Botsing in de lucht, General Dynamics F-16, Comco...

een piloot alle berichten heeft gelezen. Als blijkt dat hij een bericht niet gelezen en
geparafeerd heeft, is hij niet geautoriseerd een vlucht uit te voeren.
Het bovenstaande wordt tijdens de uitbriefing van de missie gecontroleerd door de officer in
charge (OIC) van het smaldeel.
Verder zijn beschikbaar het zogenoemde dagelijks planninginstrument en de
meteorologische gegevens van centraal Europa, verstrekt door de Meteorologische Wing te
Bevekom en Birdtam’s 7 , ten behoeve van de vluchtvoorbereiding.
De missie wordt gepland door de leider van de formatie, in nauwe samenwerking met de
instructeur (indien het een instructievlucht betreft) en de ‘mission-planners’. De
navigatiegegevens worden via het mission-planningssysteem gevoed in de mega data
transfer cartridge (MDTC). De MDTC bevat gegevens die weergegeven kunnen worden op
de horizontal situation display (HSD) in de cockpit, zoals de navigatieroute en plaatselijke
verkeersleidingsgebieden. Andere vluchtgegevens, waaronder de minimaal benodigde
hoeveelheid brandstof voor de terugvlucht en de minimum toegestane hoogte boven de
grond, worden door de MDTC in de mission modular computer (MMC) van het vliegtuig
geladen.
De piloten gebruiken tijdens de vlucht twee kaarten; een 1:50.000 kaart voor de gronddoelen
en een 1:500.000 kaart ten behoeve van de navigatie. De 1:50.000 kaarten worden door de
piloten handmatig ingetekend en gereproduceerd. De 1:500.000 navigatiekaarten kunnen
door het mission-planning systeem worden geprint of handmatig worden ingetekend. Tevens
wordt door een lid van de formatie het vliegplan telefonisch ingediend bij de lokale
Aeronautical Information Service (AIS). In dit vliegplan staan de bijzonderheden van de
vlucht zoals luchthaven en tijdstip van vertrek, route van de vlucht, aard van de vlucht en het
aantal vliegtuigen. Een dergelijk vliegplan is onder andere verplicht bij internationale
vluchten.
De leider van de formatie geeft tenslotte een gedetailleerde briefing aan alle leden van de
formatie, met vermelding van de leerdoelen voor de bestuurder die de vlucht als
conversievlucht op de MLU F-16 zou uitvoeren.
Door de luchtverkeersleiding wordt aan alle militaire vliegtuigen een transpondercode 8
verstrekt. In het Nederlands luchtruim wordt dezelfde code uitgezonden, tenzij een andere
code is opgedragen door de Nederlandse militaire luchtverkeersleiding Nieuw Millingen
(Dutch Mil). Tot slot worden ook de onderlinge radiofrequenties op de VHF-band
afgesproken. De dienstdoende onderofficier geeft een zogenoemde ‘step brief’ waar alle
‘go/no-go’ 9 items worden nagekeken, waarna de vlucht door een officier wordt geautoriseerd.
Tiger-formatie
De bemanning van de Tiger-formatie heeft het hierboven beschreven
vluchtvoorbereidingsproces doorlopen. De leden van de formatie waren ervan op de hoogte
dat de minimale vlieghoogte voor militair straalverkeer in ongecontroleerd gebied in
Nederland 1.200 ft AGL 10 bedroeg, zoals voorgeschreven in de NOTAM’s. Dit is tijdens de
7 Birdtam’s: berichtgeving die specifieke informatie over vogeltrekgebieden bevat.
8 Een transpondercode is een viercijfer code die op een zender (de transponder) van een vliegtuig
wordt ingesteld en die op het radarscherm van een verkeersleider wordt weergegeven. Indien mode C
op de transponder is ingeschakeld wordt ook de hoogte van het vliegtuig meegezonden.
9 Go/no-go items betreffen eventuele tekortkomingen in de technische staat van het luchtvaartuig.
Voor elk van deze items bestaan voorschriften die bepalen of, en zo ja onder welke omstandigheden,
de voorgenomen vlucht doorgang kan vinden.
10 Ten tijde van de vlucht was de minimaal toegestane vlieghoogte 1.200 ft boven het maaiveld (AGL).
Na invoering van voorschriften voor burgervliegtuigen na het ongeval is dit veranderd in 1.200 ft boven
gemiddeld zeeniveau (AMSL). Zowel de Nederlandse als de Belgische luchtmacht houden echter
1.200 ft AGL aan. Bij terreinelevatie kan dit leiden tot hoogteverschillen. Bij dit ongeval is het
hoogteverschil verwaarloosbaar. Alle hoogten in dit rapport zijn AMSL tenzij anders is aangegeven.
20