Botsing in de lucht, General Dynamics F-16, Comco...

Groningen Airport Eelde. Deze radar wordt gebruikt voor technisch onderhoud aan het
radarsysteem en is niet gekoppeld aan het ARTAS tracker systeem.
Uit navraag bij de Duitse luchtverkeersleiding Bremen Radar is gebleken dat daar geen
radarbeelden beschikbaar waren waarop het laatste deel van de vlucht van de F-16 formatie
dan wel van de PH-3G8 is te zien.
1.12 Wrakonderzoek, gegevens en reconstructie van de botsing en volgorde van
de gebeurtenissen
1.12.1 Algemeen
Door het NLR en de onderzoekers van de Belgische Luchtcomponent (ODOV) zijn onder
verantwoordelijkheid van de Raad voor de Transportveiligheid deelonderzoeken uitgevoerd.
Het NLR heeft daarbij voornamelijk de wrakdelen van de PH-3G8 onderzocht en de schade
geanalyseerd. De onderzoekers van ODOV hebben zich vooral gericht op het onderzoek van
Tiger 11. Daarbij is onder meer ruim aandacht besteed aan de werking van de
veiligheidsuitrusting. De deelonderzoeken zijn opgenomen in bijlage D (schietstoelen) en
bijlage E (instrumenten). De onderzoekers van het NLR hebben de beschikbare delen van
Tiger 11 onderzocht om de vastgestelde schade op de PH-3G8 te toetsen aan de schade
aan Tiger 11. Voorts heeft het Duitse Bundesstelle für Flugunfallunterschuchung (BFU) een
nader onderzoek aan de hoogtemeters verricht.
In paragraaf 1.12.2 tot en met 1.12.4 zijn de bevindingen van deze deelonderzoeken van het
NLR en van ODOV weergegeven. In paragraaf 1.12.5 zijn de bevindingen verwoord van de
deelonderzoeken van het NLR, ODOV en de BFU met betrekking tot de instrumenten.
Tevens is het verloop van de gebeurtenissen onderzocht en zijn vluchtpad, botsingshoogte,
-tijd en -geometrie gereconstrueerd. De resultaten van dit onderzoek zijn opgenomen in het
rapport NLR-CR-2002-353-A (zie bijlage C). Een overzicht van de resultaten van dit
onderzoek is opgenomen in paragraaf 1.12.6.
1.12.2 Bevindingen na berging van Tiger 11
• De vliegtuigen hebben elkaar vermoedelijk aan de voorzijde geraakt. Het eerste contact
met de zware delen van de PH-3G8 heeft plaatsgevonden op de rechterzijde van de
radome (neuskegel) ten opzichte van de langsas van Tiger 11.
• De canopy van Tiger 11 was gedesintegreerd.
Afb. 7: Gereconstrueerde canopy Tiger 11.
35