar sequence valves en een aantal hot-gas initiators. Hierdoor worden Detonation Transfer
Assemblies (DTA) geactiveerd, die vervolgens de Emergency Canopy Release Lines (ECRL)
activeren. Deze ECRL’s zorgen ervoor dat de canopy losbreekt van zijn bevestigingspunten aan
de romp. Tegelijkertijd activeren de DTA’s de Canopy Actuator Release Bolt (CARB) en de
canopy remover rocket motors. Door de werking van de CARB breekt de canopy los van de
canopy actuator. Tenslotte zorgen de rockets ervoor dat de canopy achterover roteert (uit zijn
scharnieren) en weggeschoten wordt van het vliegtuig.
Als de canopy los komt van het vliegtuig, worden hierdoor twee hot-gas initiators (M99)
geactiveerd, waardoor gas via een aantal sequence valves, initiators en een vertraging-initiator
naar de ejection seat rocket catapult stroomt. Er is een tijdvertraging van 0,33 seconde tussen de
afvuren van de M99-initiators en het afvuren van de (achterste) schietstoelraket. Deze
tijdvertraging voorkomt een botsing tussen de canopy en de achterste schietstoel. 1 Tevens heeft
de F16B een seat-to-seat sequencing systeem waarmee één van de volgende drie manieren van
ejection kunnen worden geselecteerd:
• 1250:De voorste vlieger lanceert door het trekken aan de ejection control handle beide
vliegers. De achterste vlieger kan door aan de ejection control handle te trekken alleen
zichzelf wegschieten. Indien deze optie is geselecteerd, wordt de achterste vlieger 0,40
seconden voor de voorste vlieger gelanceerd. 2
• $)7: Beide vliegers kunnen ieder afzonderlijk de ejection starten, waarbij de achterste
vlieger 0,40 seconden voor de voorste vlieger gelanceerd wordt.
• 62/2 (de achterste stoel is onbemand): De voorste vlieger lanceert zichzelf zonder
vertraging.
Terwijl de stoel langs de geleidingsrails omhoog glijdt, wordt met behulp van twee pitotbuizen
en een statische port de totale en de statische druk gemeten, waarmee de hoogte en de snelheid
van het vliegtuig bepaald wordt. Op basis van deze data wordt één van de volgende drie
recovery sequence modes geselecteerd, welke start op het moment dat de stoel het einde van de
geleidingsrails bereikt:
1 Deze tijdvertraging van 0,33 seconde ontbreekt logischerwijs bij het schietstoelsysteem van de F16A.
2 In de F16A is er geen tijdvertraging van 0,40 seconde.