Botsing in de lucht, General Dynamics F-16, Comco...

-65-
NLR-CR-2002-353-A
%RWVLQJVKRRJWHHQWLMG
Teneinde een zo nauwkeurig mogelijke schatting te maken van de tijd van de botsing dient tijdinformatie
uit verschillende bronnen gecombineerd te worden.
Allereerst is bekend dat de botsing heeft plaats gevonden tussen de check out timing 10:47:10
bij de Nederlandse militaire verkeersleiding in Nieuw Milligen en de terug check in timing
10:48:17 bij de Duitse militaire verkeersleiding in Bremen. Volgens de radiotranscriptie van de
verkeersleiding in Bremen, heeft melding van het ongeval plaatsgevonden om 10:47:47 (bron:
Belgische Luchtmacht). De laatste werkelijke radarwaarneming van het radarstation Eelde was
om 10:47:40. Zoals blijkt uit par. 5.3.7 was dit op een afstand van .5 to 1 km van het crash
gebied. Met de momentane snelheid van de FB-19 wordt deze afstand in 2 tot 4 seconden
afgelegd.
Hiermee wordt de best mogelijke schatting voor het tijdstip van de botsing tussen 10:47:42 en
10:47:44. Dit is consistent met het iets latere tijdstip van de crash melding aan Bremen.
De botsingshoogte is niet bekend omdat daarover geen gegevens bewaard zijn gebleven, en
onderzoek aan de vlieginstrumenten daarover geen uitsluitsel biedt. Wel kan een schatting
worden gemaakt van de vlieghoogte enkele seconden voor de botsing, op basis van de
beschikbare Mode-C gegevens. In paragraaf 5.3.5 is aangegeven dat de laatste geregistreerde
hoogte 1044 voet bedraagt, met een onzekerheidsmarge van +/- 83 voet. Deze
onzekerheidsmarge is conservatief (pessimistisch) geschat. De kans dat het vliegtuig zich
daadwerkelijk nabij de genoemde 1044 voet bevond is groter dan de kans dat het vliegtuig zich
nabij de grenzen van de onzekerheidsmarge bevond.
De botsing vond plaats 2 à 4 seconden na het punt waarvoor de bovengenoemde
hoogtegegevens bekend zijn. Aangezien het vliegtuig na dit punt nog 2 à 4 seconden heeft
gevlogen, is het mogelijk dat het in deze tijd nog is gestegen of gedaald. Of dat ook
daadwerkelijk het geval is, en in welke mate, is niet bekend. Op basis van het vluchtverloop in
de minuten voorafgaand aan de botsing blijkt dat het vliegtuig ongeveer horizontaal vloog, met
kleine hoogtewisselingen naar boven en naar beneden. Van de 21 kleine hoogtewisselingen in
de laatste 8 minuten voor de botsing was nimmer sprake van een wisseling met meer dan 1
flightlevel (100 voet) per 4 seconden (1 radarsweep). Deze fluctuaties introduceren een extra
onzekerheid t.a.v. de botsingshoogte.